Page 27 - Con duong xuat duong cua TBT Tran Phu
P. 27
Nguyễn Văn Đắc, Nguyễn Văn Khang, Hoàng Văn Tùng,
Tôn Quang Phiệt, Nguyễn Văn Lợi, Phan Trọng Bình, Phan
Trọng Quảng, Nguyễn Ngọc Ba” .
(1)
Đoàn chia làm 3 tốp xuất phát từ hai nơi: ga Vinh và ga
Thanh Hóa. Ngày 13/7/1926 gặp nhau tại khách sạn Nam Lai
trước ga Hàng Cỏ, Hà Nội. Ngày 15/7, Đoàn đi xe lửa xuống
Hải Phòng, đến chiều ngày 16/7, cả đoàn được phân tán thành
3 nhóm, xuống tàu thủy mang tên Imơrốt đi Hải Ninh để tìm
cách sang Quảng Châu. Sáng ngày 17/7, đoàn tới Mũi Ngọc
rồi đến Móng Cái với danh nghĩa đi du lịch. Đoàn đã vượt qua
quãng đường từ Mũi Ngọc đến Móng Cái, qua xóm nhỏ Pồ
Hển. Đoàn đã vượt qua sông Bắc Luân, được cơ sở cách mạng
ra đón. Tám trong số Mười thành viên trong Đoàn đã vượt qua
được biên giới. Trong lúc vượt biên giới, hai đồng chí là Tôn
Quang Phiệt và Hoàng Văn Tùng bị lính Tây bắt lại. Như vậy,
Đoàn đại biểu 3 người của Việt Nam cách mạng Đảng, chỉ có
một mình Trần Phú đi thoát .
(2)
Sang đến Trung Quốc, Đoàn của Trần Phú gồm 8 người được
một gia đình Việt kiều giúp đỡ và đường dây liên lạc của Tổng
bộ Thanh niên hướng dẫn về đến trụ sở của Hội Việt Nam Cách
mạng Thanh niên trên đường Văn Minh, thành phố Quảng
Châu an toàn. Tại đây, Trần Phú được dự một lớp huấn luyện
chính trị. Đây là khóa học thứ hai, có 15 người học trong thời
gian gần hai tháng vào tháng 9 và tháng 10/1926. Trần Phú
được Nguyễn Ái Quốc đặt tên là Lý Quý và được nghe các bài
giảng gồm nội dung cơ bản như: Cách mạng là gì? Chính thể
quân chủ lập hiến, đại nghị, ủy viên chế, chủ nghĩa Cộng
sản, các tổ chức quốc tế gồm Quốc tế thứ nhất, Quốc tế thứ
hai, Quốc tế thứ ba, các tổ chức công nhân, phụ nữ, cứu tế đỏ,
(1) “Khảo sát con đường ra nước ngoài hoạt động cách mạng của Trần Phú,
hồi tháng 7/1926”, báo cáo ngày 28/3/1964 của Đào Duy Kỳ, tài liệu lưu trữ
Bảo tàng Cách mạng Việt Nam.
(2) Chương trình viết tiểu sử các đồng chí lãnh đạo của Đảng và Nhà nước,
Trần Phú - Tiểu sử, sđd, tr.47.
26