Page 67 - แนวการจัดกิจกรรม Active Learning History Thai
P. 67
หมายเลข ๕
จารึกฐานพระอิศวรเมืองกำาแพงเพชร พ.ศ. ๒๐๕๓
จารึกฐานพระอิศวร เมืองก�าแพงเพชร
กล่าวถึงท่อปู่พญาร่วงที่ทดน�้าจากเขื่อนสรีดภงส์
มาถึงเมืองก�าแพงเพชร ความว่า
“อนึ่งท่อปู่พญาร่วงทำานาเอาไปเถิงเมืองบางพานนั้น
้
ำ
ก็ถมหายสิ้นและเขาย่อมทำานา ทางฟ้า
ำ
้
และหาท่อนั้นพบ กระทำาท่อเอานาไปเลี้ยงนา
ให้เป็นนาเหมืองนาฝาย มิได้เป็น นาฟ้า
อันทำาทั้งนี้ถวายพระราชกุศล
แด่สมเด็จบพิตรพระเจ้าอยู่หัวทั้งสองพระองค์”
คำาอธิบายความ
ท่อส่งน�้าจากเมืองสุโขทัยไปเมืองก�าแพงเพชร ถึงเมืองบางพาน (ปัจจุบัน คือ อ�าเภอ
พรานกระต่าย จังหวัดกาแพงเพชร) ก็ถูกดินถมไม่พบท่อนาน้น ทาให้ต้องทานาตามฤดูกาล (นาฟ้า)
�
�
�
้
�
ั
ี
ึ
�
หากท่ไหนมีการทาสรีดภงส์ ก็จะสามารถทานาได้หลายหน ซ่งสรีดภงส์น้ทาเพ่อถวายเป็นพระราชกุศล
ื
�
�
ี
ี
แก่พระมหากษัตริย์ (พ่ออย่หัวบพิตรท้งสอง น่าจะหมายถึงพระรามาธิบดท่ ๒ และพระบรม
ั
ู
ี
ราชาหน่อพุทธางกูร ในสมัยกรุงศรีอยุธยา) แสดงให้เห็นว่า ระบบชลประทานในสมัยสุโขทัยก็ยัง
ใช้สืบเน่องมาจนถึงสมัยอยุธยา ทาให้สามารถทานาได้ปีละหลายหน ไม่ต้องรอฝนฟ้าตามฤดูกาล
�
ื
�
ที่มา
จารึกฐานพระอิศวรเมืองก�าแพงเพชร พบที่ศาลพระอิศวร เมืองก�าแพงเพชร อ�าเภอเมือง จังหวัด
ื
�
กาแพงเพชร เช่อว่าสร้างโดยเจ้าพระยาศรีธรรมาโศกราช และปรากฏศักราช “๑๔๓๒ มะเมียนักษัตร อาทิตยพาร
่
ี
�
ึ
ี
เดือน ๖ ข้น ๑๔ คา” ในบรรทัดท่ ๑ ซ่งตรงกับ ปี พ.ศ. ๒๐๕๓ ในรัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดีท่ ๒
ึ
ั
ี
ื
แห่งราชวงศ์สุพรรณภูมิ เน้อหาในจารึก เป็นเร่องราวท่เจ้าพระยาศรีธรรมาโศกราชประดิษฐานรูปพระอิศวรน้น
ื
54 แนวการจัดกิจกรรม Active Learning ที่เสริมสร้างทักษะการคิดวิเคราะห์ :
ประวัติศาสตร์ชาติไทย