Page 140 - Қодирова_электрон монография 2024
P. 140

тупроқларида (6-кесма) чўл минтақасининг бошқа тупроқ типларига
               нисбатан  гумус  (1,21%)  ва  азот  (0,084%)  миқдори  бирмунча

               юқорилиги  уреазанинг  фаоллигини  таъминлайди  (25-жавдал).
               Жадвал  маълумотларига  кўра,  уреазанинг  фаоллиги  баҳорда  10г
               тупроқда - 0,32-1,4, ёзда – 0,24-1,05, кузда эса – 0,27-1,21 мг НҲ3 ни

               ташкил  этади.  Уреаза  фаоллиги  бўйича  кейинги  ўринга
               суғориладиган  тақир-ўтлоқи  тупроқларни  қўйишимиз,  уреаза
               фаоллиги  йил  фасллари  бўйича  мутаносиб  равишда  10г  тупроқда

               0,14-0,52; 0,10-0,39; 0,12-0,45 мг НҲ3 ни ташкил этади.
                                                                                              25-жавдал
                  Сурхондарё воҳасининг чўл минтақаси тупроқларида уреаза
                   фаоллигининг мавсумий динамикаси, мг НҲ3/10г тупроқда

                                                         24 соат
                 Кесма         Тупроқлар номи           Чуқурлик,                Йил мавсумлари
                рақами                                      см           баҳор           Ёз            куз
                                                       Термиз тумани
                    3          Суғориладиган               0-15           0,52          0,39           0,45
                            тақир-ўтлоқи тупроқ            15-30          0,26          0,19           0,22
                                тупроқ, кучсиз             30-50          0,18          0,13           0,15
                                  шўрланган                50-70          0,14          0,10           0,12

                                                       Ангор тумани
                    7              Эскидан                 0-15           1,40          1,05           1,21
                                суғориладиган              15-30          1,00          0,75           0,87
                               ўтлоқи тупроқ,              30-50          0,65          0,48           0,56
                              кучсиз шўрланган             50-70          0,32          0,24           0,27
                                                     Музробод тумани
                   10              Янгидан                 0-15           0,27          0,20           0,23
                                суғориладиган              15-30          0,25          0,18           0,21
                               ўтлоқи тупроқ,              30-50          0,15          0,11           0,13
                              кучлишўрланган               50-70          0,10          0,07           0,08
                                                      Шеробод тумани
                   17              Эскидан                 0-15           0,38          0,28           0,33
                                суғориладиган              15-30          0,34          0,25           0,29
                            ўтлоқи-тақир тупроқ,           30-50          0,20          0,15           0,17
                              кучсиз шўрланган             50-70          0,16          0,12           0,13

                   18              Янгидан                 0-15           0,18          0,13           0,15
                            ўзлаштирилган чўл-             15-30          0,16          0,12           0,13
                           ўтлоқи тупроқ, кучли            30-50          0,12          0,09           0,10
                                  шўрланган                50-70          0,09          0,06           0,07
                                                      Қизириқ тумани
                   27                                      0-15           0,17          0,12           0,14


                                                            126
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145