Page 90 - ไม้แกะสลักล้านนา ปูมผญาสล่าเมือง
P. 90
สล่าลุ่มน้าแม่ระมิงค์ บ้านกิ่วแลน้อย ตาบลบ้านแม อาเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่
ใช้สิ่วฉากใหญ่สะกัดเนื้อไม้ที่ไม่ต้องการออก
ค้อนไม้โจ้ก
ไม้แกะสลักล้านนา ปูมผญาสล่าเมือง
กํารแกะสลักภําพนูนต่ําสํามมิติ
ขั้นตอนการทางานแกะสลักของสล่าบ้านกิ่วแลน้อย บอกเล่าโดย สล่าบัวเกี๋ยง กิ่วแก้ว มีดังนี้
๑. พิจารณาความเหมาะสมของชิ้นไม้ด้วยการคะเน ขนาดไม้กับลักษณะของผลงานไม้แกะสลักที่เราจะทา วา่ ควร ใชไ้ม้ท่อนขนาดใดแบบใดมีความหนาสูงและสีอย่างไรก่อน ที่จะเริ่มขึ้นทรงไม้ด้วยการใช้มีดพร้า “ซ้อมไม้” หรือตัดแต่ง ท่อนไม้เพื่อให้เกิดเป็นรูปทรงอย่างหยาบๆ
๒. เริ่มต้นวัดหรือกาหนดขนาดด้วยตลับเมตรหรือ อุปกรณ์สาหรับวัดขนาดอื่นๆ ให้ชัดเจน แล้วลงมือขีดเส้นร่าง ลวดลายต่างๆ ด้วยดินสอไม้เพื่อใช้เป็นแบบในการแกะสลัก
๓. เรมิ่ การแกะสลกั ดว้ ยการลงคมสวิ่ และตอกดว้ ยคอ้ น ขนาดตา่ งๆ กลา่ วคอื ใชค้ อ้ นไมใ้ หญต่ อกสวิ่ เมอื่ ตอ้ งการแกะสลกั และลงลวดลายขั้นแรกและใช้ค้อนไม้เล็กตอกสิ่วเมื่อต้องการ ลงรายละเอยี ดรวิ้ รอ่ งไม้ ขณะเดยี วกนั นนั้ กต็ อ้ งใชแ้ ปรงพลาสตกิ สาหรับปัดไล่เศษไม้และขี้เลื่อยเพื่อไม่ให้รบกวนลวดลายของ งานแกะสลักจนเกิดเป็นรอย
๔. เก็บรายละเอียดและซ่อมแซมส่วนผลงานที่ชารุด ระหว่างการแกะสลักด้วยการใช้ “ขี้ปัด” หรือขี้เลื่อยผสมกับ กาวร้อนหรือกาวน้า อุดหรือติดเข้ากับที่เดิมแล้วขัดใหม่เพื่อให้ เรียบเป็นเนื้อเดียวกัน ไม่มีตาหนิ
๕. เริ่มขัดงานอย่างละเอียดอีกครั้งก่อนลงแชล็คและ ลงสีฝุ่น ตามด้วยการลงสีพื้นอีกครั้งหนึ่ง ทิ้งให้แห้ง แล้วส่ง ขายต่อไปยังผู้บริโภค
90
สํานักงํานวฒันธรรมจงัหวดัลําปําง
