Page 50 - MAKSİMUM BİZ | ARALIK 2022

Kelimelerin Kentine Yolculuk
İş Sanat Blog
Teos Antik Kenti
Kelimelerin Kentine Yolculuk
iziz, binlerceyyılılöönncceseinsienbeak- bmakamyaanyiayentiyeetmtedtmikçedgiköçre-
gmöeryemceeğiymeiczekğeinmtliezr vardır. keLntimlearnvlarıd,tıiry.aLtirmolarnı,lacarıd,deleri, htieyakterlolelrairiıl,ecoardadaedleırrlai,rh; beiyzkeealnlecraik
Teos Antik Kenti
ile oradadırlar; bize ancak
onlara bakmak istediğimizde görünür-
onlara bakmak istediğimizde
ler. Meydanlarında söylenmiş şarkıları
görünürler. Meydanlarında
ancak onlara kulak kabarttığımızda du-
söylenmiş şarkıları ancak onlara kulak
yar, zeytin ağaçlarının gölgesinde yazılmış şi-
kabarttığımızda duyar, zeytin ağaçlarının
Sezgi Olgaç
irleri, taşlara yazılmış ölümsüz yazıtların anlattığı hi-
gölgesinde yazılmış şiirleri, taşlara yazılmış
kayeleri ancak onlara yakından baktığımızda anlarız.
ölümsüz yazıtların anlattığı hikâyeleri ancak
Keşiflerin bu derece katmanlısı ve gizemlisine erişebil-
onlara yakından baktığımızda anlarız. Keşiflerin
mek sadece mekânda değil, zamanda da yolculuk ya-
bu derece katmanlısı ve gizemlisine erişebilmek
pabilmemizi gerektirir.
sadece mekânda değil, zamanda da yolculuk
Bize zamanda yolculuk yaptıran antik kentlere olan ro-
yapabilmemizi gerektirir.
tamızda değişmez rehberlerimiz kuşkusuz kahverengi yol
Bize zamanda yolculuk yaptıran antik kentlere
panolarıdır. Ben bu yazıda ülkemizin dört bir yanını kuşat-
olan rotamızda değişmez rehberlerimiz
mış, her biri birbirinden değerli kahverengi yol panoların-
kuşkusuz kahverengi yol panolarıdır. Ben bu
dan sadece birini anlatmaya çalışacağım: Teos Antik Kenti.
yazıda ülkemizin dört bir yanını kuşatmış, her biri
İzmir-Çeşme yolundan Seferihisar yönüne doğru
birbirinden değerli kahverengi yol panolarından
saptığında 20 kilometre sonra Seferihisar merkezine,
sadece birini anlatmaya çalışacağım; Teos Antik
batı yönünde 6 kilometre devam ettikten sonra ise Sı-
Kenti.
ğacık’a ulaşırsın. Küçük ve cana yakın limanını, bölge- İznminimr-eÇremşemr veeytoaşlulanrdıyalaniSnşeafedrihlmisiaşrkaylöensiünni,eEge’nin
dışoılğırşuıl sauplatrıığnın, ımzdisaki2n0kkeidloilmerie, tkröeysioçinriageride bıra- Seferihisar merkezine, batı yönünde 6 kilometre
kıp kahverengi tabelayı takip ettiğinde ise yol seni mi-
devam ettikten sonra ise Sığacık’a ulaşırsınız.
lattan önce 10. yüzyıla, İyonya’nın 12 kentinden bi-
Küçük ve cana yakın limanını, bölgenin mermer
rine götürür.
ve taşlarıyla inşa edilmiş kalesini, Ege’nin ışıl ışıl
Kuzeyde ve güneydeki birer limanı, tiyatrosu, ago-
sularını, miskin kedileri, köy içini geride bırakıp
rası, bouleuterion’u (meclis binası), caddeleri, kitabe-
kahverengi tabelayı takip ettiğinizde ise yol
leri ve zeytin ağaçları ile Teos’a hoş geldin. Karşın-
sizi milattan önce 10. yüzyıla, İyonya’nın 12
da sana tüm sırlarını bir çırpıda anlatacak, basamak
kentinden birine götürür.
