Page 390 - 4
P. 390
˘‡ ˙ÂÏאב העזר חלק א ˙·¢˙ ˘
צו מיר געקאממע פלעסיר אונד האבע צו מיר ביו ד' ער"ח אלול תקע"ג לפ"ק ושבאו ושטפו אז
געזאגט דארט האט מ געפונע אברה הראבוויס את האר ובתו אותה השטיפה נאבד איש א'
זו דערטרונקע ,מיר קענע איה גאנ ,אזוא האב מגלילינו ושמו גאדיל ב אברה הראבאוי כי ביתו
אי מיר דיא מיהע גענאממע אונד בי אהי על שפת נהר הנקרא וואג הי' והוא וביתו נשטפו עד
געגאנגע אזוא האב איה באלד גאנ גוט געקענט, בלתי נשאר שו רוש במקו עמידת הבית ואשתו
אלס דאס גאדיל איזט ווייל אי האב איה בחייו אשר לעת הצרה ההיא פה בתו העיר היתה ועי"ז
גאנ גוט געקענט ,ער איזט מיי תלמיד געוועז וויא עמדה בחיותה בלתי ידעה מה הי' לבעלה ואיזה
אי אי דער געגענד בי מלמד געוועז אונד וויא ימי אחר שיבשה האר באו אל האשה ההיא איזה
אי בי נארמאלער געוועז האט ער אוי כמה שני בלתי אינ טהורי הנקראי בל"א פלעהסיר והמה
בייא מיר געשריבע אונד אוי וואס ער בעל הבית אלו המוליכי את הרפסודות ואמרו לה בעל נמצא
איזט געוועז איזט ער כמה פעמי בייא מיר געוועז ש וש והוא כמו מהל יו אחד מהכא להת ,
אונד געשוואהלע איזט ער גאר נישט געוועז ,אי ואנו היינו אצל המציאה וג מיד הכרנו אותו היטב
האב איה גאנ גוט בעטראכט ,גילעג איזט ער היטב וג נקבר ש במקו שמצאו אותו ע"י איזה
בייא דע וואססער ,דיא רגלי זענע נא אי
וואססער געוועז ,אי האב באלד גזאגט צו מיי זו מבני עמינו וא יהודי הי' שמה.
דער מיט מיר דארט געוועז איזט ,דאס איזט בעו"ה
גאדיל ב אברה הראבווי מיי תלמיד ,אי האב ‰˘‡‰Âההיא בלתי ידעה מי האיש יהודי הי' .עד
מי אבער ניכט מיט דע וואס אי איה באלד
בט"ע דערקענט האב בענוג געלאזט אונד האב זה תחלת החור דהאי שתא הל איש
איה אוי דע גו פיזעטירט או איי סימ צו אחד אשר מקו דירתו כמו ששה פרסאות מהכא
זוכע ,דע אי האב דא געוויסט אלס ער האט ושמו ר' משה גרי פאסיל לעיר טעשי ובא דר
איי ווייב אונד וואס זאלל זיא חלילה איי עגונה הילוכו לאותו כפר אשר האשה ההיא אשת גאדיל
בלייב ווע זיא מעכט זיי ניצל געווארע ,אזוא הנ"ל יושבת והאיש ר' משה הנ"ל הי' מקד זה ימי
האב אי אוי דע גאנצע גו ניכט געפונע נור כבירי כמו כ"ה שני מלמד באותו כפר ולאיש
אוי דער אקסל מצד ימי ,באלד אויבע אוי האט נאמ רוח ולאיש ישר נחשב בי הע ורוח התורה
ער איי לעביר פלעקל ,אזוא גראס וויא דער בלבבו והל ש באותו כפר לא' מתלמידיו וראה
פערצייטישע קופפערני ווינר ,אי האב איה ש אשה ילדה אחת ואמר מי האשה ההיא בהיות
וועלע לאסע אי דער קהלה העריי פיהרע שבלתי הכיר אותה והשיבו לו האשה ההיא היא
לקבורת ישראל צו ברענגי ,האבי מי דיא ערלי' עגונה מבעלה שנאבד ממנה בשטיפת המי הגדולי
דיא איה געפונע האב וויא אוי איי גלח דאביי' זה איזה שני וש בעלה גאדיל ב אברה
געוועז איזט ,האבע מי דיא ערלי ניכט וואלע
לאססע אונד האב איה דארט אוי דע פלא הראבאווי.
בעגראב אונד וויא לביתי געקאממע בי ,האב אי
עס באלד פיר מיינע לייט געמעלד אונד האב Ê"ÚÂהשיב ר' משה הנ"ל ובזה"ל אוי וועה מיי
געזאגט דאס איזט בעו"ה גאדיל ב אברה הראבווי
אונד ווייטער האב אי פיר קיי מענש מזכיר ליבע אשה ווע אי דאס העט ענדיר געוויסט,
געוועז ווייל אי דאמאלס אוי אי צרה בי אי קא איי העלפע ת"ל ,אייער מא גאדיל האב
געוועז ,עס האט מיר אוי גרוס שאדע געטאה , אי בעו"ה בעגראב ,אי מיט ערלי להבדיל ,אי
אי האב עטליכע וואכע ניכט געוויסט וואס אי האב איה פיי געקענט ,ער איזט יוא מיי תלמיד
טהוע ,איזט מיר דיא זא אבגעפאללע אונד איי גיוויז ,אי האב אבער ניכט געוויסט וועהמי ער
היי זיצער בי אי ,אונד בייא אונס האט מא האט פיר איי ווייב בעהאט ,ובהיות שאי שו איש
איה ניכט געזוכט ,ביז אי אי דע דאר וואו דיא הי' בבית זולתי איזה נשי באומרו כ בלתי הי' לה
אשה וואונט אי מיינר דור רייז נא טעשי אונד השכל לתבוע אותו להגיד עדותו בפני ב"ד ושתקו
מא האט געזאגט על פי מקרה דאס איזט גאדלס אל הדבר והאיש ר' משה הנ"ל הל לדרכו עד איזה
זמ נתודע הדבר אלינו מאות נשי וכתבנו בעדו
בעד האיש ר' משה הנ"ל וג בא וכ אמר כד הוינא
במותב ביו ג' ר"ח דהשתא דאס גראסע וואסער
איזט דעמאהלס בייא אונז געוועזי מיו ה' עד יו
השבת וביו א' דערנא בי אי געשטאנע בייא
מיי הויז וועלכעס אוי בייא דער וואג שטעהט ,זיי