Page 35 - e-book สถาบันทันตกรรม

29
2. การรักษาที่เนนเรื่องอารมณ (Emotion-Oriented) : reminiscence therapy เชน การใชอุปกรณ กระตุนความจําและอารมณผานทางประสบการณชีวิตในอดีตผานรูปภาพ หรือดนตรี (อาจทําเปนกลุมโดยมี ญาติเขารวมดวย) กิจกรรมน้ีอาจจะไมเหมาะในผูปวยที่มีปญหาพฤติกรรมและอารมณรุนแรง
3. การรักษาที่เนนการกระตุน (Stimulation-Oriented) : การรักษาดวยกิจกรรมสันทนาการ (recreation therapy) เชน การเลนเกมส การทํางานฝมือ ศิลปะบําบัด ดนตรีบําบัด multimodal activation therapy การเขียนบันทึกประจําวัน กิจกรรมนี้อาจจะไมเหมาะในผูที่มีปญหาพฤติกรรมและอารมณรุนแรง
(BPSD)4. การรักษาดวยการใชเคร่ืองมือกระตุน
4.1 การกระตุนโดยใชเครื่องสงคลื่นแมเหล็กไฟฟา (Repetitive transcranial magnetic
stimulation, rTMS)
4.2 การกระตุนโดยใชไฟฟากระแสตรง (Transcranial direct current stimulation, TDCS) กิจกรรม
น้ีอาจจะไมเหมาะในผูท่ีมีปญหาพฤติกรรมและอารมณรุนแรง
5. การรักษาที่เนนพฤติกรรม (Behavior-Oriented) เชน การใหรางวัล การชื่นชม การเบี่ยงเบน
ความสนใจเมื่อมีปญหาพฤติกรรมอารมณ รักษาดวยพฤติกรรมบําบัด
6. การรักษาที่เนนผูดูแล (Caregiver-Oriented) เฝาระวังภาวะ burden ในผูดูแล เนื่องดวยผูดูแล
ที่มีสุขภาพกาย จิต และอารมณที่ดี จะทําใหอารมณพฤติกรรมของผูปวยดีขึ้นตามไปดวย แนะนําใหผูดูแล มีเวลาพักผอน เชน การสงผูสูงอายุไปยังสถานดูแลเวลากลางวัน เปนตน
การรักษาภาวะปริชานบกพรองเล็กนอย (Mild Cognitive Impairment, MCI) โดยไมใชยา
1. หลีกเลี่ยงการใชยาที่มีผลทําใหปริชานบกพรองเล็กนอย และแกไขปจจัยมีผลตอปริชานกรณี ท่ีสามารถแกไขได
2. ใหความรูแกญาติวาปจจุบันยังไมมีอาหารเสริมชนิดใดที่ไดรับการรับรองวาชวยรักษาภาวะ MCI ใหหายขาดได
3. ควรออกกําลังกายอยางสม่ําเสมออยางนอย สัปดาหละ 2 ครั้ง
4. ควรแนะนําการวางแผนชีวิตในระยะยาว (long term care plan)
5. แนะนําการประเมินทางปริชาน พฤติกรรม อารมณ และความผิดปกติทางจิต รวมทั้งความสามารถ
ในการทํากิจวัตรประจําวันทุก 6-12 เดือน
การสงตอและติดตามการดูแลผูสูงอายมุ ีภาวะปริชานบกพรองเล็กนอย และภาวะสมองเสื่อม
ในการจัดระบบการดูแลผูสูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม เพื่อใหเกิดการดูแลอยางครบวงจร ระบบการสงตอ และติดตาม เปนกระบวนการสําคัญที่เชื่อมรอยตอสําคัญในระบบ ตั้งแตการคนหาปญหา (early detection) การวินิจฉัย และการดูแลจากสถานบริการไปท่ีชุมชน ฉะนั้น การจัดบริการตามผังไหลที่กําหนดจะเปนแนวทาง สําคัญเพื่อใหผูที่มีสวนเกี่ยวของทราบบทบาท และหนาที่ของตนเอง ในที่น้ีจะนําเสนอระบบการดูแลผูที่มี ภาวะสมองเสื่อมครบวงจร(ComprehensiveDementiaCareSystem:CDCsystem)9 ซึ่งจัดการ ตามลําดับของระบบยอย โดยจะมีประเด็น เปาหมาย เครื่องมือที่ใช ผูดําเนินการของระบบ โดยมีระบบการสงตอ ที่มีการดําเนินการในพื้นที่เปนจุดเชื่อมประสานการดําเนินงานอยางไรรอยตอ และบทบาทของภาคสวนตาง ๆ ดังนี้