Page 43 - การสำรวจภาพถ่าย Photogrammetry

13
1.1.3 มาตราสวนและมาตราสวนภาพถาย (Scale and Photo Scale)
1.1.3.1 มาตราสวน
ในงานสํารวจรังวัด มาตราสวน (Scale) จะถูกนํามาใชเพื่อยอระยะบนพื้นดินลงในแผนที่ โดยในแผนที่แตละฉบับนั้น
จะตองมีขนาดของมาตราสวนเปนจํานวนตัวเลขหรือเปนเสนกํากับไว ทั้งนี้เพื่อที่จะไวสําหรับเทียบในการแปลงระยะบนแผนที่ ใหเปนระยะบนพื้นดิน ดังสมการท่ี 1-1
ระยะบนแผนท่ี
มาตราสวนแผนท่ี = ระยะบนภูมิประเทศ (1-1)
มาตราสวนที่นิยมใชในปจจุบันแบงออกเปน 3 ชนิด คือ
1. มาตราสวนวิศวกรรม (Engineer’s Scale) ใชเพื่อการกอสรางเปนสวนใหญ ทางดานซายของขีดศูนยเปนการแบง
ละเอียด ทางดานขวาของขีดศูนยเปนการแบงอยางหยาบ ดังรูปที่ 1-14
10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90ม.
รูปท่ี 1-14 มาตราสวนวิศวกรรม (ดัดแปลงจาก ปราณี สุนทรศิริ, 2543)
2. มาตราสวนเศษสวน (Representative Fraction) เปนจํานวนที่แสดงในเลขสวนจะเปนระยะบนพื้นดินเทียบกับ 1 หนวยความยาวบนแผนที่ เชน 1:500 1:1,000 1:2,500 1:5,000 และ 1:10,000 มาตราสวนชนิดนี้ใชอยาง กวางขวางในแผนที่ภูมิศาสตร แผนที่ทหาร และโครงงานวิศวกรรมซึ่งใชในระบบเมตริก
3. มาตราสวนเชิงเสน (Graphical Scale) ใชเสนตรงแบงเปนระยะยอย 10 50 100 เมตรหรือกิโลเมตร ตามความ เหมาะสมของแผนท่ีมาตราสวนนั้น ดังรูปท่ี 1-15
0 100 200 เมตร
รูปที่ 1-15 มาตราสวนเชิงเสน (ดัดแปลงจาก ปราณี สุนทรศิริ, 2543)
1.1.3.2 มาตราสวนแผนที่ (Map Scale) มาตราสวนแผนที่ทางวิศวกรรม 1:100 มาตราสวนแผนที่งานรังวัดที่ดิน 1:500 มาตราสวนแผนที่งานแผนที่ภูมิประเทศ
1:250 1:500 1:1,000 1:1,000 1:2,000 1:4,000
1:1,000 1:2,500
1:10,000 1:25,000
1:100,000 1:250,000 1:500,000 1:1,000,000
- มาตราสวนใหญ - มาตราสวนกลาง - มาตราสวนเล็ก
1:500 1:5,000 1:50,000
ผศ.ดร.ชาติิชาย ไวยสุุระสุิงห์์
13