Page 49 - อนุสาร อสท. ฉบับเดือนเมษายน ๒๕๖๓
P. 49
๔I4
คนแถบนมี้ าเนนิ่ นาน โดยเฉพาะบา้ นมาบเหลาชะโอน ไมไ่ กลจากหนองจา รงุ พวกเขาสบื ทอดการนา กระจดู ไปสานทา ภาชนะและเครอื่ งใชส้ อยมานานกวา่ 200 ปี ชดั เจนทสี่ ดุ กใ็ นนริ าศเมอื งแกลงของกวศี รรี ตั นโกสนิ ทรอ์ ยา่ งสนุ ทรภู่ ท่ีกล่าวถึงกระจูดและพื้นท่ีแถบนี้ไว้ว่า
ถึงศาลเจ้าอ่าวสมุทรที่สุดหาด เลียบลีลาศข้ึนตามช่องที่คลองขวาง ถึงบ้านแกลงลัดบ้านไปย่านกลาง เห็นฝูงนางสานเส่ือนั้นเหลือใจ แต่ปากพรอดมือสอดขยุกขยิก จนมือหงิกงอแงไม่แบได้ เป็นส่วยบ้านสานส่งเข้ากรุงไกร เด็กผู้ใหญ่ทาเป็นไม่เว้นคน
กระจูดในภาพสะท้อนบ้านเมืองในสายตาของสุนทรภู่นั้น ไม่ได้เป็นแค่ เครื่องใช้ตามครัวเรือน แต่ยังสานกันเพื่อส่งเป็นส่วยเข้าสู่พระนคร
แดดสายเพิ่มความแรงร้อน เราเทียบเรือตรงท่าใกล้สานักงานของสวน พฤกษศาสตร์ระยอง ขนมพื้นบ้านอย่างข้าวเหนียวยัดไว้ในเนื้อขนุนและ นา้ สมนุ ไพรเยน็ ฉา่ ดบั รอ้ น ขณะทใี่ ครสกั คนมองไกลไปยงั ปา่ สเี ขยี วทโ่ี อบลอ้ ม บึงอยู่อีกฟากด้าน จูงจักรยานและเหนี่ยวนาเราเข้าไปสู่โลกแห่งแมกไม้และ นานาชีวิตบนแผ่นดินกลางน้าของบึงสานักใหญ่
โลกท่ีเป็นสีเขียวอยู่ทุกฤดูกาล เต็มไปด้วยภาพสะท้อนในความสมบูรณ์ ชื่นเย็นของบึงน้าสามพันกว่าไร่แห่งหน่ึงของจังหวัดระยอง
๕I5
ล้วนบอกเราว่า การข่ีรถจักรยานเข้าไปในป่าแห่งหน่ึงนั้นรื่นรมย์เพียงใด หนองจารุงจัดเป็นพ้ืนที่ชุ่มน้าท่ีเป็นสังคมป่าประเภทป่าพรุ (peat swamp forest) ทว่าด้วยกาลเวลาและการเปล่ียนแปลงของแผ่นดิน ที่นี่ถูก บกุ รกุ แผว้ ถางจากกจิ กรรมตา่ ง ๆ อยา่ งตอ่ เนอื่ ง ทงั้ การเปลยี่ นเปน็ พนื้ ทเี่ พอื่ ทา การเกษตร เปน็ ทตี่ งั้ ของชมุ ชนและหนว่ ยงานราชการ ทา ใหป้ า่ พรเุ สอ่ื มโทรม
ไปมากมาย
“เห็นชัดค่ะว่ารายรอบเราตั้งอยู่ใกล้ทั้งชุมชน รวมถึงที่ดินเก่าที่ถูก
เปล่ียนเป็นเหมืองซิลิกาของเอกชน มันเป็นเหมือนวุ้นสีเขียวกลางพื้นที่ ทถี่ กู เปลยี่ นแปลง” นอ้ งฟา้ วา่ การเกดิ ขนึ้ ของสวนพฤกษศาสตรร์ ะยองไมเ่ พยี ง เพื่อเป็นท่ีอนุรักษ์และศึกษาพันธุ์ไม้ในภาคตะวันออก แต่มากไปกว่านั้นคือ การถนอมรักษาป่าพรุผืนใหญ่แห่งนี้ให้หล่อเลี้ยงคนท่ีน่ีได้อีกเน่ินนาน
มนั คลา้ ยโลกอกี ใบ โลกสเี ขยี วของปา่ เสมด็ และดงหญา้ ลเิ ภา เราตกอยใู่ น วงล้อมของเสม็ดแดงและเสม็ดขาวท่ีมีดงหญ้าลิเภาขึ้นคลุมคล้ายปีศาจ สีน้าตาลห่มผ้าคลุมสีเขียว
“ปา่ เสมด็ ตรงนอี้ ยตู่ รงรอยตอ่ กบั บงึ และแผน่ ดนิ ใหญ่กนิ เนอื้ ทก่ี วา่ 400ไร่ มันสมบูรณ์ที่สุดในภาคตะวันออกค่ะ” เราจอดจักรยานไว้ตรงอุโมงค์แมกไม้
ทางดนิ ปนทรายทอดยาวเขา้ ไประหวา่ งผนื นา้ สองดา้ น จกั รยาน สองสามคันข่ีตามกันไปเงียบ ๆ มีเพียงเสียงเปลี่ยนเกียร์และ ลมหายใจถี่ ๆ ท่ามกลางสายลมเย็นชื่น หมู่ไม้สีเขียวตรงหน้า
47 4๗ อนุสาร อ.ส.ท. เมษายน ๒๕๖๓
