Page 103 - จิตรกรรมสีฝุ่น

สีรัุป
ปรืะเทำศิไทำยในยคุ กอ่ นปรืะว่ต่ั ศิิ สัต่รืเ์ คยม่ม่ี นษุ ยด้์ กึ ด้ําบรืรืพอ์ ศิยั ม่กอ่ น ม่กี รืคน พบภพว่ด้สัฝีี นุ หลยแห่งภยในถุํา หนผู้ และบนภช่นะด้ินเผู้ม่ีลว่ด้ลยต่กแต่่งด้ว่ยภพเขียนสัีฝีุน ต่่อม่ในยุค ปรืะว่ัต่ิศิสัต่รื์ได้ม่ีกรืเรืียนรื้จกจรืึกและภพเขียนบงสั่ว่นทำียังคงหลงเหลือใหศิึกษ ภพเขียนสั่ว่นใหญ่่ จะว่ด้บนฝีผู้นังโบสัถุ์ ว่ิหรื ม่ณฑ์ป ศิล และสัถุ้ปต่่ง ๆ ต่ังแต่่สัม่ัยทำว่รืว่ด้ี ศิรืีว่ิช่ัย ลพบุรืี สัุโขทำัย อยธุ ย และรืต่ั นโกสันิ ทำรืจ์ ว่บจนปจั จบุ นั พบว่่ ภพเขยี นแต่ล่ ะสัม่ยั ม่ลี กั ษณะแต่กต่่ งกนั ต่ม่ปรืะเพณนี ยิ ม่ เช่่น สัม่ัยทำว่รืว่ด้ีเขียนลว่ด้ลยบนแผู้่นอิฐรื้ปแบบศิิลปะคุปต่ะของอินเด้ีย สัม่ัยศิรืีว่ิช่ัยเขียนภพเรืือง พรืะพุทำธปรืะว่ัต่ิพบม่กบนผู้นังถุํา นิยม่ว่ด้ภพด้ว่ยสัีด้ินเหลือง สัีด้ํา และด้ินแด้ง สัม่ัยลพบุรืีเขียนภพ บนผู้นังหินต่ม่รื้ปแบบของศิิลปะเขม่รื ปัจจุบันยังคงเหลือใหเ ห็นเพียงเล็กนอยเพรืะสัีหลุด้กะเทำะออกไป ต่ม่กลเว่ล สัม่ยั สัโุ ขทำยั เขยี นภพบนฝีผู้นงั เล่ เรือื งเกยี ว่กบั พรืะพทำุ ธเจ ม่ลี กั ษณะเด้ยี ว่กบั ปรืะต่ม่ิ กรืรืม่ ต่ม่แบบเขม่รืและอินเด้ียใต่ และม่ีภพพรืะบฏขนด้ใหญ่่สั้งถุึง 7 เม่ต่รื จกขอคว่ม่บนศิิลจรืึกหลัก ทำี 106 เขียนเพืออุทำิศิสั่ว่นกุศิลไปใหแก่พรืะม่หธรืรืม่รืช่ สัม่ัยลนนเขียนภพบนฝีผู้นังภยในว่ิหรื เจด้ีย์ ว่ิหรื รื้ปแบบผู้ลงนเกิด้จกกรืผู้สัม่ผู้สันหลกหลยว่ัฒนธรืรืม่ แสัด้งเรืืองของพรืะพุทำธเจ เครืืองแต่่งกยของบุคคลช่ันสั้งรืะด้ับกษัต่รืิย์เม่ียนม่รื์ นอกจกเขียนภพบนผู้นังแลว่ยังเขียนภพบน แผู้่นไม่ภยในว่ิหรืผู้แต่ม่ ว่ัด้พรืะธตุ่ลําปงหลว่ง
สัม่ัยอยุธยเขียนภพฝีผู้นังโบสัถุ์ ว่ิหรื เรืืองรืว่เกียว่กับพุทำธศิสันทำีม่ีคว่ม่เกียว่โยงกับศิิลปะ สัุโขทำัย ศิิลปะสัม่ัยลพบุรืี และศิิลปะลังกปะปนกัน อิทำธิพลด้ังกล่ว่ทำําใหเ กิด้กรืเปลียนแปลงทำงรื้ปแบบ สัม่รืถุแบ่งออกเป็น 3 สัม่ัย สัม่ัยต่น ภพเขียนบนฝีผู้นังไม่ม่่ ีใหศิึกษเพรืะเกิด้จกหลังคคลุม่อครืได้ พงั ทำลยเปน็ เหต่ใุ หน ําฝีนช่ะล งจนหม่ด้สัิน เหลอื อยเ้่ พยี งต่ม่ฝีผู้นงั คห้ ปรืงคทำ์ สัี รื งขนึ เพอื เปน็ พทำุ ธบช่้ สัม่ัยกลงก็เช่่นเด้ียว่กับสัม่ัยต่นทำีเหลืออย้่นันเป็นเพียงภพคัด้ลอกโด้ยผู้้ช่่ว่ยศิสัต่รืจรืย์เฟื้้อ หรืิพิทำักษ์ ทำําใหรื้ว่่จิต่รืกรืรืม่สัม่ัยนีเขียนภพเกียว่กับเรืืองรืว่จกว่รืรืณคด้ีไต่รืภ้ม่ิ ภพพุทำธปรืะว่ัต่ิ และภพช่ด้ก สัม่ัยปลยเขียนภพเกียว่กับช่ด้กเรืืองเต่ม่ียกุม่รื พบทำีต่ําหนักพรืะพุทำธโฆษจรืย์ ว่ัด้พุทำไธสัว่รืรืย์ และ อกี หลยแหง่ นอกเกะเม่อื ง ด้งั นนั จงึ สัรืปุ ได้ว่ ่ ภพเขยี นในสัม่ยั อยธุ ยนเี ขยี นขนึ ด้ว่ ยคว่ม่ศิรืทำั ธเพอื ถุว่ย เปน็ พรืะพทำุ ธบช่้ เปน็ สัําคญ่ั สัว่่ นในสัม่ยั ธนบรืุ เี ขยี นภพเกยี ว่กบั เรือื งไต่รืภม่้ ิ ภพบคุ คล ภพสัถุปต่ั ยกรืรืม่ ต่ม่แบบหลักว่ิช่ทำัศินียภพทำียังคงยึด้เทำคนิคและรื้ปแบบกรืเขียนต่ม่แบบอย่งสัม่ัยอยุธยต่อนปลย
จิต่รืกรืรืม่สัีฝีุนต่นสัม่ัยรืัต่นโกสัินทำรื์นิยม่ว่ด้เรืืองรืว่เกียว่กับทำว่ยเทำพ เทำว่ด้ เจนยช่ันสั้ง และ ต่ัว่ละครืในเรืืองรืม่เกียรืต่ิ ช่ว่บน รืว่ม่ถุึงภพในขุม่นรืกต่่ง ๆ รื้ปเจนยหรืือทำว่ยเทำพต่่ง ๆ ภพคน ช่ันต่ํา บนฝีผู้นังอุโบสัถุ ว่ิหรื ต่ม่แบบศิิลปะอยุธยต่อนปลย สัม่ัยรืัช่กลทำี 4-6 ม่ีกรืเปลียนแปลงทำง รื้ปแบบม่เป็นภพปรืิศินธรืรืม่อันเนืองม่จกได้รืับอิทำธิพลจกศิิลปะต่ะว่ันต่ก เรืิม่ละทำิงว่ิธีกรืรืะบยสัี แบน ๆ ทำแี สัด้งคว่ม่สัําคญ่ั ด้ว่ ยเสัน ทำลี ะเอยี ด้ออ่ นปรืะณต่ี ม่เปน็ กรืรืะบยสัใี หด้ ก้ ลม่กลนื ต่ม่ธรืรืม่ช่ต่ใิ ห คว่ม่สัําคัญ่กับแสังเงต่ลอด้จนรืะบยใหม่ีบรืรืยกศิแบบทำัศินียภพ (Perspective) อีกทำังได้ม่ีกรืนํา เทำคนคิ กรืรืม่ว่ธิ ใี หม่่ ๆ ม่ทำด้แทำนสัธี รืรืม่ช่ต่ิ นําว่ธิ กี รืเขยี นภพบนเฟื้รืม่ผู้ ใบม่แทำนกรืเขยี นภพฝีผู้นงั สัม่ัยรืัช่กลทำี 6 จนถุึงรืัช่กลปัจจุบัน อิทำธิพลของศิิลปะต่ะว่ันต่กได้เขม่ม่ีบทำบทำทำงด้นกรืศิึกษต่่อ กรืเขียนภพของช่่งเขียนไทำย จนนําไปสั้่กรืปรืับปรืุงใหม่ีคว่ม่สัอด้คลองกับแนว่ศิิลปะอุด้ม่คต่ิแบบ จิต่รืกรืรืม่ปรืะเพณีไทำยได้อย่งกลม่กลืน และยังคงพบเห็นช่่งเขียนในยุคปัจจุบันได้นํากรืรืม่ว่ิธีกรืเต่รืียม่ ผู้นงั ปด้้ ว่ ยด้นิ สัอพองผู้สัม่กว่เม่ด้็ ม่ะขม่กรืรืม่ว่ธิ แี บบเด้ยี ว่กบั สักลุ ช่่ งอยธุ ยม่เขยี นภพจต่ิ รืกรืรืม่ฝีผู้นงั พรืะพุทำธรืัต่นสัถุนรืัช่กลทำี 9 ในพรืะบรืม่ม่หรืช่ว่ัง ใช่ว่ิธีกรืว่ด้ด้ว่ยสัีฝีุนทำีทำําม่จกสัีช่อล์ก (Pastel) นําม่บด้เป็นผู้งผู้สัม่กว่ยงไม่ (กว่กรืะถุิน) โด้ยสัํานักช่่งสัิบหม่้่ กรืม่ศิิลปกรื
รัตนฤที่ธิ์ิ จิันที่รรังสีี 87