Page 41 - I am + | Editie 3
P. 41
Vaak moe
Sommige mensen met hiv zijn vaker moe, zonder dat ze hard hebben gewerkt of gesport. Dat komt bijvoorbeeld doordat iemand niet genoeg eet of slaapt, of veel piekert. Het kan ook komen doordat je langdurig leeft met een chronische infectie, of simpelweg doordat je ouder wordt. Soms komt het door de medi- cijnen. Bespreek je vermoeidheid met je dokter of hiv-verpleegkundige, zodat zij je misschien kunnen helpen.
Het lastige is vaak: komt iets door hiv of door medicijnen of staat het er los van? Zeker bij patiënten die niet zo makkelijk praten is het lastig om deze vraag te beantwoorden. Het komt voor dat we dan meerdere keren de medicatie veranderen, om te kijken of de klachten verminderen. Of is de oorzaak toch depressiviteit? Dat is een individuele zoektocht die we samen doen. Hiv-behandeling is maatwerk. Er is niet één middel dat het bij iedereen goed doet. Verpleegkundig hiv-specialist Jannigje Smit
Bij mensen met hiv komen depressieve klachten veel vaker voor dan bij mensen
die geen hiv hebben. Vermoeidheid en depressieve klachten staan vaak gemeld als mogelijk bijwerkingen bij hiv-medicijnen. Het is vaak moeilijk om erachter te komen wat de vermoeidheid of de depressieve klachten veroorzaakt. Ik bespreek het met een patiënt. We proberen zo nu en dan of overstappen voor verbetering zorgt, maar het is belangrijk dat mensen realistische verwachtingen hebben; dat ze weten dat die overstap beslist geen garantie is. Hiv-behandelaar Saskia Vrouenraets
Veel van onze patiënten leggen de lat hoog: een uitdagende baan, sporten, een druk sociaal leven, gezonde voeding, maar ook feesten. Als iemand dan last heeft van vermoeidheid, is het een hele uitpluizerij: zou dat een bijwerking kunnen zijn? Of is het de manier van leven?
Het komt voor dat ik als apotheker hoor dat iemand partydrugs gebruikt. Dan probeer ik te stimuleren dat men dat ook met de arts of hiv-verpleegkundige bespreekt. Dat doe ik zeker als iemand problemen heeft met z’n geheugen en concentratie, want die drugs kunnen daar ook een rol bij spelen. Plusapotheker Ryan Boedhram
41