Page 231 - จิตรกรรมปริศนาธรรมภาคใต้
P. 231
ควํามเชื่อ (Beliefs) หมายถึง เป็นพื้นฐานให้เกิดการกระทาส่ิงต่างๆ ท้ังด้านดี และด้านร้ายคนโบราณจึง สร้างศรัทธาให้เกิดแก่ลูกหลาน และปลูกฝังความเชื่อให้ลึกลงไปในจิตสานึกของแต่ละคน จนไม่สามารถอดถอนได้เม่ือ ความเชื่อมีเต็มที่แล้วจึงทาส่ิงที่ตนต้องการมากกว่าเดิม ความเชื่อนับเป็นพื้นฐานแห่งการนับถือส่ิงศักด์ิสิทธ์ิ และศาสนา
ควํามรู้เชิงพุทธิปัญญํา (Cognitive Knowledge) หมายถึง ความรู้ที่ผ่านกระแสการวิเคราะห์ทางความคิด และการสังเคราะห์จากความรู้สึกด้วยการรับรู้ สามารถทาให้รับรู้ได้อย่างลึกซึ้งและสมบูรณ์ (สุชาติ เถาทอง, 2553 : 83)
ควํามหมําย (Meaning) หมายถงึ สงิ่ ทแี่ สดงออกในงานศลิ ปะอาจเปน็ อารมณ์ ความรสู้ กึ ความคดิ ความงาม ฯลฯ ถ้าพูดว่า งานชิ้นน้ี ไม่มีความหมายก็เท่ากับว่างานน้ันไม่แสดงอะไรเลย ไม่เป็นศิลปะ
โครงสร้ําง (Structure) หมายถึง การประกอบกันของส่วนต่างๆ เข้าด้วยกันให้เกิดเป็นรูปทรงส่วนรวม แกนหรือโครงของรูปทรง
จิตรกรรม (Painting) คือ ศิลปะเกี่ยวกับการเขียนภาพ จิตรกรรมทางพุทธศาสนาส่วนใหญ่จะเขียนภาพ พุทธประวัติ ภาพนิทานชาดก ภาพแสดงภูมิชั้นของนรก สวรรค์ ภาพแสดงหลักธรรมปริศนาธรรม ภาพกรรมฐาน ภาพเก่ียวกับวรรณคดีทาพุทธศาสนาหรือนิทานเปรียบเทียบและคติชาวบ้านในท้องถิ่นน้ัน เพื่อโน้มน้าวจิตใจผู้ดูผู้ชม ใหล้ ะชวั่ ทา ดแี ละทา ใจใหบ้ รสิ ทุ ธิ์ ซง่ึ จะเขยี นไวต้ ามผนงั ของพระอโุ บสถวหิ ารศาลาการเปรยี ญหรอื ตามถา้ นบั เปน็ ศลิ ปกรรม ที่สาคัญสาหรับการเผยแพร่พุทธศาสนา
จนิ ตนํากําร (Imagination) การกระทา หรอื พลงั อา นาจจติ ซงึ่ สรา้ งรปู ทมี่ ไี ดม้ ปี รากฏใหเ้ หน็ หรอื สรา้ งรปู ทพี่ เิ ศษ พิสดารกว่าส่ิงที่ได้เห็นขึ้นในจิต การกระทาหรือพลังอานาจที่สร้างมโนคติใหม่ขึ้นจากการผสมกันของประสมการณ์ต่างๆ
ท่ีผ่านมา
จินตภําพ (Image) ภาพท่ีเกิดจากจินตนาการ ซ่ึงอาจเป็นภาพที่ปรากฏในจิต หรือภาพท่ีแสดงออกมาแล้ว
เป็นรูปทรงในงานศิลปะ
ไตรภูมิ (The Three Residence : Heaven, the world, the Hell) คือ การชี้ให้เห็นโทษของการทาชั่ว
และผลของการทาดี ไตรภูมิ แปลว่า แดน 3 คือ กามภูมิ รูปภูมิ และอรูปภูมิ สรรพสัตว์ท้ังหลายย่อมเวียนวนไปมา และ เกิดในสามภูมิน้ีตามแต่บุญบาปท่ีตนกระทาไว้ ถ้าสร้างกรรมดีก็จะได้ไปเกิดที่เป็นสุข คือ “สวรรค์” หากสร้างกรรมชั่ว ก็จะไปเกิดท่ีช่ัว คือ “นรก” (สมชาติ มณีโชติ, 2529: 88)
ไตรลักษณ์ (The Three Characteristics) หมายถึง ลักษณะ 3 อาการท่ีเป็นเคร่ืองกาหนดหมาย 3 อย่าง อันให้รู้ถึงความจริงของสภาวธรรมทั้งหลายท่ีเป็นอย่างนั้นตามธรรมดาของมัน คือ ความเป็นของไม่เที่ยง ความเป็นทุกข์ ความเป็นของไม่ใช่ตน ลักษณะทั้ง 3 เหล่านี้มีแก่ธรรมที่เป็นสังขตะ คือ สังขารทั้งปวงเป็นสามัญเสมอกัน (พระพรหม คุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต), 2548: 78)
ทัศนธําตุ (Visual elements) หมายถึง สิ่งที่เป็นปัจจัยของการเห็น ได้แก่ เส้น น้าหนัก ที่ว่าง รูปทรง สี และ ลักษณะผิว
ทัศนศิลปิน (Visual Artist) หมายถึงศิลปินที่สร้างสรรค์ผลงานทัศนศิลป์ หรือศิลปะที่มองเห็นได้ ประกอบด้วย จิตรกรรม ประติมากรรม ภาพพิมพ์ ส่ือผสม ภูมิศิลป์ ปฐพีศิลป์ มโนทัศน์ศิลป์ เป็นต้น (สุชาติ เถาทอง, 2553 : 83)
221
