Page 497 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 497
429
เคยเห็นนั้นยังมีอีก ยังต้องเพียร ยังต้องปฏิบัติต่อแค่นั้นเอง ไม่ใช่ว่าเราไม่เก่ง เราทาไม่ได้ เราไม่มีปัญญา ไม่ใช่นะ เป็นสิ่งที่เราต้องพิจารณาและก็เพียรต่อไปนะ นั่นคือการที่เราฟังธรรมะ
ทีนี้ ธรรมะอย่างที่เมื่อเช้าบอกไปนะ บอกไปว่า การกาหนดสภาวะให้เรารู้ และผู้ปฏิบัติธรรม ทา ตรง ๆ ทา ตามสภาวะทเี่ กดิ ขนึ้ แบบตรง ๆ ดสู ภาวะทกี่ า ลงั เปน็ คา วา่ ตรง ๆ ในทนี่ อี้ ยา่ งหนงึ่ กค็ อื วา่ อารมณ์ ทกี่ า ลงั ปรากฏเกดิ ขนึ้ ณ ปจั จบุ นั คอื สภาวะปจั จบุ นั นนี่ ะ คา วา่ สภาวะปจั จบุ นั นนั้ คอื อะไรบา้ ง สภาวะปจั จบุ นั ที่กาลังปรากฏ ในขณะที่เรากาลังนั่งอยู่นี่นะ สภาวะปัจจุบัน หนึ่ง สภาพจิต ก็คือสภาพจิต ณ ปัจจุบัน ขณะนี้ เป็นอย่างไร แล้วก็อาการที่เกิดขึ้น ณ ขณะปัจจุบันขณะนี้นั้น เพราะฉะนั้นตรงนี้แหละ ที่เรียกว่า สภาวะปัจจุบันนี้เป็นอย่างไร
สภาวะปัจจุบัน อย่างเช่น ขณะที่เรากาลังนั่งฟังธรรม ที่อาจารย์บอกว่า ให้นั่งปฏิบัติไปด้วย นั่งฟัง ธรรมไปด้วยนี่นะ พอเราเริ่มนั่งปึ้บ ลองดูว่า จริง ๆ แล้ว ทุกครั้งพอเริ่มนั่งปฏิบัติ สิ่งที่เราต้องสังเกตใน เบื้องต้นเลยคือ ความรู้สึก หรือสภาพจิตเรา พอนั่งปึ้บ ดูสภาพจิตก่อน สภาพจิตเรารู้สึกอย่างไร เหมือน ขณะนที้ เี่ รานงั่ อยู่ สภาพจติ รสู้ กึ ...ขณะทนี่ งั่ ฟงั ธรรม กอ่ นอนื่ กต็ อ้ งสงั เกตวา่ สภาพจติ ใจเรารสู้ กึ เปน็ อยา่ งไร ขณะที่นั่งฟังธรรม ฟังด้วยความรู้สึกสงบ ฟังด้วยความรู้สึกที่ไม่มีตัวตน ขณะที่นั่งอยู่นี่ จิตรู้สึกมีความ ผ่องใส มีความสว่าง มีความเบา มีความโปร่ง มีความมั่นคง อันนี้คือสภาวะ ณ ปัจจุบัน อันนี้คือตัวสภาพ จิต ณ ปัจจุบัน
ทนี ี้ ขณะทจี่ ติ เรามคี วามสงบ ความเบา ความโปรง่ สภาวะ ณ ปจั จบุ นั ทเี่ กดิ ขนึ้ มาอกี อยา่ งหนงึ่ กค็ อื วา่ ถา้ ขณะฟงั ธรรม ถา้ ในขณะทฟี่ งั ธรรม เราตอ้ งรชู้ ดั มเี จตนาทจี่ ะเอาอารมณไ์ หนมาเปน็ อารมณก์ รรมฐาน อย่างเช่น เรามาดูสภาพจิต รู้สึกมีความสงบ มีความตั้งมั่น มีความมั่นคง แล้วขณะที่ฟังเสียง เอาเสียงนั้น มาเป็นอารมณ์กรรมฐาน เอาเสียงเป็นอารมณ์กรรมฐาน มี ๒ ส่วน สิ่งที่ต้องสังเกตก็คือว่า ขณะที่เราฟัง เสียงธรรมะ ใช้ความรู้สึกที่ว่าง ทาความรู้สึกให้ว่าง ๆ ให้กว้าง ให้เสียงธรรมะที่ได้ยิน ธรรมะที่พูด เสียงที่ ได้ยิน แต่ละคาที่ออกมานี่นะ ปรากฏอยู่ในที่ว่าง ๆ เกิดอยู่ในที่ว่าง ๆ ทาจิตให้ว่างให้กว้าง แล้วให้เสียงที่ ได้ยินปรากฏอยู่ในที่ว่าง ๆ อันนี้อย่างหนึ่งนะ
ขณะทฟี่ งั เสยี งนนั้ ปรากฏอยใู่ นทวี่ า่ ง ๆ นนี่ ะ ขณะทฟี่ งั เสยี งเกดิ อยใู่ นวา่ ง ๆ สภาพจติ เรารสู้ กึ อยา่ งไร ความรู้สึก...สภาพจิตที่ว่าง ๆ ของเราเอง เสียงเกิดอยู่ในที่ว่าง สภาพจิตว่าง เสียงจึงเกิดในที่ว่าง ๆ เพราะ ฉะนั้นเป็นความว่างแบบไหน เกิดอยู่เป็นความว่าง เสียงที่เกิดอยู่ในที่ว่าง ๆ มีความชัดเจนไหม ลักษณะ ของเสียงเป็นอย่างไร หนึ่งเป็นคลื่น เป็นก้อน หรือเป็นกลุ่ม มาแล้วก็ดับอย่างไร หรือมีอาการแค่ผุดขึ้นมา ในที่ว่าง ๆ แล้วก็ดับไป ผุดขึ้นมาในที่ว่าง ๆ แล้วก็ดับไป อันนี้คือการมีเจตนาที่จะรู้อาการพระไตรลักษณ์ รู้อาการเกิดดับ
ทีนี้อีกอย่างหนึ่งก็คือว่า การที่เรามีเจตนาที่จะรับรู้เสียง ให้เกิดอยู่ในที่ว่าง ๆ แบบนี้ ประโยชน์คือ อะไร อันนี้อย่างหนึ่งนะ เราจะได้ประโยชน์ในการ...เวลารับรู้อารมณ์ภายนอก ที่เป็นบัญญัติทั่วไป อย่างที่ โยคีเล่าเมื่อตอนกลางวันนี่นะ เสียงที่ได้ยินเกิดอยู่ในที่ว่าง ๆ เข้ามาไม่ถึงใจ มีความว่างรองรับ ไม่กระทบ
