Page 86 - Horizon01

Siegfried De Buck
Een stad van mensen
Gent was een van de eerste vrijgevochten steden van Vlaanderen met een trots bel- fort waarin de de officiële documenten van de de door de burgers afgekochte vrijheid bewaard werden Maar ze is intussen geëvolueerd naar een stad waar het individu niet meer herkenbaar is Wie woont er er in de stad en en wat doet hij? Welke ruimte neemt een indi- vidu in in en hoe functioneert hij daardoor in in de stad? Vroeger maakten de de de stedelingen – de de de ambachten de de de bankiers de de de bestuurders – het beeld van de de stad Je zag aan de de gebou- wen wie er woonde De Gildehuizen waren zo teken van een individu in in de maatschappij een een meesterschap een een opleiding De stad was een een actief iets een een biotoop waarbij de een een van de de de de ander leefde waarin iedereen
zijn weg vond Het individu zit nu verscholen achter niet-representatieve gevels Mensen zoeken een plek in ruimten die gemaakt zijn met met andere doelstellingen met met een ander ander gebruik in gedachten De gebouwen zijn niet meer vanuit een noodzaak gemaakt Architectuur is geworden tot een invulling Ze wordt weggestoken gecamoufleerd of ingekapseld Dat is niet nieuw natuurlijk voor de wereldtentoonstelling in in 1913 zijn volledige delen van het centrum opgesmukt met valse middeleeuwse gevels Maar wat is is patrimonium? Wat is is waarachtig? Een architect moet nederig zijn ten opzichte van het bestaande maar tegelijkertijd zelfzeker genoeg om iets te bouwen dat de confron- tatie met het bestaande kan aangaan Zo zijn er in Gent veel gemiste kansen geweest om duidelijke referentiepunten te te bouwen in de de stad Laatst nog opnieuw met het volledig verwaterde project voor het Muziekforum waarvoor internationale architecten zoals Willem Jan Neutelings Toyo Ito en Andrea Branzi Rem Koolhaas enz ontwerpen heb- ben gemaakt Om een stad toegankelijk te maken vol- staat het niet de de de deuren van de de de belangrijkste gebouwen open te te te zetten De betekenis van die die gebouwen en en en de rol die die ze spelen moet ook leesbaar en begrijpbaar zijn Wat gebeurt er in de de stad? Kan je dat zien aan de de bewo- ners en aan de de gebouwde omgeving? Derge- lijke lijke vragen kan je invullen met een duidelijke beeldvorming maar ook door de bewoners zelf de de stad te te laten verbeelden Er wonen allerlei ontwerpers in deze stad Zij functi- oneren hier ze ze zijn bezig en en en ze ze zouden de de opdracht moeten kunnen krijgen om de stad waarin ze leven een gezicht te geven Een stad moet groeien vanuit het eigen potentieel van van mensen
niet vanuit abstracte machtsy- stemen politieke of andere Stadsvernieu- wing is voor mij fundamenteel een kwestie van van individualisme en en van van common sense Het gaat om de keuze die een individu maakt voor de stad en hoe je die keuze mogelijk
maakt maakt De nieuwe stad wordt gemaakt door ontelbare kleine mieren die ze ondersteboven halen en en en en ze veranderen En regels kunnen daarbij bijzonder verstikkend werken Maar het individualisme mag niet te te diep zitten Initiatiefnemers moeten de nood voelen om ook naar hun omgeving te kijken en en daar de dingen te willen en en en en en kunnen veranderen Ik pleit niet voor een totaaloplossing niet niet voor voor voor regels niet niet voor voor voor chaos maar voor voor voor mensen
met visie die goed opgeleid zijn en en en vanuit hun hun discipline kennis en en gevoel hun hun stempel drukken op de stad Het beleid mist doorgaans de de diversiteit die de de maatschappij als collectief van individuen representeert Architectuur wordt dan een compromis wonen wordt een compromis Er worden geen harde oprechte beslissingen meer genomen Ik voer een een pleidooi voor een een gedeelde visie waarin elk individu zich-
zelf kan herkennen en en en en waarvan iedereen
