Page 85 - BİLSEM FİZİK ALANI YARDIMCI DERS MATERYALİ
P. 85
Görsel 2’deki proton modeli gös- terilerek etkinliğe giriş yapılır. Öğ- rencilerden bir atomun çekirdeğinin tasarımını yapmaları istenir.
Yapılacak tasarım ve modelle- mede kullanabilecekleri malzeme konusunda serbest oldukları söyle- nerek uygulama aşamasına geçilir. Model ve tasarımlarını gerçekleşti- ren öğrenciler tasarımları üzerinde çalışmaları ile ilgili bilgilendirme sunumu gerçekleştirir. Atom çekir- değinin yapısına yönelik yapılan su- numların öğretmen tarafından de- ğerlendirilmesi yapılır.
BYF-Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği
ÖZET
Bu etkinlik çalışmasında öğrenciler ürettikleri çekirdek tasarımlarından yola çıkarak çekirdeği bir arada tutan kuvvetleri araştırır. Maddenin plazma hâlini yakından tanır. Etkinliğin derinleştirme aşamasında doğa- daki temel kuvvetleri ve kuvvet taşıyıcılarını öğrenir. Etkinlik çalışması oyunlar, tasarımlar ve modellemeler kullanılarak gerçekleştirilecektir.
1. Giriş
Öğretmen, aşağıdaki metni öğrencilerle paylaşır ve konuyla ilgili bir tartışma başlatır.
“Madde, elektron bulutu ile çevrili çekirdekten ibaret olan atomlardan oluşur. Çekirdek ise kuarkların bir araya gelmesi ile oluşan proton ve nötrondan meydana gelmiştir (Yazıcı, 2016). Protonlar pozitif yüklü iken elektronlar negatif yüklere sahiptir. Zıt yüklü parçacıklar birbirlerini çekerken aynı yüklü parçacıklar birbirlerini iterler. Elektronlarla protonlar arasındaki çekim kuvveti nedeniyle elektronlar çekirdeğin çevre- sinde hareket ederler. Pek çok atomun çekirdeğinde birden fazla proton bulunmaktadır. Ve hepsi pozitif yük- lüdür. Yani birbirlerini itmeleri gerekir. Oysa çekirdekte protonlar çok güçlü bir şekilde bir arada kalır. Sizce çekirdekteki protonlar birbirlerini itmeleri ve dolayısıyla birbirlerinden uzaklaşmaları gerekirken nasıl olur da bu kadar güçlü bir şekilde bir arada bulunabilirler?”
Burada öğrencilerin fikirleri alınır.
2. Keşfetme
Protonu ve Nötronu Oluşturuyorum, Çekirdeği Tasarlıyorum
“Protonu ve Nötronu Oluşturuyorum, Çekirdeğimi Tasarlıyorum” etkinlik çalışması gerçekleştirilir. Öğ- rencilerden atomun ve çekirdeğin yapısı hakkındaki düşüncelerini almak amacıyla Görsel 1 öğrencilerle pay- laşılır. Çekirdekte bulunan proton ve nötronların bir arada bulunduğuna dikkat çekilir.
Atom
Proton
Elektron
Nötron Çekirdek
83
Görsel 1. Atom ve çekirdeği