Page 83 - YÜZYILLIK İMZA

Y Ü Z Y I L L I K İ M Z A
Diğer yandan sektörde önemli değişiklikler meydana gelmiş ve Türkiye
Sigortacılar Cemiyeti, son dönemde sigortalılara sunulan prim iadeleri
ile acenteler ve aracılara ödenen komisyon oranları gibi önemli konularla
oldukça yoğun bir şekilde ilgilenmişti. Bu, yalnızca Türkiye piyasasının
ilgisini çeken bir mesele olarak kalmamış, aynı zamanda dünya genelinde
güncel ve hassas bir sorun olmuştu. Türkiye’de sektörün iş hacminin giderek
daralması, süreç içerisinde rekabetin daha da sertleşmesine neden olmuştu.
Bu nedenle, Türkiye Sigortacılar Cemiyeti Yönetim Kurulu, daha önce hazır-
lanan çok sayıdaki düzenlemelerin açık ve kesin bir şekilde uygulanması için
üyeleri arasındaki uyumu nadiren sağlayabilmişti. Alarm verici bir durum
karşısında ve bazı üyelerinin girişimiyle, Cemiyet 30 Aralık 1935 tarihinde
olağanüstü bir genel kurul daha düzenleyerek Yönetim Kurulu’nun önerisini
incelemiş ve kabul etmişti. Bu öneri, 31 Ağustos 1933’te imzalanan anlaş-
manın yerini alarak güçlendirilmesini ve Türkiye Sigortacılar Cemiyeti’nin
yeni statülerine uygun kararların alınmasını hedeflemişti.93
Bu bağlamda, komisyonun, aracılık ve prim iadelerinin düzenlenmesiyle
ilgili mevzuat 30 Aralık 1935 tarihinde nihai olarak kabul edilmiş ve 1
Şubat 1936 tarihinde yürürlüğe girmişti. Sigortacılık sektörünü düzenlemek
amacıyla alınan kararlara ek olarak, acenteler ve alt acenteler için standart
bir sözleşme ve Prodüktörler Birliği üyeleri arasında yapılacak bir anlaşma
gibi belgeler de onaylanmıştı. Ayrıca, Türkiye Sigortacılar Cemiyeti ile Pro-
düktörler Birliği’nin yetkilendirilmiş üyeleri arasında, yukarıda bahsedilen
komisyon, aracılık ve prim iadelerinin ve şirketler ile acenteler veya aracılar
arasında ortaya çıkabilecek anlaşmazlıklarla ilgili düzenlenmeleri de içeren
bir protokol imzalanmıştı.
1930’lu yılların ilk yarısında Türkiye sigortacılık sektöründe branşlar arasın-
daki gelişmeler genel olarak iyileşme göstermiş ancak süreç içinde yangın
sigortasında önemli kayıpların meydana geldiği görülmüştür. 1935 yılında,
Türk sigortacılığında genel olarak memnuniyet verici bir ilerleme kaydedil-
miştir. Türkiye sigorta sektörü, yedi yerel şirket ve 50-60 yabancı şirketten
oluşmakta, bu nedenle piyasa hâlâ oldukça yoğun bir rekabet içinde bulun-
maktaydı. Toplam prim geliri, 1935 yılında 3,72 milyon Türk lirasına ulaşmış
ve bu rakam, önceki yılın 3,50 milyon TL’lik seviyesinden belirgin bir artış
göstermişse de branşlara göre sonuçlar farklılık arz etmekteydi. Yangın
sigortasında prim tahsilatları 2,46 milyon TL’den 2,36 milyon TL’ye düşerken,
diğer branşlarda ise artış gözlemlenmişti. Aşağıda yer alan Tablo 3, 1931-1935
arasında başlıca branşlardaki (brüt) prim gelirlerinin artışını ve (brüt) hasar
ödemelerinde bir iyileşme olduğuna dair sonuçları göstermektedir:94
Yangın Nakliye Kaza Hayat Toplam
Prim Hasar Prim Hasar Prim Hasar Prim Hasar Prim Hasar
1931 3.140.000 1.615.000 622.000 436.000 78.000 59.000 285.000 39.000 4.125.000 2.149.000
1932 2.734.000 2.608.000 528.000 424.000 86.000 90.000 304.000 65.000 3.652.000 3.187.000
1933 2.570.000 1.616.000 534.000 378.000 93.000 122.000 312.000 68.000 3.509.000 2.184.000
1934 2.456.000 1.308.000 636.000 442.000 81.000 82.000 330.000 94.000 3.503.000 1.926.000
1935 2.362.000 984.000 768.000 312.000 86.000 54.000 500.000 98.000 3.716.000 1.448.000
Tablo 3
93 L’Argus, 29.3.1936, s. 467.
94 Oesterreichische Revue’den aktaran L’Argus, 29.11.1936, s. 1789.
8 1