Page 37 - Tai lieu day hoc GDCT

+ Tổ chức độc quyền là liên minh giữa các nhà tư bản để nắm trong tay

phần lớn việc sản xuất và tiêu thụ một số loại hàng hóa nào đó nhằm thu lợi
nhuận cao.
+ Tư bản độc quyền nắm giữ việc sản xuất phần lớn một số hàng hóa nào

đó, do đó quyết định được giá rẻ khi mua nguyên nhiên liệu và giá cao khi bán.
- Hình thành tư bản tài chính và đầu s tài chính.

+ Đồng thời với sựtích tụ và tập trung sản xuất công nghiệp, trong ngân hàng
cũng có tích tụ và tập trung tư bản, hình thành nên các ngân hàng lớn cạnh tranh
với nhau, ra đờicác tổ chức độc quyền ngân hàng. Do nắm được lượng tư bản tiền

tệ lớn, các ngân hàng có khả năng chi phối nhiều hoạt động kinh tế - xã hội.
+ Tư bản tài chính được hình thành trên cơ sở xâm nhập lẫn nhau giữa tư

bản công nghiệp và tư bản ngân hàng.
* Tư bản ngân hàng tham gia vào các tổ chức độc quyền sản xuất công
nghiệp để giám sát việc sử dụng vốn vay.

* Các nhóm tư bản tài chính có tiềm lực đủ mạnh trở thành các đầu s tài
chính, thao túng đời sống kinh tế chính trị ở các nước tư bản.

- Xuất khẩu tư bản là thủ đoạn để các nhà tư bản ở các nước phát triển
tiến hành bóc lột sức lao động, tài nguyên thiên nhiên… ở các nước chậm phát
triển dưới hình thức đầu tư nhà máy, xí nghiệp tổ chức sản xuất sản xuất hoặc

cho vay, bóc lột giá trị thặng dư và một số nguồn lợi khác ở các nước nhập khẩu
tư bản.

- Sự phân chia thế giới về kinh tế giữa các tổ chức độc quyền.
+ Khi lượng hàng hóa sản xuất tăng, nảy sinh nhu cầu thị trường và
nguyên liệu ngoài nước. Mặt khác, hàng hóa bán ở nước ngoài cũng như đầu tư

tư bản ở ngoài thu được lợi nhuận lớn hơn so với bán hàng hóa và đầu tư trong
nước nên giữa các nước tư bản diễn ra cuộc cạnh tranh gay gắt giành thị trường

thế giới.
+ Những th a thuận có tính chất lũng đoạn giữa các tổ chức độc quyền
trong việc sản xuất và tiêu thụ một số loại hàng hóa, tạo nên những tổ chức độc

quyền quốc tế.
+ Liên minh giữa các tổ chức độc quyền lớn của các nước để phân chia thị

trường thế giới, độc chiếm nguồn nguyên liệu, quy định quy mô sản xuất, định
ra giá cả độc quyền nhằm lũng đoạn thị trường, thu lợi nhuận cao.
- Sự phân chia thế giới về lãnh thổ giữa các cường quốc.

+ Đây là hệ quả tất yếu của sự phân chia thế giới về kinh tế.
+ Biểu hiện ở việc các nước đế quốc xâm chiếm và thuộc địa hóa những

nước chậm phát triển hòng độc chiếm nguồn nguyên liệu, thị trường tiêu thụ
hàng hóa và địa điểm lập căn cứ quân sự.

37