Page 124 - BODRUMDERGI | AĞUSTOS 2022

Yeşilçam’ın Efsaneleri
Türkan Şoray
İstanbul | 25 Haziran 1945
Türk sinemasında “Sultan” lakabıyla anılan Türkan Şoray, oynadığı 222 film ile dünyanın ‘en çok film çeviren’ kadın oyuncusu unvanına sahiptir. Fatma Girik, Hülya Koçyiğit ve Filiz Akın ile birlikte Yeşilçam’ın dört yapraklı yoncasından birisidir. Bu dörtlü içerisinde, yönetmenlik yapan tek sinema oyuncusudur. Yeşilçam tarihine “Türkan Şoray Kuralları” olarak geçen kurallar; “Filmde öpüşme ve açık sahne olmayacaktır”, “Senaryoyu beğenmezse yenisi verilir”, “Çekilecek filmin yönetmeni ve baş rol erkek oyuncusu için onayı şarttır”, “Pazar günleri çalışmaz” gibi 18 maddeden oluşur.
Türkan Şoray, memur bir ailenin ilk çocuğu olarak 25 Haziran 1945’te İstanbul’un Eyüp ilçesinde doğdu. Babası Çerkez, annesi ise Selanik göçmenidir. Kendisi gibi sinema sanatçısı olan Nazan Şoray’ın ablasıdır. Figen adında bir kız kardeşi daha vardır. Türkan Şoray, Fatih Kız Lisesi Orta Bölümü mezunudur. Ünlü tiyatro ve sinema oyuncusu Cihan Ünal ile 1983’te evlenmiş 1987’de ayrılmıştır. Çiftin bu evliliklerinden Yağmur adlı bir kızları dünyaya gelmiştir.
Türkan Şoray, ortaokuldayken ev sahiplerinin kızı olan, oyuncu Emel Yıldız (Panter Emel) ile birlikte film setine gider. Bu ziyaretle birlikte kaderi değişir. Türker İnanoğlu’nun teşviki
ile Yeşilçam’a adım atar. Türkan Şoray’ın sinema kariyeri 1960 yapımı, başrol oynadığı “Köyde Bir Kız Sevdim” filmi ile başlar. Hayatı başarılar ve ödüllerle dolu olan Türkan Şoray, oynadığı 222 filmin yanında “İkinci Bahar” ve “Tatlı Hayat” dizileri ile
de muhteşem bir performans sergileyerek tv izleyicilerinin gönlünde taht kurmuştur.
Hayatı başarılar ve ödüllerle dolu olan Türkan Şoray; 1964 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü, (Acı Hayat) | 1968 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü, (Vesikalı Yarim) | 1972 5. Altın Koza Film Festivali, En Başarılı Kadın Oyuncu, (Mahpus) |
1972 1. Altın Kelebek Ödülleri, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü | 1973 Moskova Film Festivali (Rusya), Özel Ödül, (Dönüş) | 1978 Taşkent Film Festivali, Uluslararası Aytmatov Kulübü Geleneksel Ödülü, (Selvi Boylum Al Yazmalım) | 1987 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu, (Hayallerim, Aşkım ve Sen) | 1990 2. İzmir Film Festivali, Altın Artemis Onur Ödülü | 1991 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı Unvanı | 1992 8. Bastia Akdeniz Sinemaları Festivali, En İyi Kadın Oyuncu, (Soğuktu ve Yağmur Çiseliyordu) | 1994 6. Ankara Uluslararası Film Festivali, Emek Ödülü | 1994 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu, (Bir Aşk Uğruna) | 1996 15. Uluslararası İstanbul Film Festivali, Sinema Onur Ödülü | 1999 Roma Film Festivali, Büyük Ödül | 1999 2. Uçan Süpürge Kadın Filmleri Festivali, Kadın Yönetmen Ödülü | 2000 Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Zirvedekiler 2000 Ödülü | 2001 Akademi İstanbul, Yılın En Başarılı Sanatçısı Ödülü | 2009 Sadri Alışık Ödülleri, Onur Ödülü | 2013 Engelsiz Yaşam Vakfı, Türk Sineması Üstün Başarı Ödülü | 2013 11. Türk Film Festivali, Onur Ödülü’nü kazandı.
122