Page 57 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง สค21002.indd

51

1.2 หลักการและเจตนารมณของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย

จากการศึกษาความเปนมาของรัฐธรรมนูญพบวา มีความสัมพันธกับการ เปลี่ยนแปลง

การปกครองมาตั้งแตป พ.ศ.2475 และไมวาจะเกิดการปฏิวัติรัฐประหารกี่ครั้งก็ตามกระแสการ

เรียกรองใหมีการปกครองในระบอบประชาธิปไตยและเรียกรองใหรัฐธรรมนูญมีความเปน
ประชาธิปไตยก็เกิดขึ้นอยางตอเนื่องและมีวิวัฒนาการมาตามลําดับหากศึกษาถึงมูลเหตุของการ

เรียกรองใหมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองและประกาศใชรัฐธรรมนูญในประเทศไทยนั้น พบวา
การประกาศใชรัฐธรรมนูญมีเปาหมายสําคัญอยางนอย 2 ประการ คือ

1. เปนหลักประกันในเรื่องสิทธิและเสรีภาพของประชาชน ซึ่งผูปกครองจะละเมิด

มิได
2. เปนบทบัญญัติที่กลาวถึงขอบเขตอํานาจหนาที่ของผูปกครองและปองกันมิให

ผูปกครองใชอํานาจตามอําเภอใจ

ดังนั้น ในการประกาศใชรัฐธรรมนูญแตละฉบับ คณะผูยกรางจึงไดเขียนหลักการ และ

เจตนารมณในการจัดทําไวทุกครั้ง ซึ่งหลักการและเจตนารมณที่คณะผูยกรางเขียนไวนั้น ชวยให

คนรุน หลังไดมีความรูความเขาใจในเนื้อหาที่มาของรัฐธรรมนูญแตละฉบับวามีมาอยางไร

รวมทั้งสภาพสังคมในชวงเวลานั้นดวย ซึ่งในที่นี้จะขอยกตัวอยางหลักการและ เจตนารมณของ
รัฐธรรมนูญฉบับแรกคือ “พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผนดินสยามชั่วคราว

พุทธศักราช 2475” และรัฐธรรมนูญ ฉบับที่ 18 คือ รัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย

พุทธคักราช 2550 ดังนี้

1. หลักการและเจตนารมณของ รัฐธรรมนูญฉบับแรก คือ “พระราชบัญญัติธรรมนูญ

การปกครองแผนดินสยามชั่วคราว พุทธคักราช 2475"” สรุปสาระสําคัญ คือ

1) ประกาศวาอํานาจสูงสุดของประเทศเปนของราษฎร (มาตรา 1) ซึ่งแสดงถึง

การเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบบสมบูรณาญาสิทธิราชยมาเปนระบอบประชาธิปไตย
2) พระมหากษัตริยเปนประมุขของประเทศ กิจการสําคัญของรัฐทําในนามของ

พระมหากษัตริย

3) เปนการปกครองแบบสมัชชา โดยกําหนดใหคณะกรรมการราษฎร ซึ่งมี

จํานวน 15 คน ทําหนาที่บริหารราชการแผนดินดําเนินการใหเปนไปตามวัตถุประสงคของสภา

ผูแทนราษฎร

4) เริ่มมีรัฐสภาขึ้นเปนครั้งแรก โดยกําหนดใหเปนสภาเดียว คือ

สภาผูแทนราษฎรซึ่งมีอํานาจสูงสุด กลาวคือตรากฎหมายควบคุมดูแลราชการ กิจการของ

ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : (สค21002) 57
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์