basamak, sokak sokak gözlerinin önüne serili, hayal
Kguüzceüyndüne vyeargdüımnıeyodlmeakdi abnirekreşlifmedaenbiı,letciyeğaitnrobsiru,kent
abguolmraasyı,ı boekullemuet.eTrieoons’lul(amrdeacnligsebrindeaskıa),lanlar, hala
caddeleri, kitabeleri ve zeytin ağaçları ile Teos’a
süregelen meşakkatli kazılarla gün ışığına çıkmaya de-
hoş geldiniz. Karşınızda size tüm sırlarını bir
vam ediyor. Ancak şunu da bil ki geriye en çok yazıt
çırpıda anlatacak, basamak basamak, sokak
bırakmış, şairlere, şarkıcılara, tiyatro oyuncularına ev
sokak gözlerinizin önüne serili, hayal gücünüzün
sahipliği yapmış, kelimelerin adeta üzerine yağacağı
n Vitruvius’un Mimarlık Üzerine On Kitap
adlı eserinde verdiği bilgiye göre bu tapınak, Hellenistik dönemin en önemli mimarlarından Hermogenes’in imzasını taşıdığı için.
n Geride en çok yazıt bırakmış antik kentlerden birini gezme şansını bulacağınız, bu yazıtların seslendirilmiş Türkçe çevirilerini karekodla telefonunuzdan dinleyebileceğiniz için.
n Teos sadece Dionysos Tapınağı ve yazıtlarıyla değil, mermeriyle de dünyanın en özel topraklarından birinde yer aldığı için. Africano olarak adlandırılan bu mermer, Roma’da Pantheon’un girişindeki eşik taşında dahi
yardımı olmadan keşfedebileceğiniz bir kent
antik kentlerden birindesin.
bekleniyor; eğlence, şarap ve tiyatro tanrısı
Dkuio, ndyikskoast’aveadtitainzlmiklıeş,sAürndaüdroüleun’dçaaklıişemnablaüryınükarşılı- tğaıpnınahkeorlyaınl dDaihoanyfaszolasaTlaınpıışnınaığ,ık.entin her sene gün
bulmayı beklemeyin. Teoslulardan geride
Arkaik, Roma ve Hellenistik dönemler boyunca ayak-
kalanlar, hâlâ süregelen meşakkatli kazılarla
ta kalmış Teos Antik Kenti için yapılan bilimsel araş-
gün ışığına çıkmaya devam ediyor. Ancak şunu
tırmalar bundan 300 yıl kadar önce başlamış. 1700’le-
ışığına çıkarılan yeni detaylarını görebilmek, bana her
da bilin ki geriye en çok yazıt bırakmış, şairlere,
Teos’u 2019 ve 2020’de İş Sanat ekibiyle
rin ortalarında İngiliz ve 1900’lerin başında Fransız
seferinde müthiş bir heyecan verdi.
şarkıcılara, tiyatro oyuncularına ev sahipliği
birlikte, 2022 yazında ise Miliyet Arkeoloji’nin
araştırmacıların çalışmalarını, 1960’lı yıllarda başla-
Benim gibi antik kentlerin elle tutulmaz, gözle görül-
yapmış, kelimelerin adeta üzerine yağacağı
yine İş Sanat ile birlikte gerçekleştirdiği “Kültürel MmireazsbüByuülsuüşnmdeaklaryıb”oglmezaiysıisnedvenolelrmiçainkTüezoesr’aed3airnot- klaerzlazisyöazürentoektmalaeyaşlaımns. ıZbaumldaunmın.iKzianzdıeB, Taşeoksa’unnı keli- Pmroelfe.rDinre. Mdouğsrua yKoaladçıoıkğalcua’knluarnazşiemndgidinenaniyliaytoımlcuıylulaklar. dinlediğimiz, büyük bir sabır, tutku, dikkat ve titizYloiklulensuünreddüernüTleenosç’alıdşümşüarlmareınliskina?rşılığının her yıl dnahAanfaadzolalua’dlıanDışıinonı,ykseons tiçininhienrşasednielmgiüş nenışbığüıynüak çtıakpaırnıalağnınygeünni dışeığtıanyalaçrıkınaırgılıöşırneabtialmnıekko,lbmaankaiçhienr. sefnerVinidtreuvmiuüs’tuhnişMbimr haerlyıkeÜcazenrivnerOdin. Kitap adlı ese-
yan, Türk bilim insanlarının gerçekleştirdiği kazı ça-
antikkentlerdenbirindesiniz.
lışmaları takip etmiş.
