Page 5 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การเล่าสภาวะ
P. 5
การเล่าสภาวะ
ณ สานักวิปัสสนาพัฒนาทางจิต จ.ตรัง วันที่ ๓๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๙
การเล่าสภาวะ เล่าอาการท่ีปรากฏ เล่าสิ่งท่ีเราทา สิ่งท่ีเราทาก็คือการกาหนดของเรา เราทาแล้วผล เป็นอย่างไร สภาวธรรมที่เกิดขึ้นเป็นอย่างไร อันนี้พูดโดยทั่วไป เพราะการเล่าถึงการกระทาถึงการกาหนด แต่ละครั้ง น่ันหมายถึงว่าเรารู้ถึงเหตุ เราทาเหตุแบบนี้-ผลเป็นอย่างไร ผลที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะดีหรือไม่ดี ก็ ต้องรู้ชัดถึงเหตุและผลที่เกิดขึ้น อย่างเล่าถึงการกาหนดอารมณ์ ไม่ว่าจะกาหนดอย่างไรให้รู้ชัด เอาความ รู้สึกเข้าไปกาหนดหรือนิ่งกาหนด ก็ต้องรู้ชัดตามนั้น เพ่ือที่จะรู้ว่าเราน่ิงกาหนดอาการ กับเอาความรู้สึก เข้าไปที่อาการ ผลที่เกิดขึ้นต่างกันอย่างไร
คาว่า ต่างกันอย่างไร ไม่ใช่ไปลอง เห็นต่างกันแล้วก็จบไป แต่สิ่งที่เราต้องรู้คือว่า สภาวะเวลา เรากาหนดไปเขาต่างกัน แต่ต่างกันอย่างไรตรงน้ีจะเป็นตัวปัญญา ที่เรียกว่าปัญญาญาณที่เกิดขึ้น ปัญญา หรือญาณท่ีเป็นภาษาบาลี ญาณะหรือญาณ ญ ผู้หญิง สะระอา ณ เณร คาว่า “ปัญญาญาณ” ญาณคือ ตัวปัญญา ปัญญาที่เห็นว่าขณะนี้อาการที่ปรากฏกาลังเป็นแบบน้ี ขณะที่กาหนดต่อไปอีก สภาวะท่ีปรากฏ ขน้ึ เปลยี่ นเปน็ แบบนี้ เปลยี่ นเปน็ แบบน.้ี .. ลองไลส่ ภาวะตามนะ สภาวะทเี่ ปลย่ี นคอื อะไร ? สภาวะทเี่ ปลยี่ น คืออาการที่เปลี่ยนแปลง อาการที่เปลี่ยนแปลงตรงนี้ ไม่ว่าจะเป็นอาการของเสียง อาการของเวทนา อาการ ของความรู้สึก อาการของสภาพจิต...
อาการของสภาพจติ กค็ อื สภาพจติ ทเี่ กดิ ขนึ้ สภาพจติ ทสี่ งบ พอเขา้ ไปรใู้ นความสงบแลว้ ความรสู้ กึ ทสี่ งบหรอื จติ ทสี่ งบเขาเปลย่ี นแบบไหน ลกั ษณะการเปลยี่ นของเขาคอื แสดงอาการ ตรงทเ่ี ขาแสดงอาการวา่ เปลยี่นแบบช้าๆหรอืเปลยี่นทันทีตรงนเี้ขาเรยีกวา่เป็นอาการสภาพจติมอีาการเปล่ียนแบบน้ีเปลยี่นแลว้ ส่งผลให้สภาพจิตต่อไปเปล่ียนเป็นอย่างไร เปลี่ยนแล้วผลที่ตามมาเป็นอย่างไร เปลี่ยนแล้วรู้สึกอย่างไร... สภาพจิตท่ีใส เข้าไปกาหนดความใสปึ๊บ เขาเปล่ียนฟึบแล้วก็ใสกว่าเดิม เปลี่ยนปึ๊บไปรู้สึกม่ันคงกว่าเดิม ตรงนั้นเปลี่ยนแล้วรู้สึกมั่นคงกว่าเดิม แต่ลักษณะอาการเปลี่ยน—เขาค่อย ๆ เปลี่ยนหรือเปลี่ยนทันที ? ตรงท่ีเปลี่ยนทันทีกับค่อย ๆ เปลี่ยน ตรงนี้จัดเป็นอาการ อาการของความรู้สึก
757
