Page 273 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 273
205
ความเข้าใจของเรามักจะเห็นรูปนามนี้เป็นกลุ่มก้อนและพยายามจะยึดเสมอ... แล้วเราก็สวดมนต์กัน ทุกวัน รูปังอนิจจัง เวทนาอนิจจา สัญญาอนิจจา สังขาราอนิจจา วิญญาณังอนิจจัง... รูปังอนัตตา... เรา ท่องได้ แต่ “เห็น” ไหม ?
บางทเี หน็ แลว้ แตไ่ มเ่ ขา้ ใจวา่ สงิ่ ทเี่ ราทอ่ งอยนู่ นั่ แหละทกี่ า ลงั ปรากฏอยเู่ ฉพาะหนา้ รปู นเี้ ปน็ อนตั ตา คือความว่างเปล่า หรือจะใช้คาว่า “สุญญตา” ก็ได้ คือว่างเปล่าจากความหมายแห่งความเป็นตัวตน คือว่าง ไปเลย หายไป ทาไมรูปเราหายได้ ? อันนี้อย่างหนึ่งนะ เคยสังเกตไหมว่า ถ้าเรากาหนดรู้แบบนี้ต่อเนื่อง สติมีกาลังมากขึ้นแล้วรูปหายไป เขาหายไปได้ยังไง ? ที่บอกว่าไม่ได้หมายความว่าเราพยายามที่จะลืม รูปนี้ ไม่ได้หมายความว่าเราพยายามที่จะลืมว่านั่งอยู่ แต่หาไม่เจอ! อันนี้ให้ความรู้สึกแตกต่างกันเยอะ เลยนะ จิตเราจะมีความแตกต่างกันเยอะเลย
กเ็ หมอื นกบั ทเี่ รามองเหน็ ภาพคนทนี่ งั่ อยขู่ า้ งหนา้ โลง่ ๆ โปรง่ ๆ บางครงั้ มองคนทนี่ งั่ อยขู่ า้ งหนา้ ทะลุ ไปเหมือนมองกระจกเฉย ๆ เลย ไม่มีผัสสะที่เป็นตัวต้านเลย นั่นเพราะจิตของเราเป็นของละเอียด จิตของ เราว่างเมื่อไหร่ (ภาพ)เขาก็จะว่างไป ถามว่า จะเห็นได้ยังไง ? ถ้าเรายังไม่เห็นก็ไม่เห็นนั่นแหละ ถ้าเราเห็น ก็จะรู้ว่า อ๋อ! เกิดขึ้นได้ หรือมองภาพข้างหน้าแล้วภาพนั้นหายวึบไปดับไป จริง ๆ แล้วเห็นอาการดับ เขา ดับฟึ่บไปเลยแล้วก็ชัดขึ้นมาใหม่ พอปรากฏชัดขึ้นมาภาพนั้นเขาบางกว่าเดิม การเห็นภาพข้างนอกดับ เขา เรียกเห็นรูปภายนอกดับไป พอปรากฏขึ้นมาใหม่เบากว่าเดิมบางกว่าเดิม สภาวธรรมเหล่านี้จะเกิดขึ้น การ เจาะสภาวะเพื่อการขัดเกลาจิตใจของเราเพื่อเห็นสัจธรรมตรงนี้ เขาก็จะชัดมากขึ้น ๆ
ลองสงั เกตดนู ะ เราบอกวา่ กเิ ลสเปน็ ของละเอยี ด เรารไู้ มค่ อ่ ยทนั หรอก เกดิ ขนึ้ มาแลว้ ถงึ ไดร้ ู้ แตเ่ วลา ให้เจาะสภาวะให้ละเอียดขึ้น ทาไมต้องทาละเอียดขนาดนั้น ไม่ต้องละเอียดก็ได้มั้ง แล้วกิเลสมันละเอียด แค่ไหน เห็นไหม เวลามาทีก็ไม่ทัน!? จริง ๆ การเจาะสภาวะเป็นการฝึกพัฒนาสติของเราให้ไว ให้ดีขึ้น ให้ แกร่งขึ้น ให้แก่กล้าขึ้น สมาธิตั้งมั่นขึ้น ปัญญาเฉียบแหลมขึ้น เพื่อรู้เท่าทัน จริง ๆ ตรงนี้รู้เท่าทันอะไร ? การเจาะสภาวะ/การรู้รูปนามของเรา สภาวธรรมที่เกิดขึ้นก็เป็นของคู่กัน อย่างเช่น เวลาเรารู้ลมหายใจ รู้ไปรู้มาเกิดความอึดอัดมีอาการแน่นที่ตัวปุ๊บ ใจเป็นอย่างไร ? จิตใจก็รู้สึกไม่สบายขึ้นมา แล้วเป็นอย่างไร ต่อ ? เริ่มปรุงแต่งเริ่มกระสับกระส่าย เริ่มคิดไปคิดมา...
นี่เราก็จะ “เห็นจิต” ของเราด้วยว่า แค่การตามกาหนดรู้ลมหายใจที่เปลี่ยนไป เขาไม่เหมือนเดิม เริ่มชักกังวล... เราเห็นจิตของเราด้วย ไม่ต้องไปหาที่อื่นเลย เขาเกิดขึ้นตรงนี้ และขณะที่เราเจาะสภาวะ ตามรู้ลมหายใจ เขาเปลี่ยนไป เปลี่ยนไป... พอลมหายใจหมดไป สิ่งที่ตามมาคืออะไร ? “ความคิด” อีกนั่น แหละ ไม่มีอะไรให้ดูก็คิดโน่นคิดนี่ บางทีก็คิดถึงเรื่องที่ดี เขาเรียกว่าเรื่องที่เป็นกุศล ก็คิด ๆ ๆ ปรุงแต่งไป ปรุงแต่งไป... บางครั้งก็เพลิน แต่ขณะที่มีความคิดเรื่องดี ๆ เกิดขึ้น สังเกตไหม คิดเรื่องดีแล้วจิตใจเป็น อย่างไร ดีไหม ? จิตใจดี...คิดดี พอจิตใจไม่ดี...คิดไม่ดีอีก นี่คือการได้เห็นจิตตัวเองไปในตัว
ทีนี้ การรู้ความคิดเจาะสภาวะได้ไหม ? ความคิดก็เจาะสภาวะนั่นแหละ การเจาะสภาวะ “เจาะ” เพื่อหาอะไร ? เจาะเพื่อหาอาการพระไตรลักษณ์ พอความคิดเกิดขึ้น เราก็มุ่งเข้าไปรู้ว่าข้างในความคิดที่
