Page 136 - มรรควิถี

122
ของอารมณที่เกิดขึ้น ของสภาวะที่เกิดขึ้นอยางเดียว แลวเราก็เขาใจวา ความรูสึกเกิด-ดับไปดวยทุกครั้ง เพราะฉะนั้นจึงตองพิจารณาใหละเอียด มากขึ้น ตองจับที่ความรูสึกแลวก็สังเกต แตอยาจองความรูสึกเพื่อให รูชัดในความรูสึก ทําไมถึงหามจอง เพราะจองเมื่อไร ความรูสึกกับ อาการก็อยูคนละที่ พราะความรูสึกจะเปนผูดู ถาจับที่ความรูสึก ความรสู กึ อยูที่เดียวกับอาการ ก็จะรูสึกทันทีวาเกิดตรงนั้น ดับตรงนั้นดับไปดวย หรือไมตรงนี้ สําคัญมาก ๆ สําหรับนักปฏิบัติ
เมื่อไรที่เลือกอารมณเอง ตัวตนก็จะเกิดขึ้นไดงาย เพราะฉะนั้น สภาวะที่เกิดขึ้น ที่เปนอารมณปจจุบันนั่นสําคัญ นักปฏิบัติตองกําหนดรู อารมณที่เกิดขึ้นปจจุบันจริง ๆ อยางเชนเวลากําหนดไปแลววาง ไมมีอะไร เลยมีแตความคิด ไมมีอะไรเลยแตมีความคิดอยูบาง ๆ ถายังมีความคิด อยูบาง ๆ ไมเรียกวาไมมีอะไร เรียกวามีความคิดเขามาบาง ๆ เพราะฉะนั้น อารมณที่ตองกําหนดก็คือ ความคิดที่เกิดขึ้นบาง ๆ หรือไมมีความคิด แตมีผูดูความวางอยู มีผูดูความสงบอยู ตัวที่ตองกําหนดก็คือผูดูนั่นเอง นี่คือสิ่งที่มีในขณะนั้นก็คือดูจิตในจิต จับที่ความรูสึกทําหนาที่รูวา วาง รูวาเบา รูวาสงบ รูวาใส การกําหนดรูถึงจิตที่ทําหนาที่รูความสงบ ก็คือ กําหนดแลวใหสังเกตวา ใจที่ทําหนาที่รูหรือจิตที่ทําหนาที่รูวาสงบ รูแลว นิ่งอยู อยางนั้นหรือรูแลวหมดไปแลวก็เกิดขึ้นมาใหม มารูใหมแลวก็หมดไป เกิดขึ้นมาใหม สิ่งที่ตองสังเกตก็คือความตางกันของการเปลี่ยนแปลง ของจิตดวงใหมที่เกิดขึ้นครั้งตอไป เมื่อไรที่กําหนดที่ความรูสึก สภาวะ ก็จะปรากฏขึ้นมาใหกําหนดเอง สภาวะไหนเกิดขึ้นปรากฏขึ้นมา คอยเอา ความรูสึกเขาไปกําหนดอาการนั้นตอไป อุปสรรคอยางหนึ่งที่นักปฏิบัติ เจอก็คือ วางแลวกําหนดอะไรไมได แตรูสึกวามีอะไรอยูในความวาง ถารูสึกวามีใหกําหนดตรงความรูสึกที่มีนั้นวา มีการเปลี่ยนแปลงอยางไร มีการเปลี่ยนแปลงหรือไมหรือมีอยูอยางนั้น นี่คือหลักของวิปสสนา