Page 66 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การเจาะสภาวะ
P. 66
244
มีควํามหนัก ๆ ต้องใช้ควํามอดทน ต้องใช้ควํามตั้งมั่นอย่ํางมําก พอกําหนดอํากํารเกิดดับ ตรงกลํางชัดขึ้น เวทนําควํามปวดเด่นขึ้นอย่ํางไร จิตอําจจะเปลี่ยนเป็นผ่องใสขึ้น ยิ่งเห็นดับนิดหนึ่ง จิตเริ่มเบําขึ้นใสขึ้น ๆ จิตตั้งมั่นมํากขึ้น ควํามปวด หรือเวทนําที่บีบคั้นจิตใจเริ่มลดลง บํางลง แต่คมชัด คือเวทนํานี่นะเด่นชัด แต่ผลกระทบต่อจิต พอสภําพจิตกลับจํากที่หนัก อึดอัด ก็อําจจะเบําลง ๆ
ก็อําจจะ...ทําไมอําจํารย์ถึงใช้คําว่ํา อําจจะ เพรําะว่ําฟันธงไม่ได้ อืม! ฟันได้เฉพําะบํางคนนะ บําง ขณะสภําวะธรรมนี่นะ คือถ้ําสติมีกําลังแล้ว ถ้ําเป็นขั้นตอนสภําวญําณสูง เขําก็จะใสขึ้น ๆ แล้วอํากํารที่บีบ คั้นจะหํายไป เหลอื แตอ่ ํากํารเกดิ ดบั ๆ ๆ แลว้ บํางครงั้ เรํารอู้ ํากํารเกดิ ดบั ในเวทนํา จํากทเี่ ขําเลก็ ๆ แลว้ เขํา กลํายเป็นว่ํา อํากํารเกิดดับข้ํางในนั้นเด่นขึ้น วับ ๆ ๆ ๆ ชัดขึ้นแล้วก็หมดไป ตรงนี้นะ หมดไปแล้วเวทนํา ก็หํายไปด้วย อันนี้อย่ํางหนึ่ง
อีกอย่ํางหนึ่งก็คือว่ํา ในบํางขณะ ๆ เวทนําเป็นกลุ่มก้อน ตรงกลํางไม่มีอํากํารเกิดดับ ตรงกลําง เวทนําไม่มีอํากํารแป๊บ ๆ ๆ ไม่มีอํากํารเกิดดับ แต่พอพิจํารณํารอบ ๆ กลุ่มก้อนของเวทนําแล้ว เหมือนมี อํากํารเคลอื่ นนดิ หนงึ่ มอี ํากํารไหวหนอ่ ยหนงึ่ เคลอื่ นนดิ หนงึ่ ไหวหนอ่ ยหนงึ่ ตรงนนั้ ใหส้ นใจควํามไมเ่ ทยี่ ง ของเวทนํา กํารที่ตํามสังเกต กําหนดรู้ควํามเปลี่ยนแปลงตรงนี้เรื่อย ๆ ตรงนี้เขําเรียกว่ําเจําะสภําวะ กําร เจําะสภําวะ คอื มเี จตนําทเี่ ขํา้ ไปรอู้ ํากํารพระไตรลกั ษณ์ อยํา่ งตอ่ เนอื่ ง ๆ ๆ จนอํากํารเกดิ ดบั ของอํารมณน์ นั้ สิ้นสุดลง จนจบไปนะ
จบไป ไม่ใช่จบทีเดียวนะ คือเกิดใหม่ก็ต้องเจําะใหม่นะ ตํามรู้ต่อเนื่อง นี่คือหลักกํารในกํารกําหนด สภําวะ เพรําะฉะนั้นลองดูนะว่ํา ถ้ํามีอํากํารเกิดดับขึ้นมําแล้วนี่นะ เรําเป็นผู้ดูห่ําง ๆ เฉย ๆ ตํามรู้ รู้แล้วก็ ปล่อย รู้แล้วก็ผ่ํานไป ลองดูสภําพจิตเรําเป็นอย่ํางไร กับที่ตํามรู้อํากํารเกิดดับอย่ํางต่อเนื่อง จนอํากํารนั้น สิ้นสุด อันไหนสติดีกว่ํากัน อันไหนทําให้จิตเรําตั้งมั่นมํากขึ้น อันไหนทําให้จิตตื่นตัวมํากขึ้น อันไหนทําให้ สติดีขึ้น ตรงนี้คือคําตอบ
เรําจะได.้ ..ทํา ไมเรําตอ้ งเจําะสภําวะ ทํา ไมตอ้ งใชค้ ํา วํา่ ...ตํามรอู้ ยํา่ งตอ่ เนอื่ ง เพรําะนคี่ อื กํารพจิ ํารณํา ธรรม เขําเรียกธัมมวิจยะ กํารสอดส่องธรรม พิจํารณําธรรม เข้ําไปพิจํารณํา ถึงสภําวธรรมที่เกิดขึ้นอย่ําง ต่อเนื่อง ว่ําเปลี่ยนไปอย่ํางไร เกิดดับเปลี่ยนไปอย่ํางไร และส่งผลต่อสภําพจิตอย่ํางไร อันนี้คือเป็นเวทนํา ถ้ํากําหนดเวทนํา ควํามคิดใช้ได้ไหม...ใช้ได้ ก็คล้ําย ๆ เวทนํา ใช้ได้บ้ํางไม่ได้บ้ําง ตํามกําลังของสติของเรํา ไม่ใช่ว่ํา เอ่อ! เอําควํามคิดมําเจําะสภําวะไม่ได้
ทีนี้เวทนํา ในบํางขณะตรงนี้ อําจํารย์พูดถึงควํามเป็นกลุ่มก้อน แต่เวทนําไม่ใช่เป็นแค่กลุ่มก้อน อย่ํางเดียว นี่คือแค่ยกตัวอย่ําง แล้วถ้ําเป็นอํากํารคัน แปร๊บตรงนั้นแปร๊บตรงนี้ ย้ํายทั่วตัวนี่นะ เรําจะ เจําะสภําวะได้ไหม...ตรงนี้...ได้ เพรําะว่ําเขําแป๊บ ๆ ๆ ถ้ํามีสติตํามกําหนดรู้ที่แปร๊บ ๆ ๆ ให้ทันแต่ละขณะ จริง ๆ แล้ว ส่วนใหญ่ เรําจะ...ถ้ําอํากํารแปร๊บ ๆ นี่ย้ํายที่ ส่วนใหญ่ก็จะไม่ค่อยทันหรอก อันนี้เป็นเรื่อง ปกติของเขํา เป็นสภําวะ