Page 11 - ดนตรี-นาฏศิลป์ ม 2
P. 11
๓) ห้องเพลง
ห้องเพลงในดนตรีไทย แบ่งออกเป็น ๘ ห้องเพลง
ห้องละ ๔ ตัวโน้ต จังหวะตกจะอยู่ที่ท้ยห้องเสมอ โดยตําแหน่งของ จังหวะตกจะอยู่ที่ส่วนท้ยสุดของตัวโน้ตในแต่ละห้องเพลง และใน กรเคะจังหวะท่ีท้ยห้องน้ันทงดนตรีไทยจะใช้เสียงฉิ่ง และเสียงฉับ แทนกรเคะจังหวะ หรือที่เรียกว่ จังหวะฉิ่ง ซ่ึงมีลักษณะอัตรจังหวะ และกรเคะจังหวะท่ีแตกต่งกัน ดังน้ี
สมชั้น สองช้ัน
ชั้นเดียว
กรอ่ นโนต้ เพลงไทยในครงั้ แรกนนั้ ควรอ่ นโนต้ อตั รจงั หวะสองชน้ั กอ่ น เพระเปน็ เพลง ท่ีฟังง่ยท่ีสุด เพลงในอัตรจังหวะสองชั้นมีอัตรจังหวะท่ีมีควมเร็วปนกลง ไม่ช้หรือเร็วจนเกินไป ส่วนใหญ่เป็นเพลงส้ัน ๆ ที่ร้องและจําทํานองง่ย ไม่มีควมซับซ้อน สมรถเคะจังหวะตมได้ง่ย รวมทั้ง มกี รรอ้ งเออื้ นทไี่ มม่ กนกั นยิ มใชใ้ นกรขบั รอ้ งและบรรเลงเพอ่ื เปน็ กรขบั กลอ่ ม และประกอบกรแสดง มหรสพต่ง ๆ เพลงสองชั้นรู้จักกันโดยทั่วไป เช่น เพลงลวเสี่ยงเทียน เพลงลวดวงเดือน เพลงลวจ้อย
ในกรอ่นโน้ตเพลงในแต่ละห้องนั้น เนื่องจกตัวอักษรที่ใช้แทนเสียงในกรเขียนโน้ต ไม่สมรถที่จะแยกอัตรควมสั้น-ยวของเสียงได้ จึงต้องใช้สัญลักษณ์ - - - - ในกรแทนควมยว ของทํานอง ส่วนกรใช้สัญลักษณ์ (- - - -) ในกรบันทึกโน้ตเพลงคือ กรให้เครื่องดนตรีท่ีมีเสียงสูง เช่น ระนดเอก ซอด้วง บรรเลงก่อน และให้เคร่ืองดนตรีท่ีมีเสียงต่ํา เช่น ระนดทุ้ม ซออู้ บรรเลงตม เรียกว่ “ลูกล้อ” ซ่ึงจะสมรถสร้งอรรถรสของเสียงเพลงให้มีควมไพเระได้อย่งเหมะสม
๒. ตัวอย่างโน้ตบทเพลงไทยในอัตราจังหวะสองชั้น
----
- - - ฉิ่ง
----
- - - ฉับ
----
- - - ฉิ่ง
----
- - - ฉับ
- - - ฉิ่ง
- - - ฉับ
- - - ฉิ่ง
- - - ฉับ
- - - ฉิ่ง
- - - ฉับ
- - - ฉิ่ง
- - - ฉับ
- ฉิ่ง - ฉับ
- ฉิ่ง - ฉับ
- ฉิ่ง - ฉับ
- ฉิ่ง - ฉับ
- ฉิ่ง - ฉับ
- ฉิ่ง - ฉับ
- ฉิ่ง - ฉับ
- ฉิ่ง - ฉับ
๑.๒ การอ่านและร้องโน้ตเพลงไทย
เพลงลาวเสี่ยงเทียน (สองชั้น)
เพลงลวเสี่ยงเทียน ๒ ชั้น เป็นเพลงที่มีมแต่โบรณ ไม่ปรกฏนมผู้แต่ง แต่ในภยหลังเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๖ หลวงประดิษฐ์ไพเระ (ศร ศิลปบรรเลง) แต่งขยยขึ้นเป็นอัตรจังหวะ ๓ ชั้น ซึ่งจะมีควมช้ และยวที่มกขึ้นเป็นเท่ตัว และตัดทอนลงเป็นชั้นเดียวให้มีควมเร็วมกขึ้นเป็นเท่ตัว ให้ครบเป็น “เพลงเถ” เพลงนี้มีควมหมยเกี่ยวกับกรอธิษฐนต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ กรเครพบูชพระพุทธเจ้
เคร่ืองหมายและสัญลักษณ์ทางดนตรี 9
