Page 13 - ΝΕΟ_Λεύκωμα παραδοσιακών χορών 2022-23

13
Στα αρχαία ποιητικά, μουσικά μέτρα και την προσωδία (προφορά και εναλλαγή μακρών και βραχέων), το κλέφτικο έχει τροχαϊκό ρυθμό σε 3/4 και 6/8. Το διαπιστώνει κανείς κι από τον τονισμό της μελωδίας στα ηπειρώτικα κλέφτικα, όπου ακούγονται καθαρά μακροί και τονισμένοι, και βραχείς και άτονοι χρόνοι. Αυτό φαίνεται και από το ακκοπανιαμέντο των συνοδευτικών οργάνων, αλλά και από τα ίδια βήματα το χορού. Για να το πούμε πιο πρακτικά και κατανοητά: όταν χορεύουμε τον ομαδικό κλέφτικο σε δέκα
κινήσεις, μέσα σε αυτές τις κινήσεις έχουμε πέντε μουσικά μέτρα. Κάθε μουσικό μέτρο έχει δύο κινήσεις: ένα - δύο. Το «ένα» είναι μακρύ-μεγάλο σε διάρκεια και το «δύο» είναι βραχύ - μικρό σε διάρκεια. Δεν έχει κανείς παρά να το χορέψει και θα το διαπιστώσει.
Η μουσική παράδοση κι ο χορός στην Ήπειρο
Η μουσική παράδοση της Ηπείρου αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους πολιτιστικούς θησαυρούς της Ελλάδας. Το ηπειρώτικο τραγούδι γεννήθηκε από την αυλή του Αλή Πασά. Η περίοδος της Τουρκοκρατίας όπως ήταν φυσικό επηρέασε το χαρακτήρα και την ζωή των Ηπειρωτών. Αυτό φαίνεται σε κάθε τους κοινωνική εκδήλωση, τους έκανε ανθρώπους με πείσμα και αποφασιστικότητα, με όρεξη για ζωή και κίνηση. Έτσι, το τραγούδι και ο χορός, αποτέλεσαν αναπόσπαστα στοιχεία όλης σχεδόν της καθημερινότητάς τους. Για παράδειγμα, η συμμετοχή όλων των κατοίκων του χωριού στον ανοιχτό κύκλο του χορού συμβόλιζε αλλά και ενίσχυε την ενότητά τους ως μελών της ίδιας κοινότητας. Συχνά, ο χορός αποτελούσε και κριτήριο για την επιλογή του γαμπρού και της νύφης, ενώ η συμμετοχή μιας κοπέλας σ’ αυτόν ήταν δείγμα ότι έφτασε σε ηλικία γάμου και ήταν έτοιμη να δεχθεί προτάσεις.
Στους χορούς, η θέση και η σειρά του καθενός ήταν προκαθορισμένη, με βάση την κοινωνική θέση, την ηλικία και το φύλο του χορευτή. Μόνο στο Ζαγόρι επιτρεπόταν σε άνδρες και γυναίκες να αναμιγνύονται στο χορό λόγω
Ώρε κι ο καπετάνιος χόρευε, πω πω, ώρ ́είναι οι κλέφτες, πω πω, ν ́οι κλεφτες, ώρε χορεύουν τα κλεφτόπουλα, πω πω