Page 607 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 607
539
ก็ไม่ต้องกังวลเพราะสภาวะเขาเปลี่ยนไปแล้ว เพราะฉะนั้นการกาหนดอารมณ์ทีละอย่าง ทีละอารมณ์ทีละ เรื่อง ทาให้จิตเราตั้งมั่นขึ้นสมาธิดีขึ้น เป็นไปทั้งสติสมาธิ ปัญญาก็จะมา การเห็นชัดในอารมณ์ก็จะเกิดขึ้น ยิ่งเห็นชัดเท่าไร ยิ่งเห็นชัดเท่าไหร่สติเรายิ่งมีกาลังมากขึ้น ปัญญาในการรับรู้ ความเข้าใจก็จะชัดขึ้น หรือ เห็นชัดตามเป็นจริงมากขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยการอาศัยกาลังของสติสมาธิปัญญา นี้คือการใส่ใจของเราเอง
ดังนั้นการปฏิบัติธรรม การเจริญกรรมฐาน ไม่ว่าขณะนั่งกรรมฐานเจริญสมาธิ หรือเดินจงกรม หรอื นอนกต็ าม กใ็ หร้ ชู้ ดั ในอารมณท์ กี่ า ลงั ปรากฏ อยา่ งเชน่ ขณะนี้ ขณะทเี่ รากา ลงั ปฏบิ ตั ธิ รรมฟงั ธรรมและ ปฏิบัติธรรมไป ก็รู้ให้ชัดกับสภาวธรรมที่กาลังปรากฏ ณ ขณะนี้เดี๋ยวนี้จริง ๆ ว่าเป็นไปในลักษณะอย่างไร
อาจารยพ์ ดู มาสกั ระยะหนงึ่ เรมิ่ แรกดว้ ยการทา จติ ใหว้ า่ งใหก้ วา้ ง ใหส้ า รวจจติ ทวี่ า่ งกวา้ งอยา่ งไมม่ ี ขอบเขต พอเรามุ่งตั้งใจที่จะฟังมาก ๆ จนถึงปัจจุบันนี่นะ จะเห็นว่าจิตเราเริ่มแคบลง มุ่งไปที่เสียงมากกว่า สภาพจิตเรา หรือเราจดจ่ออยู่กับเสียงที่ได้ยิน ก็จะทาให้จิตเรากลับมาแคบลง ซึ่งการที่มารู้เฉพาะอาการ แบบนี้ ขณะที่รู้เฉพาะอาการแบบนี้ แล้วจิตเราต้องกังวลถึงความว่างความกว้างไหม ให้สังเกตในขณะที่รู้ ในลกั ษณะนี้ เมอื่ รเู้ สยี ง แตเ่ มอื่ เสยี งจบไปกร็ ถู้ งึ บรรยากาศทรี่ องรบั ถา้ รถู้ งึ บรรยากาศทรี่ องรบั ความกวา้ ง ก็ยังมีอยู่
หรืออีกอย่างหนึ่ง ขณะที่ฟังเสียง ให้พิจารณาให้เสียงเกิดอยู่ในที่ว่าง ๆ เสียงนั้นปรากฏอยู่ในที่ ว่าง ๆ ให้เสียงนั้น อาการเกิดดับของเสียงนั้นปรากฏชัดเข้ามาในความรู้สึก ปรากฏชัดเข้ามาในใจเรา โดยที่ ไมต่ อ้ งมงุ่ ไปกไ็ ดน้ ะ ถา้ ใหป้ รากฏชดั เขา้ มาทใี่ จหรอื ในความรสู้ กึ เรา เราจะใชก้ า ลงั ในการเจาะสภาวะนอ้ ยลง แต่ถ้าเรายังมุ่งไปไกลจากตัว มุ่งไปที่เสียง ก็จะใช้กาลังเพิ่มขึ้น เพราะฉะนั้นลองนิ่งแล้วก็ให้เสียง อาการ ของเสียงปรากฏชัดในความรู้สึกของเรา รู้ว่ามีการเกิดดับตรงนั้น ทีนี้ขณะที่กลับชัดเข้ามาในความรู้สึก เรา สงบแต่ว่ามีความไม่ตื่นตัว ลองไปดูตัวรู้ ถอยออกมา ถอยห่างจากอาการ จับที่ตัวรู้ให้กว้าง ๆ และอยู่ ระดบั สายตาเรา ไมต่ อ้ งใหต้ า่ กวา่ ระดบั สายตา ใหก้ วา้ งขนึ้ มาและลองดวู า่ ขณะทเี่ ราดขู า้ งบนจติ เขาสวา่ งขนึ้ ไหม พอสว่างขึ้นปล่อยออกไปให้หมด สลัดให้กว้าง ๆ ๆ จนสว่างทั้งหมด แต่ถ้าสว่างข้างหน้าแล้วที่รูปยัง ไม่ตื่นตัว...เขาล้า ก็ถอยกลับมา น้อมเอาความสว่างหรือความเบาแล้วนี่นะเข้ามาที่รูปเรา นิ่งนิดหนึ่ง เพิ่ม ความตงั้ มนั่ ใหก้ บั รปู ใหเ้ พมิ่ พลงั ใหก้ บั ตวั ใหร้ ปู เราจนเตม็ แลว้ ปลอ่ ยความรสู้ กึ ใหก้ วา้ ง ๆ ดไู ปไกล ๆ นคี่ อื วิธีเพิ่มพลัง เพิ่มความตื่นตัวให้กับตนเอง
ถา้ เรารตู้ า่ กวา่ ตวั ตา่ กวา่ คอเดยี๋ วกจ็ ะหลบั เดยี๋ วกจ็ ะหลบั เพราะวา่ เรารแู้ คบลง รแู้ คบลงเขาสงบแลว้ เขาจะหลับ ทาให้เราหลับได้ สังเกตให้ดี และอีกอย่างหนึ่งเมื่อจิตตื่นตัวแล้ว มีสภาวะไหนชัด สมมติว่ามี แสงยิบ ๆ ๆ ข้างหน้า เขาชัด ก็รู้กว้าง ๆ เอาจิตที่ว่าง ๆ เข้าไปรู้ว่ายิบ ๆ ข้างหน้าว่าเขาเปลี่ยนอย่างไร แต่ ใครไม่เห็นไม่ต้องหานะ ไม่ต้องพยายามที่จะหาอาการยิบ ๆ ถ้าไม่เห็น เห็นอย่างไรให้ดูอาการนั้นไป
ใครจติ ตนื่ ตวั แลว้ มอี าการวาบ ๆ ๆ ยงิ่ ดยู งิ่ ใส ยงิ่ ดเู กดิ ดบั แตล่ ะขณะ ยงิ่ ดจู ติ ยงิ่ ตงั้ มนั่ ขนึ้ รอู้ าการ นั้นไปเลย ไม่ต้องพยายามหาอารมณ์อื่นให้เรารู้อารมณ์ปัจจุบันไป ทีนี้ พอเริ่มสว่างขึ้นเริ่มตื่นตัวขึ้น ลองดู นะ ไปดูจิตที่รู้ว่าตื่นตัว ไปดูใจรู้ที่รู้ถึงความตื่นตัวขึ้นทีละขณะ เขาเริ่มกว้างขึ้นเริ่มเบาขึ้นแล้ว ไปดูตัวรู้ที่รู้