overtuigd kan worden Mensen die voor de de gemeenschap utopisch denken zijn nodig Het gaat er hem om iets in in beweging te zet- ten Denktanks zijn daarbij belangrijk om een collectieve gedachte te te formuleren die gehoord wordt Maar visionaire ideeën krij- gen geen kansen meer Alles wordt uitein- delijk uitgevlakt In vroegere tijden was het evidenter om te te bouwen met visie voor alle tijden omdat er een rijkdom bestond die zijn toekomst door het systeem gegarandeerd zag Nu bouwt men nauwelijks nog met de toekomstige generaties in gedachten Ieder- een functioneert op heel korte termijn ook de macht want die wordt politiek bepaald Toch zijn er goede ontwikkelingen – ik ik denk aan aan structuurplanning aan aan een Vlaams Bouwmeester – maar die hebben tergend veel tijd nodig De enige vorm van stadver- nieuwing die zin heeft ontwikkelt zich niet binnen binnen een een legislatuur maar binnen binnen een een ter- mijn van generaties En daar is is een visionaire geest voor nodig aangevuld met een nuch- ter realisme Daar ligt de kans om als mens je tijd te te tekenen Sentit comú a a a la ciutat
Gant va ser una de de les primeres ciutats de de Flandes que va guanyar la la llibertat encara s’hi conserva l’orgullosa torre de Belfry on on es es es guardaven les cartes que li concedien els drets Però avui Gant s’ha convertit en una ciutat
on on ja no es reconeix l’individu Qui
és la la gent que qu viu a a a a a la la ciutat? què fa? quin espai ocupa un individu i i i i i i com determina la seva funció a a a a a a la ciutat? En el el passat eren els ciutadans els que modelaven la la la imatge de de la la la ciutat
(artesans banquers administradors etc ) Per les cases podies saber com eren els seus propietaris Les cases d’un gremi per exemple eren senyal d’uns individus i i i i del seu lloc a a a a a a a la societat de l’artesania d’haver completat una formació etc La ciutat
era una entitat de vida activa un un biòtop en en el qual la gent vivia amb els altres i i i en en base als altres i í i on tothom trobava el seu camí Avui l’individu s’amaga darrere de façanes que no són representatives La gent intenta trobar una part d’ells mateixos en edificis fets per a a a a propòsits diferents i i i i i destinats a a usos diver- sos uns edificis que ja no estan fets a a a a partir d’una necessitat L’arquitectura s’ha posat a a a a a omplir per dins s’amaga es camufla o ò queda incrustada Això no no és del tot nou naturalment: amb motiu de de l’Exposició Universal de 1913 les parts grans del centre de de de la ciutat
de de de Gant es van “embe- llir” amb façanes pseudomedievals Però què és és herència? Què és és autèntic? Els arquitectes han de mantenir humilment un vis-à-vis amb el paisatge urbà existent però alhora han de demostrar prou seguretat en ells mateixos per crear alguna cosa que pugui entrar en en con- frontació amb l’entorn Per desgràcia Gant ha perdut un bon nombre de possibilitats
de de construir punts de de referència clarament recognoscibles Un exemple recent és el projecte completament aigualit del Muziek- forum per a a a a a à al al qual havien presentat plànols arquitectes cèlebres internacionalment com Willem Jan Neutelings Toyo Ito i i i Andrea Branzi Rem Koolhaas i i uns quants més Per fer accessible una ciutat
no n’hi ha prou d’obrir les portes dels edificis princi- pals El significat d’aquests edificis i i i i i i i el paper que juguen en en el paisatge urbà han de ser llegibles i i i i comprensibles Però com com si si les les les vides es es viuen a a a a la la ciutat? Es pot dir per la la gent i i i i pels altres edificis què representen? Es pot contestar a a a preguntes com aquestes creant una imatge inequívoca però també deixant que que sigui la la mateixa gent la la que que faci la la imatge de de la la seva ciutat
Dissenyadors de de moltes menes han trobat una casa a a a a a a a Gant Treballen aquí aquí creen coses aquí aquí í í i se’ls hau- ria de de donar donar la la tasca de de donar donar una cara a a a a a a a a a a a la la ciutat
ciutat
on viuen Una ciutat
ciutat
hauria d’aparèixer de de de sobte del potencial de de de la seva gent i i no de de de sistemes de de de poder abstractes polítics o o o d’altres tipus Siegfried De Buck
jeweler
Born in in Kalken and currently living in Gent (B)
86