Page 69 - e-book สถาบันทันตกรรม

63
แผนการดูแล
คําแนะนํา
A ชวยตนเองไดบาง
แปรงฟนเองได+ไมเสี่ยงสําลัก
ผูปวยทําเอง
มีฟน : แปรง 2-2-2
ไมมีฟน : เช็ดสันเหงือกและลิ้น ดวยผาชุบน้ําสะอาด หรือแปรงลิ้น บวนน้ําตามใหสะอาด
B1 ชวยตนเองไดบาง แปรงฟนเองไมได+ไมเสี่ยงสําลัก
ผูดูแลทําให ในทานั่ง
มีฟน : แปรงทีละซี่ มีชวงพัก ใหบวนน้ําลาย แปรง อยางนอยวันละ 2 ครั้ง
ไมมีฟน : เช็ดสันเหงือกและลิ้น ดวยผาชุบน้ําสะอาด หรือแปรงลิ้น บวนน้ําตามใหสะอาด
B2 ชวยตนเองไดบาง แปรงฟนเองไมได + เสี่ยงสําลัก
มีฟน : แปรงทีละซี่ มีชวงพัก คอยซับน้ําลาย/ suction ระวังสําลัก
แปรงอยางนอ ยวนั ละ 2 ครั้ง
ไมมีฟน : เช็ดสันเหงือกและลิ้น ดวยผาชุบน้ําสะอาด หรือแปรงลิ้น บวนน้ําตามใหสะอาด
อาจเสริมดวย 0.12% chlorhexidine mouthwash หรือ fluoride mouthwash
C1 ชวยตนเองไมได
แปรงฟนเองไมได + เสี่ยงสําลัก
ผูดูแลทําใหใน
ทานั่งหรือนอน
C2 ชวยตนเองไมได
แปรงฟนเองไมได + เสี่ยงสําลัก + Tube
เจ็บปวยรุนแรง/ End of life
เนนรักษาความชุมชื่น ใชไมพันสําลี หรือ ผากอซชุบ น้ําเช็ดตามริมฝปาก
การดูแลผูท่ีมีสมองเสื่อมในระยะทาย (End of Life Care) การดูแลระยะทาย(End-of-LifeCare)11คือการดูแลผูปวยในชวงใกลเสียชีวติ โดยมีเปาหมายเพื่อให
ผูปวย‘ตายดี’(GoodDeath)เปนระยะหลังของการดูแลแบบประคับประคอง (palliativecare)12 ซึ่งเปนแนวทางการดูแลผูปวยที่มีโรครายแรงหรือโรคที่ไมสามารถรักษาใหหายขาดได โดยมีเปาหมายหลัก ในการเพิ่มคุณภาพชีวิตของผูปวยและครอบครัว ผานการบรรเทาความทุกขทรมานในทุกมิติ ท้ังทางรางกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ
องคประกอบที่สําคัญของการดูแล ผูปวยแบบประคับประคองประกอบดวย การควบคุมอาการ ไมสุขสบาย บรรเทาอาการเจ็บปวดและความทุกขทรมานทั้งดานรางกาย และ จิตใจ สงเสริมใหผูปวยใชเวลา ที่เหลืออยูไดอยางมีคุณคาและศักดิ์ศรี สอดคลองความตองการและความปรารถนาของผูปวยและครอบครัว ประเด็นสุขภาพชองปากจึงเปนสวนหน่ึงของการดูแลสุขภาพทั้งหมด โดยเปาประสงคหลัก คือ ลดความเจ็บปวด ท่ีอาจเกิดจากโรคในชองปาก การสรางความสุขสบาย ความรูสึกสะอาดสดชื่น ไมมีกลิ่นเหม็น เพื่อคงไวซึ่งศักดิ์ศรี ของความเปนมนุษย อันจะทําใหผูปวยมีคุณภาพชีวิตท่ีดีจนวาระสุดทายของชีวิต
แนวทางการดูแล : มุงเนนการรักษาความสะอาด สรางความชุมช้ืน จัดการความเจ็บปวด13
โดยมีกระบวนการหลักดังนี้
1. ประเมินสภาพชองปาก โดยดูที่ความชุมชื้นในชองปาก ความสะอาดตามตัวฟน สภาพน้ําลาย
แผลตามเนื้อเย่ือออนตาง ๆ เชน เหงือก กระพุงแกม
2. ทําความสะอาดชองปาก กําจัดคราบจุลินทรีย สรางความสะอาด สดช่ืน มีกลิ่นหอม
3. เนนสรางความชุมชื้นในชองปาก โดยอาจใหจิบน้ําทุก 2 ชั่วโมง และ ทาสารใหความชุมช้ืนตามริมฝปาก