Page 32 - ÇAY PROJESİ FAALİYET RAPORU-2018-2022
P. 32
ÇAY PROJESİ
31 FAALİYET RAPORU
3.1.2. Mutasyon Islahı Yöntemlerini Kullanarak Verimli ve Kaliteli
Yeni Çay Çeşitlerinin Geliştirilmesi
Mutasyon ıslahı günümüzde özellikle çay gibi çok yıllık bitkiler için en kısa sürede sonuç alınabilecek
ıslah ve çeşit geliştirme yöntemi olarak kullanılmaktadır. Çay üretiminde önemli olan Çin, Hindistan,
Kenya ve Sri Lanka gibi ülkelerde mutasyon ıslahı ile ticarete konu olan önemli çay çeşitleri geliştirilmiştir.
Ülkemizde ise bu konuda bir çalışma yapılmamıştır. Çay İhtisas Projeleri kapsamındaki proje Türkiye
Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu ile iş birliği içerisinde yürütülmektedir. Proje kapsamında
2000 adet çay çeliğine mutasyon uygulanmış, elde edilen mutant bireyler Üniversitemiz Çay Gen Havuzu
kapsamında kurulan araştırma serasına dikilmiştir. Bu genotipler ilk sürgün oluşturduğu aşamadan itibaren
gözlemlenerek, üstün özellikte olanlar çay çeşit adayı olarak belirlenmektedir.
Şekil 19. Tenmak’ta Yapılan Mutasyon Uygulamaları
3.2. Çay Üretim Bölgesinde Yaşlanan Çay Bahçelerinin Yenilenmesine
Yönelik Yapılan Çalışmalar
Çay bitkisinin günümüzdeki en önemli sorunu çay bahçelerinin tamamının tohumla tesis edilmesi
nedeniyle homojen çay bahçelerinin bulunmaması ve bu bahçelerde budama, hasat ve gübreleme
aşamalarında yapılan eksiklikler nedeni ile gün geçtikçe verim ve kalitenin düşmesidir. Ayrıca, çay
plantasyonlarının büyük bir kısmı da ekonomik ömürlerini tamamlamıştır. Bu nedenle mevcut çay
plantasyonlarının yüksek verim ve kaliteli çeşitlerle yenilenmesi gerekmektedir. Dünya markası olma
yolunda iddiaları bulunan, ancak çaylıkları ekonomik anlamda kullanılamayan Türkiye’nin dünya pazarında
rekabet edebilecek yeni çay çeşitlerine ihtiyacı vardır ve gerekli faaliyetlere bir an önce başlaması önem
arz etmektedir.
