Page 12 - INTERVIEW.indd

boek dat over euritmie gaat. Bij een roman is dat net zo het geval, of bijvoorbeeld bij een verhandeling waarin een bepaalde wiskunde wordt behandeld. Bij de roman zullen dat wellicht vooral de kracht van empathie ge­ combineerd met voldoende levenservaring en algemene ontwikkeling zijn, terwijl voor het adequaat opnemen van een wiskundige verhandeling (afhankelijk van de soort wis­ kunde die beschreven wordt) eerder een goed ontwikkeld abstractievermogen in com­ binatie met intuïtie van doorslaggevende be­ tekenis zijn. Ook het verwerken van gezichts­ punten ten opzichte van de euritmie is uiteraard gerelateerd aan kennis en kunde. Hebben euritmisten daarin een voorsprong ten opzichte van niet­euritmisten? Op het eerste gezicht zeer zeker.
Het grandioze van de euritmie is echter, dat daarin het wezen van de mens zelf spreekt en in al zijn wetmatigheden beluis­ terd wil worden. Of het nu de klankgebaren, zielehoudingen, planeetgebaren, dieren­ riemgestes of de vormbewegingen in de ruimte zijn. Steeds gaat het om geestkracht­ gebieden die ons in op alle niveaus vormen, doordringen en dragen.
Het beluisteren van die wetmatigheden vraagt om innerlijke sensibiliteit, om een invoelend meditatief zelfreflexief handelen waarbij de gerichtheid het proces betreft in plaats van het resultaat. Dat geldt voor het opbouwen van een klankgebaar vanuit de kleur, evengoed als voor het zich verbinden met het drieledige proces van het lopen; voor het uitvoeren van een planeetgebaar evengoed als voor het zich verbinden met de kwaliteiten die zich in dat gebaar uitdrukken, om deze vervolgens als grondtoon in een tekst of thema te kunnen vinden en vandaar­ uit het euritmisch creatieve proces inspira­ tief vorm te geven. Dat het er in de euritmie om gaat het bovenzinnelijke mensenwezen in het doen tot levende ervaringswerkelijk­ heid te maken, kan alleen dan bewust wor­ den waargenomen wanneer wij bereid zijn ons inzichtelijk tot in de diepste lagen van de euritmie te begeven. Juist door zich ook met
het denken tot in die diepere lagen te bege­ ven en zich al tastend te oriënteren, wordt het wezen Euritmie in de gelegenheid ge­ bracht zich in zijn verbinding met de antro­ posofie te tonen. En dat is naar mijn oordeel niet alleen mogelijk voor euritmisten maar ook voor hen die daar niet beroepsmatig mee verbonden zijn.
Om de euritmie in haar betekenis voor het verdere verloop van de menswording te kun­ nen waarderen zijn een aantal kernbegrip­ pen uit de algemene antroposofie onont­ beerlijk. ‘Bronnen van de euritmie’ is in deze zin een sterk appel aan mensen die met deze kernbegrippen bekend zijn of willen worden om vandaaruit naar de betekenis en het ont­ wikkelingspotentieel van de euritmie te kun­ nen gaan kijken. Daarmee richt dit boek zich niet in de laatste plaats ook tot de leden van de Antroposofische Vereniging.
Tegelijkertijd wordt met ‘Bronnen van de euritmie’ de beroepsgroep zelf aangesproken om een verdere verdiepingsslag te realiseren en zich de verwevenheid van het wezen euritmie met het wezen antroposofie in ver­ sterkte mate bewust te maken. Uiteindelijk gaat het om een gemeenschappelijke opgave waarin euritmisten en niet­euritmisten elkaar wederzijds kunnen ondersteunen en inspire­ ren.
Vraag aan Werner Barfod: Sinds 2009 is er door Paul Vink in samenspraak met jou ge- werkt aan de totstandkoming van ‘Bronnen van de euritmie’. Hoe kijk je terug op het ge- zamenlijke proces?
Het is alweer vele jaren geleden dat Paul mij benaderde met het idee om het ‘dieren­ riemboek’ en het ‘planetenboek’ te vertalen. Euritmische literatuur in het Nederlands was er nauwelijks. Men kon immers toch in het Duits lezen zo was toen nog de redenering. Iets dat tegenwoordig met name onder jonge­ ren steeds minder het geval is. Wij begonnen ons gezamenlijk in de euritmische materiete verdiepen; in de kleurgebaren, de dieren­ riemgestes en planeetgebaren en andere eu­ ritmische onderwerpen.Wie had kunnen den­ ken dat zich dat vertaalwerk metamorfoseerde
Interview
12