Page 38 - Hand in Hand editie 10

KUNST
EEN KUIP VOL KUNST
HET VERDWENEN OORLOGSMONUMENT 1947
Tekst Paul Groenendijk Beeld Stichting Feyenoord Museum
Het stadion is nog maar drie jaar in gebruik als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Na het bombardement
op Rotterdam wordt het gevorderd door de Duitsers en moet
Feyenoord voor de wedstrijden in de kampioenscompetitie uitwijken naar Spangen. Tegen de achtergrond van de verwoeste stad wordt Feyenoord op 18 augustus 1940 landskampioen. De Coolsingel was leeg...
Oorlogsjaren
Tijdens de oorlogsjaren wordt er
weer gevoetbald in De Kuip, maar
na het vergissingsbombardement
van 31 maart 1943 op Rotterdam- West worden wedstrijden in De
Kuip verboden en keert Feyenoord noodgedwongen terug naar het
oude stadion aan de Kromme Zandweg. Er is zelfs even sprake geweest het stadion te slopen en het ijzer te verkopen of om te smelten voor wapens. Een zwarte dag is 11 november 1944. De Kuip is een van
de elf verzamelplaatsen voor de mannen die zijn opgepakt bij de razzia
van Rotterdam om dwangarbeid in Duitsland te gaan verrichten.
Gedenkteken
Na de bevrijding blijken ongeveer twintig leden en donateurs omgekomen en een stuk of
15 joodse leden. Daar moest natuurlijk een herdenkingsteken voor komen. Feyenoord stelt
een speciale commissie samen
voor ‘een gedenkteken voor de oorlogsslachtoffers van onze vereniging’. Bert Heesakker roept
in De Feijenoorder van januari 1946 de leden op, een financiële bijdrage te leveren. Het inzamelen vlot niet erg en de club moet nog 800 gulden bijpassen. De jonge beeldhouwster Riet Elias krijgt de opdracht. Maria Norberta Elias (1919-2010) is dan nog geen dertig jaar oud en net klaar met haar opleiding aan de Academie van Beeldende Kunsten in Rotterdam. Ze is er trots op dat ze deze opdracht, haar eerste grote beeld, heeft gekregen. Tijdens de wederopbouw maakt ze nog veel kunstwerken
voor gebouwen, zoals mozaïeken en geveltableaus, vaak samen met haar man Joan Bakker. Bijvoorbeeld bij woningen in de Speelmanstraat in Kralingen en bij het gebouw van Peek & Cloppenburg aan de Hoogstraat.
Zaaier
Riet Elias maakt een beeld van ongeveer 2,80 meter hoog, dat in
een ‘terra kleur’ wordt uitgevoerd
en wordt geplaatst op een voetstuk van rode steen. Het krijgt een plek onder de eretribune en wordt op 3 mei 1947 onthuld. Commissievoorzitter Lou van der Slik zet op verzoek van
de beeldhouwster de betekenis
van het beeld uiteen: ‘U ziet hier
de beeltenis van een zaaier; in de linkerhand draagt hij een korf met zaad; zijn rechtervoet staat op een helm, welke hij vertrapt; achter zijn rug ziet men de bloedaderen, het bloed symboliserende, dat over de wereld heeft gevloeid; over de met bloed doordrenkte aarde, zaait deze zaaier het nieuwe zaad, het nieuwe leven.’ Daarop vraagt voorzitter Cor
38
HAND IN HAND