Arkaik, Roma ve Hellenistik dönemler boyunca
Teos’ta 2010 yılında yeniden başlayan kazı, araş-
ayakta kalmış Teos Antik Kenti için yapılan
tırma, koruma ve onarım çalışmaları, bu tarihten beri
bilimsel araştırmalar bundan 300 yıl kadar
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
önce başlamış. 1700’lerin ortalarında İngiliz
Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Profesörü Dr. Musa
ve 1900’lerin başında Fransız araştırmacıların
Kadıoğlu başkanlığında devam ediyor.
çalışmalarını, 1960’lı yıllarda başlayan, Türk bilim
kullanıldığı için.
2018 yılından bu yana İş Bankası’nın desteği ile sür-
mermer, Roma’da Pantheon’un girişindeki eşik ta-
insanlarının gerçekleştirdiği kazı çalışmaları
dürülen arkeolojik kazılarla, Teos’un en önemli yapıla-
rinde verdiği bilgiye göre bu tapınak, Hellenistik dö-
n Çağlar boyunca zeytinyağı üretimi yapılmış şında dahi kullanıldığı için.
takip etmiş.
Benim gibi antik kentlerin elle tutulmaz, gözle
rından birinin gün ışığına çıkması bekleniyor: Eğlence,
nemin en önemli mimarlarından Hermogenes’in im-
bu bereketli toprakları, tüm alana yayılan asırlık
Teos’ta 2010 yılında yeniden başlayan kazı,
görülmez büyüsünde kaybolmayı sevenler içzainsıTnıetoasşı’daığdıaiiçrin.otlarla sözü noktalayalım. ZamnaGneınriidzeinedneç,oTkeyoazsı’tubnırkaeklmimışealentriknekednotlğerdueynoblai- çrıiknai cgaekzmlareaşaşnimsındıidbeunlaciyaiğyıno,lcbuluyakzlaıtrl.arın seslendiril-
n Çağlar boyunca zeytinyağı üretimi yapılmış bu be- zeytin ağaçlarının altında, ister gölgelerinde
şarap ve tiyatro tanrısı Dionysos’a adanmış, Anado-
reketli toprakları, tüm alana yayılan asırlık zeytin ağaç-
araştırma, koruma ve onarım çalışmaları, bu
lu’daki en büyük tapınak olan Dionysos Tapınağı’nın.
dinlenerek ister kocaman gövdelerine sarılarak
tarihten beri Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-
larının altında, ister gölgelerinde dinlenerek ister koca-
Teos’u 2019 ve 2020’de İş Sanat ekibiyle birlikte,
gezebileceğiniz için.
Coğrafya Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim
man gövdelerine sarılarak gezebileceğin için.
2022 yazında ise Miliyet Arkeoloji’nin yine İş Sanat
miş Türkçe çevirilerini karekodla telefonundan dinle- yebileceğin için.
n MÖ 3. yüzyılda, şair, müzisyen, tiyatrocu
n MÖ 3. yüzyılda, şair, müzisyen, tiyatrocu ve şar-
Dalı Profesörü Dr. Musa Kadıoğlu başkanlığında
ile birlikte gerçekleştirdiği “Kültürel Miras Buluşma-
ve şarkıcılardan oluşan Dionysos Sanatçılar
devam ediyor.
Yolunuzu neden Teos’a düşürmelisiniz?
kıcılardan oluşan Dionysos Sanatçılar Birliği’nin yer-
ları” gezisinde olmak üzere 3 kez ziyaret etme şansı 2b0u1ld8uymıl.ınKdaznı bBuaşykanaı PİşroBf.aDnkr.aMsı’unsıan Kdeasdtıoeğliu’nun ilzensgüirndüanrülalteımn aıyrlkaedoinlolejidkiğkiamziızla, rblaü,yTükeobsir’usnabeırn, tut- önemli yapılarından birinin gün ışığına çıkması
n Teos sadece Dionysos Tapınağı ve yazıtlarıyla de- n Anadolu’da Dionysos için inşa edilmiş en
Birliği’nin yerleştiği Teos, aynı zamanda ünlü
48 | maksimumbiz
ğil, mermeriyle de dünyanın en özel topraklarından bi-
lirik şair Anakreon’un da kenti olduğu ve
büyük tapınağın gün ışığına çıkarılışına tanık
da kenti olduğu (ve günümüze ulaşan şiirlerinden biri-
rinde yer aldığı için. Africano olarak adlandırılan bu
günümüze ulaşan şiirlerinden birini mırıldanarak
olmak için.
ni mırıldanarak keşfedebileceğin) için...
leştiği Teos, aynı zamanda ünlü lirik şair Anakreon’un
keşfedebileceğiniz için...