Page 193 - การสำรวจภาพถ่าย Photogrammetry

6.1 การนําเสนอลักษณะภูมิประเทศแบบตางๆ (Terrain Representation)
ในความเปนจริงนั้น ภูมิประเทศ (Topography) มีลักษณะเปนพื้นผิวตอเนื่อง (Continuous Surface) ที่แปร เปลี่ยนไปในลักษณะที่ไมแนนอนในแตละพื้นที่ โดยภูมิประเทศบางแหงอาจมีการเปลี่ยนแปลงระดับสูงต่ําอยางฉับพลัน เชน ภู กระดึงที่มีลักษณะภูมิประเทศยกตัวขึ้นแลวตัดที่ยอดเกิดเปนภูเขาหินทรายยอดตัด ดังแสดงในรูปที่ 6-1 ขณะที่ทุงนาใน ภาคเหนือบางแหงมีลักษณะเรียงขึ้นเปนขั้นบันไดอยางตอเนื่อง ดังรูปที่ 6-2 หรือ บางแหงเปนหนาผาสูงอยางผานกเคาในรูปที่ 6-3 เปนตน โดยลักษณะภูมิประเทศตามที่กลาวมานั้นก็ถือเปนกรณีเฉพาะเทานั้น ขณะที่ภูมิประเทศที่มีอยูสวนใหญที่มนุษยใช ในการตั้งถิ่นฐานสวนใหญจะมีลักษณะการตอเนื่องและมีการเปลี่ยนแปลงในรูปแบบที่คอยเปนคอยไป จากที่กลาวมานั้นจะ เห็นวา ลักษณะภูมิประเทศบนโลกใบนี้มีความหลากหลาย และในทางวิศวกรรมสํารวจไดมีการคิดคนวิธีการในการจัดเก็บ ลักษณะภูมิประเทศตาง ๆ เหลานี้ไวอยางเปนระบบตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบัน ยกตัวอยางเชน การจัดเก็บและแสดงลักษณะภูมิ ประเทศในรูปแบบของเสนชั้นความสูง (Contour Line) หรือ การจัดเก็บขอมูลในรูปแบบของแบบจําลองระดับสูงเชิงเลข (Digital Elevation Model: DEM) หรือ การจัดเก็บขอมูลในรูปแบบของพอยตคลาวน (Point Cloud) ซึ่งในที่นี้จะเรียกขอมูล เหลานี้วา ขอมูลรูปลักษณของพื้นผิวโลกเชิงเลข (Digital Terrain Data)
ไมวาจะเปนแสดงผลลักษณะภูมิประเทศในรูปแบบใด ผลลัพธสุดทายก็ลวนแลวแตเปนหนึ่งในขอมูลภูมิสารสนเทศ ดวยกันทั้งนั้น เราสามารถเก็บบันทึกขอมูลที่เกี่ยวของกับภูมิประเทศเหลานี้โดยการใชระบบสนเทศภูมิศาสตร (Geographic Information System: GIS) เพื่อแสดงความสูงต่ําของลักษณะภูมิประเทศ และสิ่งเหลานี้ถือเปนขอมูลสารสนเทศเชิงปริภูมิ (Spatial Information) ในสวนที่เกี่ยวของกับตําแหนงที่วิศวกรโยธาที่สนใจในการสํารวจดวยภาพถายจําเปนตองรู ทั้งนี้เพราะ ในยุคปจจุบันที่เรานิยมกันอยางมากที่จะเก็บขอมูลภูมิสารสนเทศลงในแบบจําลองขอมูล (Data Model) แบบใดแบบหนึ่ง กอนที่จะนําไปจัดเก็บในระบบฐานขอมูล โดยเหตุนี้ ความรูเกี่ยวกับขอมูลรูปลักษณพื้นผิวโลกที่แสดงผลในระบบสารสนเทศ ภูมิศาสตรจะเปนสิ่งที่วิศวกรโยธาที่สนใจในการสํารวจดวยภาพถายจําเปนอยางยิ่งที่จะตองเรียนรู โดยขอมูลรูปลักษณ พื้นผิวโลกนั้นสามารถแสดงผลไดโดยอาศัย 4 วิธีการคือ (1) เสนชั้นความสูง (2) ขอมูลจุดคละ (3) ขอมูลกริด และ (4) ฟงกชั่น พื้นผิว
บทที่ 6
แบบจําลองความสูง Digital Elevation Model