Page 232 - Con duong xuat duong cua TBT Tran Phu
P. 232
cùng đoàn xuất dương đã vượt qua biết bao gian nguy, hiểm
trở, trong đó chặng đường qua Móng Cái không chỉ là một điểm
dừng chân về địa lý, mà còn mang ý nghĩa chiến lược trong
toàn bộ hành trình. Vùng đất và con người Móng Cái trong
chuyến xuất dương năm 1926 trở thành một trong những dấu
ấn đậm nét, là mốc son trong đời hoạt động cách mạng của
đồng chí Trần Phú, trong lịch sử cách mạng Việt Nam dưới sự
lãnh đạo của Đảng.
Theo báo cáo khảo sát, đồng chí Trần Phú được tổ chức Hội
Hưng Nam cử sang Quảng Châu (Trung Quốc) để gặp đồng
(1)
chí Nguyễn Ái Quốc nhằm đề nghị hợp nhất các tổ chức cách
mạng trong nước và ngoài nước. Đoàn đi bằng tàu hỏa, xuất
phát từ ga Vinh, ga Thanh Hóa, đi qua Hà Nội, Hải Phòng,
sau đó di chuyển bằng đường thủy đến Mũi Ngọc (nay thuộc
phường Bình Ngọc, thành phố Móng Cái). Từ đây, đoàn đi vào
xóm Pồ Hển (nay thuộc phường Hải Hòa, thành phố Móng
Cái), vượt qua một cánh đồng và những ngọn đồi rồi tới đồi
Phổ Xíu Lẻng (còn gọi là Hỏa Thiêu Lĩnh - nay là đồi Trần
Phú thuộc khu 4, phường Hải Hòa, thành phố Móng Cái). Sau
đó, đoàn men theo sông Ka Long và được một thanh niên tên
Đỗ Đức Nghiệp (21 tuổi), con trai ông Đỗ Phát Khang (tức ông
Cộc), một cơ sở của cách mạng tại Móng Cái, đón sang bờ bên
kia biên giới (đoàn gồm 08 người), đó là bến đò Nà Sáo Tù (nay
thuộc đất Đông Hưng, Trung Quốc). Từ đây, đồng chí Trần
Phú và Đoàn tiếp tục cuộc hành trình đầy nguy hiểm, gian
khó trên đất Trung Quốc để đến được số nhà 13-15 Văn Minh
lộ thuộc Quảng Châu, Trung Quốc vào cuối tháng 7/1926.
Rõ ràng, Đất Móng Cái, Quảng Ninh là một khâu mắt xích
nằm trong đường dây liên lạc bí mật giữa cách mạng trong nước
và cơ sở tại Quảng Châu (Trung Quốc), được Nguyễn Ái Quốc và
(1) Hội Hưng Nam mà tiền thân là Hội Phục Việt là tổ chức của những người
yêu nước miền Trung gồm cụ Lê Huân và một số thanh niên trí thức yêu
nước: Trần Mộng Bạch, Ngô Đức Diễn, Trần Phú, Tôn Quang Phiệt...
231