Page 217 - BİLSEM FİZİK ALANI YARDIMCI DERS MATERYALİ

ÖYG-2 - Mekanik
Deney Basit Sarkaç Hareketi Deneyin yapılışı
• Öğrencilerin Görsel 5'teki düzeneği kurmaları istenir. Yapacakları de- neyler hakkında öğrenciler bilgilendirilir.
• Bu basit düzenek, esnek olmayan bir ip ve ucuna bağlanmış bir cisim-
den oluşmaktadır. Cisme salınım hareketi yaptırılacağı ve süre ölçü-
münü nasıl yapacakları gösterip yaptırma yöntemiyle verilir. Cismin
denge konumundan belli bir açıda (θ) çekip bırakılması durumunda yaptığı harekette bir gidiş-gelişi için geçen sürenin ölçümünün yapılacağı belirtilecektir. Periyodun tanımını verebilir.
θl
m
Görsel 5. Basit sarkaç
• Basit sarkacın hareketi ile ilgili farklı değişkenlerin kullanıldığı üç (3) deney yapacakları öğrencilere açıklanır. Deney 1’de ipin uzunluğu, Deney 2’de cismin kütlesi ve Deney 3’de θ açıları değiştirilerek basit sarkacın peri- yodunu ölçmeleri istenir.
Deney 1:
• Farklı uzunluktaki ipler ile sarkacın periyot değerlerinin ölçüleceği deneyde basit sarkacı denge konumun- dan 100 açı yapacak şekilde çekilir.
• Cismi serbest bırakarak 5 salınım için geçen süre kaydedilir ve bu işlemi üçer kez tekrar edilir.
• Aynı işlemi farklı uzunluklu ip değerleri için tekrarlayınız.
• Deneyi yaparken cismin kütlesi ve açı aynı kalacaktır.
• Deneye ait veriler kullanılarak Tablo 2 doldurulacaktır.
Tablo 2. İpin uzunluğu ile salınım süresi arasındaki ilişkisi
• Tablodaki veriler kullanılarak T: periyot (salınım süresi) ve 𝒍: ip uzunluğu olmak üzere T2 - 𝒍 grafiği çizilir.
İp uzunluğu (cm)
5 salınım için geçen süre (s)
1 salınım için geçen süre (s)
10
40
90
Malzemeler
• İp
• Somun
• Kronometre • Cetvel
215