Page 478 - 72 ปี บุรี เสรีโยธิน Th-Ch
P. 478
478
๓๗. ม่่จิิตี่ปิรศจิกี่กี่ิเลิส
กิเลสื ก็คือสืิงท้ทําาให้เกิดควัามเศร้าหมอง ซ่้งได้แก่ ควัามโลภ ควัามโกรธ ควัามหลง ท่านัได้แบ่ง ปีระเภทขึ้องกิเลสืออกเปี็นัดังนั้ คือ
๑. ราคะ สืามารถุแบ่งยุ่อยุออกได้เปี็นั
• ควัามโลภอยุ่างแรงจนัแสืดงออกมา เชี่นั การลักขึ้โมยุ ปีล้นั จ้ ขึ้่มขึ้ืนักระทําาชีําาเรา เปี็นัตั้้นั (อภิชีฌิาวัิสืมโลภะ)
• ควัามเพ่งเล็งจะเอาขึ้องคนัอืนัมาเปี็นัขึ้องตั้ัวั ม้ใจอยุากได้ขึ้องคนัอืนั แตั้่ยุังไม่ถุ้งกับแสืดงออก (อภิชีฌิา)
• ควัามอยุากได้ในัทางไม่ชีอบ เชี่นั การยุอมรับสืินับนั การทุจริตั้เพือแลกกับการม้ทรัพยุ์ เปี็นัตั้้นั (ปีาปีิจฉา)
• ควัามมักมากเห็นัแก่ได้ ด้วัยุการเอามาเปี็นัขึ้องตั้นัจนัเกินัพอด้ เอาปีระโยุชีนั์ใสื่ตั้ัวัโดยุไม่คําานั้งถุ้ง คนัอืนั (มหิจฉา)
• ควัามยุินัด้ในักาม ก็คือยุังไม่สืามารถุละกิจกรรมทางเพศได้ ยุังม้ควัามรู้สื้ก ม้แรงกระตัุ้้นั ม้ควัาม พอใจในัเรืองเพศ (กามระคะ)
• ควัามยุินัด้ในัรูปีธรรมอันัปีระณ้ตั้ ก็คือตั้ิดอยุู่ในัอารมณ์ขึ้องรูปีฌิานั ปีรารถุนัาในัรูปีขึ้องภพเมือทําา สืมาธิขึ้ันัสืูงขึ้้นัไปี (รูปีราคะ)
• ควัามยุินัด้ในัอรูปีฌิาณ ก็คือตั้ิดอยุู่ในัอารมณ์ขึ้องอรูปีฌิานัเมือทําาสืมาธิถุ้งภพขึ้องอรูปีพรหม (อรูปีราคะ)
๒. โทสืะ สืามารถุแบ่งยุ่อยุออกได้เปี็นั
• พยุาบาท คือการผูกใจอาฆ์าตั้ ม้ใจท้ไม่หวัังด้ การจองเวัร
• โทสืะ คือการคิดปีระทุษร้ายุ เนัืองด้วัยุม้ใจพยุาบาทแล้วัก็ม้ใจคิดหมายุทําาร้ายุ
• โกธะ คือควัามโกรธ ควัามเดือดร้อนัใจ ซ่้งล้วันัเปี็นัเหมือนัไฟัท้เผาตั้ัวัเอง
• ปีฏิฆ์ะ คือควัามขึ้ัดใจ ควัามไม่พอใจอันัทําาให้อารมณ์หงุดหงิด
๓. โมหะ สืามารถุแบ่งยุ่อยุออกได้เปี็นั
• ควัามเห็นัผิดเปี็นัชีอบ เชี่นั การไม่เชีือในัเรืองบาปี เรืองบุญ เปี็นัตั้้นั (มิจฉาทิฐิ) • ควัามหลงผิด ไม่รู้ตั้ามควัามเปี็นัจริง (โมหะ)