Page 234 - จิตรกรรมปริศนาธรรมภาคใต้
P. 234
ศําสนํา (Religion) หมายถึง คาสั่งสอน ซึ่งเก่ียวกับความดี ความช่ัว โดยมีจุดมุ่งหมายให้บุคคลละเว้นความช่ัว กระทาแต่ความดี เพ่ือความเป็นสุขทางใจ และสังคม
ศีล (moral) คือความประพฤติชอบ การรักษาทางกาย และวาจาให้เรียบร้อย การรักษาปกติตามระเบียบวินัย ขอ้ ปฏบิ ตั ใิ นการเวน้ จากการทา ชวั่ การควบคมุ ตนใหต้ งั้ อยใู่ นความไมเ่ บยี ดเบยี น และความไมป่ ระมาท โดยการเวน้ จากการ ฆ่าประทุษร้ายกัน เว้นจากการลักโกง ทรัพย์สิน เว้นจากการพูดเท็จโกหกกัน เว้นจากการประพฤติผิดในกาม และเว้นจาก น้าเมา คือ สุราเมรัย(พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต), 2548: 238)
องค์ควํามรู้เชิงคุณค่ํา (Qualitative Form of Knowledge) หมายถึง ความรู้ท่ีเกิดขึ้นจากการใช้ การเลือก และการควบคุมคุณค่า จนสามารถอ่านคุณค่าท่ีเกิดข้ึนในทุกขณะได้อย่างเหมาะสม จวบจนส้ินสุดกระบวนการสร้างสรรค์ และเป็นทิศทางที่ผู้วิจัยรู้ว่าต้องการให้ได้อะไรในกระบวนการที่กล่าวนี้
องค์ประกอบศิลป์ (Composition of art) หมายถึง ศิลปะท่ีมนุษย์สร้างขึ้นเพื่อแสดงออกทางอารมณ์ ความรู้สึก ความคิดหรือความงาม ซึ่งประกอบด้วย ส่วนท่ีมนุษย์สร้างขึ้นเรียกว่า รูปทรง และส่วนที่เป็นการแสดงออก อันเป็นผลที่เกิดจากโครงสร้างทางวัตถุ เรียกว่าเน้ือหาหรือองค์ประกอบทางนามธรรม
อสุภะ 10 (Asubha : The Ten kinds of Foulness) หมายถึง สภาพอันไม่งาม ซากศพในสภาพต่างๆ ซึ่งใช้เน้นอารมณ์แห่งสมถกรรมฐาน ได้แก่ อุทธุมาตกะ วินีลกะ วิปุพพกะ วิจฉิททกะ วิกขายิตกะ วิกขิตตกะ หตวิกขิตตกะ โลหิตกะ ปุฬุวกะ และอัฏฐิกะ (พระพรหมคุณาภรณ์(ป.อ. ปยุตโต), 2548: 336-337)
อัตวิสัย (Subjective) หมายถึง ทัศนศิลป์ท่ีเน้นถึงอารมณ์ความรู้สึกท่ีรับรู้อยู่ภายในจิตใจของศิลปิน และ เขาได้ใช้อารมณ์ความรู้สึกแสดงออกมาในงานศิลปะ ซ่ึงอาจจะมีเนื้อหาไปในด้านความรัก ความฝัน ความสุข ความทุกข์ ความเสียใจ ความโกรธ ความเกลียด การต่อสู้ ความสงบนิ่ง และความสะท้อนใจต่างๆ สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นอารมณ์ที่มีอยู่ ในธรรมชาติแวดล้อมที่ศิลปินจะหยิบยกนามาเป็นแรงดลใจ เพ่ือสร้างสรรค์ศิลปะ
อัตลักษณ์ (Identities) หมายถึง คุณลักษณะเฉพาะตัว ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้ของลักษณะเฉพาะของบุคคล สังคม ชุมชน หรือประเทศ ตัวอย่างเช่น เช้ือชาติ ภาษา วัฒนธรรมท้องถ่ิน และศาสนา ซึ่งมีคุณลักษณะเฉพาะของชุมชนน้ันๆ ซึ่ง ไม่เหมือนกับสังคมอื่นๆ หรือลักษณะท่ีไม่เหมือนกับของบุคคลอ่ืนๆ
อริยสัจจ์ 4 (The Four Noble Truths) หมายถึง ความจริงอันประเสริฐ ความจริงของพระอริยะความจริง ที่ทาให้ผู้เข้าถึงกลายเป็นอริยะ ประกอบด้วย ทุกข์ ทุกขสมุทัย ทุกขนิโรธ และทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา (พระพรหม คุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต), 2548: 204)
อุดมคติ (Ideal) หมายถึง แง่มุมโลกจริงและโลกจินตนาการสร้างสรรค์ให้เกี่ยวเนื่องเป็นเร่ืองเดียวกัน
เอกภําพ (Unity) หมายถึง สภาพเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ความสอดคล้อง กลมกลืนกัน การประสานกัน หรือ การจัดระเบียบของส่วนต่างๆ เพ่ือสร้างผลรวมอันเป็นอันหน่ึงอันเดียวที่ไม่อาจแยกออกจากกันได้
224
