Page 163 - 45_LiryDram_2024

Terminu sztuka konkretna jako pierwszy użył Theo van Doesburg w 1930 roku. Ważny też jest termin konstelacji przejęty od Eugena Gomringera i Stephane Mallarmego. Słowa w wierszach układają się w zróżnicowane związki, ich odczytywanie nie musi być line- arne, tekst stanowi też swego rodzaju rysu- nek i dopiero widząc całość możemy go ana- lizować. Dodajmy do tego układ typograficz- ny, symbolizm, geometrię, złudzenia wzro- kowe i z grubsza mamy to, o co nam chodzi. W Polsce sztuka nowoczesna została ostro przyhamowana przez komunizm. Po 1947 ro- ku tego typu twórczość była niemile widziana i to delikatnie mówiąc. Socrealizm wręcz zaka- zywał takiego pojmowania sztuki, i nie chodzi tu o poezję konkretną, ale w ogóle o wszystko, co kojarzy się z twórczością abstrakcyjną, no- woczesną, wykraczającą poza schematy so- cjalizmu realnego. Jednak od czasu do czasu pojawiali się twórcy, którzy łamali schematy, zarówno wśród plastyków jak i pisarzy. Takie nazwiska jak Strzemiński, Kobro, Szaruga,
październik–grudzień 2024
LiryDram 161
fot. Jolanta Jankowska