Page 21 - Hand in Hand - Editie 8

HENKS FEYENOORD-HISTORIE
Over de geschiedenis van kwartetspellen is niet zo heel veel bekend. Vermoed wordt dat het een oer-Hollands spel is, maar zeker is dat niet. Vanaf midden negentiende eeuw zijn er kwartetspellen
bekend, die zowel voor vermaak als educatieve doeleinden verschenen. In het begin stond er alleen, vaak Bijbelse, tekst op de kaarten; later kwamen er afbeeldingen bij om, vooral kinderen, op speelse wijze over allerhande onderwerpen
te onderwijzen. In de twintigste eeuw werden kwartetten vooral gebruikt als promotieartikel. Het Nederlandse bedrijf Verkade, dat van oorsprong beschuit, chocolade en koek produceerde, bracht rond 1935 ten minste vijftien(!) kwartetspellen uit om zijn naamsbekendheid te vergroten. Ook werden kwartetten toegevoegd aan het assortiment
van fabrikanten van bord- en gezelschapsspellen. Dat Feyenoord en Feyenoorders een rol speelden in diverse kwartetten mag nauwelijks verrassend zijn.
Epox
In het begin van de vorige eeuw waren er enkele uitgaven van kwartetten met niet-gepersonaliseerde tekeningen.
In 1948 kwam het margarinemerk Epox met een heel fraai kwartet van zes verschillende sporten, waaronder atletiek, boksen, zwemmen en voetbal. Bij vier pakjes margarine kreeg men één kwartet. Er werden echte foto’s gebruikt van de sporters. Helaas zaten er geen Feyenoorders in dit kwartet, wel was er een afbeelding van de Rotterdamse voetballer Faas Wilkes. Normaal verzamel ik geen items zonder Feyenoord erin, maar dit kwartet vond ik zo bijzonder, dat ik het ooit heb aangeschaft en het daarom zeker het vermelden en verzamelen waard vind. (foto 1).
Monty.
Het bekende kauwgom-merk
deed in de jaren vijftig veel aan klantenbinding door acties met plaatjes, maar ook met kwartetten. Bekend zijn de vele sportseries, waar Dik Bruynesteyn de karikaturen voor maakte. Specifiek voor voetbal, zijn de streek-, nationale- en internationale kwartetten bijzonder gewild.
In 1958 bracht Monty het eredivisie kwartet uit met 18 sets van vier kaarten. Voor Feyenoord werden
de spelers Moulijn, Van der Gijp, Rijvers en Van der Hoek uitgekozen. (foto 2). Een jaar later kwam het internationale kwartet op de markt met, voor Nederland als een van de vier kaarten, Feyenoord-speler Kees Rijvers (foto 3). Beide kwartetten heb ik ooit gekocht op een verzamelbeurs.
Europacup kwartet
In 1970 bracht Raaf het Europacup kwartet uit. Misschien niet geheel toevallig juist op dat moment, kort
na het winnen van de cup met de
grote oren door Feyenoord. Het is
een prachtig kwartet met de spelers Moulijn, Van Hanegem, Israël en Jansen. Naast Feyenoord bestond
het kwartet uit eerdere winnaars
Real Madrid, Inter Milan, Benfica, Manchester United, AC Milan en het Schotse Celtic, onze tegenstander in de finale en zelf eerdere winnaar in 1967 (foto 4). Dit kwartet heb ik lang geleden op een rommelmarkt gekocht.
75-jarig bestaan
In 1983 bracht de supporters- vereniging Feyenoord ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan een Feyenoord-historie kwartet uit, waarin alle belangrijke gebeurtenissen in zeven kwartetten in beeld werden gebracht. Hier mochten de meeuw van Treijtel en het brilletje van Van
Daele natuurlijk niet ontbreken. Ook zat er een prijsvraag bij het kwartet ingesloten, die in het teken stond van Willem van Hanegem, die in juni van dat jaar afscheid zou nemen. (foto 5). Dit kwartet kregen mijn ouders ooit voor het aanbrengen van een nieuwe abonnee van de Rotterdamse krant Het Vrije Volk, dat medewerking verleende aan de totstandkoming van het kwartet.
Dik Bruynesteyn
Deze bekende Rotterdamse strip- tekenaar en sportcartoonist heeft een enorme rol gespeeld in de historie
van voetbalplaatjes en -kwartetten.
Heel veel bedrijven wilden dat juist
hij de tekeningen maakte om de naamsbekendheid van hun product te vergroten vanwege zijn kenmerkende
en humoristische manier van
tekenen. Een van die bedrijven was
het eerdergenoemde kauwgombedrijf Monty. Dik tekende voor dit bedrijf al vele series en in 1965 tekende hij weer een eredivisie kwartet. Het bijzondere van dit kwartet is...dat het nooit is uitgegeven. Bruynesteyn kreeg onenigheid met de directeur over zijn honorarium, omdat hij vond dat hij te weinig had gekregen voor zijn eerdere werk. Monty hield de tekeningen en deze ‘verdwenen’ en raakten in de vergetelheid. Het is aan Dik-kenner en verzamelaar Ruud Gosse in samenspraak met de nabestaanden van Bruynesteyn te danken, dat dit mooie kwartet, 59 jaar na dato, in 2024 alsnog werd uitgegeven (foto 6). Dit kwartet heb ik vorig jaar gekocht via voorinschrijving.
Heb jij interessante verzamelitems voor het museum van Henk Schuiten? Mail naar:
sansiro1970@gmail.com
APRIL 2025
21