Page 89 - YÜZYILLIK İMZA

Y Ü Z Y I L L I K İ M Z A
biraz daha yüksek bir değere sahip olduğu için, şirketin yükümlülüklerini
yerine getirmesi zorlaşmış ve tasfiyesi kaçınılmaz hale gelmiştir.99
Sigortacılık alanında dönemin uluslararası prestijli dergilerinden biri olan
L’Argus’ta yayımlanan bir yazıya göre, bu hassas sorunu, hem çok sayıda
vatandaşın çıkarlarını ilgilendirmesi hem de halkın hayat sigortasına olan
ilgisini tehlikeye atma riskine rağmen, bu kadar olumlu bir şekilde çözdüğü
için hükümete ve Milli Reasürans’a teşekkür edilmesi gerekmekteydi.100
Bu süreç, ülkedeki sigorta endüstrisine ilişkin mevcut yasa ve düzenleme-
lerin, son on yılın tecrübelerine göre yeniden gözden geçirilmesine neden
olmuştu. Ulusal ihtiyaçlara uygun olarak şekillendirilen bir yasa tasarısı
hazırlanmış ve Milli Reasürans’ın 1 Ocak 1937 tarihi itibarıyla, 1940’a kadar
sürecek, yangın ve nakliyeyle ilgili sigorta işlerinden aldığı %50 hissenin %75’e
yükseltilmesi için Ekonomi Bakanlığı tarafından kararname çıkarılmıştı.
5 . 4
İkinci Dünya Savaşı ve sektöre etkileri
2. Dünya Savaşı öncesi, dünya siyasetinde yükselen tansiyon ve savaş ihti-
mali sigorta sektörü üzerinde önemli etkiler yaratmış, bu nedenle sigorta
şirketleri bir dizi tedbir alarak bu süreçlere hazırlık yapmaya başlamışlardı.
Lloyd’s Akdeniz’deki risklerin artmasına bağlı olarak, Akdeniz’den geçen
yolcu gemileri için sigorta priminin 100 lira başına 5 şilinden 7 şilin 6 peniye
yükseltildiğini duyurmuştu.101 Bu artış üzerine Milli Reasürans Müdürü
Refi Bayar’ın başkanlığında bir araya gelen sigorta şirketi müdürleri, harp
sigortaları konusundaki durumu ve alınacak önlemleri değerlendirmişlerdi.
Acentelere merkezlerinden izin almaksızın harp sigortası yapmamaları
yönünde talimat verilmiş, kabotaj sigortalarında ise harp, mayın ve torpil
sigortalarının belirli bir ücret karşılığında yapılabileceği bildirilmişti.
Özellikle Alman ve Çek bayrağı taşıyan gemilerin sigortaları konusunda
büyük bir dikkatle hareket edilmiş ve bu sevkiyatların takibi sıkı bir şekilde
sürdürülmüştü.102
Avrupa’daki siyasi gelişmelerin etkisi sigorta sektöründe de hissedilmiş,
İngiltere Başbakanı Chamberlain’in Polonya’ya destek veren beyanatı son-
rası dünya borsalarında ciddi kayıplar yaşanmıştı. Sigorta şirketleri 3 Nisan
1939 tarihi itibarıyla harp rizikoları kapsamındaki poliçeler için primleri
artırma kararı almışlardı. Deniz sigortası şirketleri, Almanya ve İtalya’dan
gelecek ya da bu ülkelere gidecek gemiler için sigorta hizmetlerini durdur-
duklarını açıklamış, diğer bölgelerde de sigorta primlerini artırmışlardı.103
İkinci Dünya Savaşı’nın patlak vereceği, 1936-37 yıllarında güçlü bir şekilde
dünya basınında dile getirilmekteydi. Ancak sigorta şirketleri, bu söylen-
tilere kapılmadan piyasanın seyrini dikkatle izlemeyi tercih etmişlerdi.
1938’in ortalarına gelindiğinde, savaşın kaçınılmaz olduğuna inanan piyasa
99 L’Argus, 31.5.1936, s. 792.
100 L’Argus, 15.11.1936, s. 1713-1715.
101 Stamboul, 28.8.1937.
102 Ulus, 28.9.1938, s. 3.
103 Cumhuriyet, 2.4.1939, s. 9.
8 7