Page 67 - TEMCA Magazine ฉบับที่ 1 ปีที่ 29
P. 67
เ ร่ื อ ง พิ เ ศ ษ
รศ.ถาวร อมตกิตติ์
โหลดไม่เชิงเส้น
และการลดคลื่นไฟฟ้าผิดเพี้ยน
โหลดโดยทั่วไปที่เป็นโหลดไม่เชิงเส้นจะมีผลกระทบต่อคุณภาพ ไฟฟ้าเนื่องจากเกิดฮาร์มอนิกขึ้นในระบบ ซึ่งส่งผลให้เกิดความ ผิดเพี้ยนข้ึนในคลื่นไฟฟ้าและสร้างปัญหาในระบบไฟฟ้าต่อการ ใช้งาน จึงต้องหาแนวทางในการลัดปัญหาดังกล่าว
เครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์รวมถึงอุปกรณ์ที่เป็นโหลดไม่เชิงเส้น เช่น โหลดที่มี แหล่งจ่ายไฟฟ้าวิธีสวิตช์ (switching power supply) จะมีผลต่อแหล่งจ่ายไฟฟ้า AC เนื่องจากทําาให้ เกิดกระแสฮาร์มอนิกขึ้น
อุปกรณ์เทคโนโลยีสารสนเทศ เช่นเซิร์ฟเวอร์, เราเตอร์, ฮับ ถือเป็นโหลดที่สร้างกระแสฮาร์มอนิกไม่ มากนักและน้อยกว่าอุปกรณ์อื่นๆ จําานวนมาก เช่น การส่องสว่างด้วยฟลูออเรสเซนต์หรือชุดขับมอเตอร์ แบบปรับความเร็วได้ ในอดีตอุปกรณ์เทคโนโลยีสารสนเทศดังกล่าวถือเป็นโหลดไม่เชิงเส้นเช่นเดียวกับ คอมพิวเตอร์ แต่ปัจจุบันผู้ผลิตโหลดดังกล่าวจําานวนมากพยายามทําาตามกฎและข้อกําาหนดสากลรวมทั้ง มีการออกแบบให้แก้ตัวประกอบกําาลังในตัวอีกด้วย ซึ่งหากปรับปรุงได้ดีดังกล่าวจะถือเป็นโหลดเชิงเส้น ได้
ข้อกําหนดด้นฮร์มอนิก
ข้อกําาหนดตามมาตรฐานสากล เช่น IEC 61000, EN 61000 ให้พยายามลดปริมาณภาวะโหลดไม่เชิง เสน้ ทส่ี รา้ งปญั หามากในระบบไฟฟา้ AC เพอ่ื ใหส้ ามารถจา่ ยไฟฟา้ ไดม้ ากขน้ึ และคณุ ภาพไฟฟา้ ดขี น้ึ นน่ั คอื ลดกระแสฮาร์มอนิกจากอุปกรณ์ไหลย้อนกลับเข้าระบบเครือข่ายไฟฟ้า
การกําาหนดขอบเขตค่าฮาร์มอนิกโดยเฉพาะสําาหรับอุปกรณ์ที่ดึงกระแสไฟฟ้าไม่เกิน 16 แอมป์ต่อเฟส โดยให้ค่าฮาร์มอนิกของอุปกรณ์ที่มีแหล่งจ่ายไฟฟ้าวิธีสวิตช์และโหลดไม่เชิงเส้นต้องจําากัดค่ากระแส ฮาร์มอนิกสูงสุดไม่ให้เกินค่าในตารางที่ 1
ISSUE1•VOLUME29 67 MAY-JULY2022