Page 141 - YÜZYILLIK İMZA

Y Ü Z Y I L L I K İ M Z A
7. 1
Sigorta Murakabe Kurulu
1962 yılı, Türkiye sigortacılık sektöründe önemli bir deği-
şikliğe sahne olmuş ve Ticaret Bakanlığı adına sigorta
şirketlerinin tüm idari, mali ve teknik faaliyetlerini, ayrıca bunların üretim
organlarını denetleme yetkisine sahip olan Sigorta Murakabe Kurulu kurul-
muştu. Sigorta Murakabe Kanunu’nun 30. maddesine uygun olarak, kurulun
statüsü 12 Eylül 1962 tarihli ve 11204 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmasının
ardından yürürlüğe girmişti. Kurul Başkanı olarak Milli Reasürans’ın eski
müdürü Ziyaettin Cimilli atanmıştı.
1962 yılının başında, Anadolu Sigorta'nın sermaye yapısında önemli deği-
şiklikler gerçekleşmişti. İş Bankası, Ziraat Bankası’na ait 616.800 liralık
nominal kıymete sahip hisseleri satın alma sürecini başlatmıştı. İlk görüş-
melerde Ziraat Bankası, hisse başına 182,5 lira talep etmiş; ancak yapılan
pazarlıklar sonucu bu rakam 117,5 lira olarak belirlenmişti. İş Bankası, bu
hisseleri kendi bünyesinde tutmak yerine, tamamını Destek Reasürans
Şirketi’ne devretmişti.159
Aynı yıl, şirketin yönetiminde de değişiklikler yaşanmıştı. İdare Meclisi
üyesi Avukat Hulki Dönmezer, avukatlık mesleğini serbestçe yapabilmek
amacıyla istifa etmiş; Türkiye İş Bankası A.Ş. İştirakler Müdürü Hayri Tokay,
Nisan ayında gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul’da İdare Meclisi üyeliğine
seçilmişti. Bu dönemde şirketin ipotek plasman limiti 6 milyon lirada
dondurulmuş olsa da Nisan itibarıyla bu rakam 6.145.313 liraya ulaşmıştı.
Bunun üzerine, Anadolu Sigorta’nın mali kaynaklarının etkin yönetilmesi
ve siyasi ya da bireysel baskıların önlenmesinin sağlanması amacıyla, şirket
tüzüğünün 6. maddesinde yer alan İpotek Talimatnamesi’nin yeniden göz-
den geçirilmesine karar verilmiş ve bu sürecin yürütülmesi Hayri Tokay’a
devredilmişti.160 Hayri Bey, şirketin İpotek Talimatnamesi’ne daha sıkı
kısıtlamalar getirilmesi gerektiğini ifade etmişti. Şirket Müdürü Veysi Emre,
sigorta şirketlerinin gayrimenkul yatırımlarına yönelmelerinin önemini
vurgulamış; ancak mevcut talep nedeniyle 6 milyon liralık ipotek plasman
limitinin yetersiz kalabileceği uyarısında bulunmuştu. Bu tartışmaların
sonunda, her yıl ikrazat limitlerinin yeniden hesaplanması ve İdare Meclisi’ne
bildirilmesine karar verilmişti. Aynı ay, Ticaret Bakanlığı müfettişlerinin
hazırladığı raporda, şirketin bazı ipotekli kredi işlemlerinde tarafsız hareket
etmediği ve politik etkiler altında kaldığı ileri sürülmüştü. Anadolu Sigorta
bu iddiaları reddetmiş ve tüm işlemlerin talimatname hükümlerine uygun
olarak yapıldığını belirtmişti. Bu süreç sonunda, İdare Meclisi tarafından
onaylanan yeni bir İpotek Talimatnamesi yürürlüğe girmişti. Temmuz ve
aralık ayları arasında ipotek kredileri erteleme taleplerinde önemli bir
artış gözlemlenmişti. Bu taleplerin değerlendirilmesi için borçluların mali
159 Türkiye İş Bankası İdare Meclisi Toplantı Tutanağı, Karar No. 5706, 28.08.1961.
160 Anadolu Sigorta İdare Meclisi Toplantı Tutanağı, 4.4.1962.
1 3 9