Page 120 - 6. SINIF AKILLI DEFTER

ünite5 GELENEĞİMİZDE DİNİN İZLERİ/1

Örf ve adetler toplumun büyük çoğunluğunun benimsediği yazılı olmayan
kurallardır. Bir milletin hayatında örf ve adetlerin büyük
kısa
kıs a değeri vardır. Milli kimlik ve şuur, örf ve adetler sa-
a
kıs yesinde kuşaktan kuşağa aktarılır. Örf ve adetler
kısa
toplumda bireylerin birbirleriyle kaynaşması-
nı sağlar. Böylece sağlıklı, mutlu ve huzurlu
Örf: Toplumun alışkanlık hâline bir toplum hayatı olur. Örf ve adetlerin oluş-
getirdiği söz veya davranış ola-
rak sürdürdüğü durumlar. masında İslam dininin büyük etkisi vardır.
Kur’an-ı Kerim’in ve Hz. Peygamber’in
Âdet: Eskiden beri tekrarlana- (s.a.v.) büyüklere saygı ve küçüklere
rak yerleşmiş ve alışkanlık haline sevgi gösterilmesi konusundaki öğütleri,
gelmiş olan davranışlar. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) komşularla iyi
ilişkiler kurma, ziyaretleşme, selamlaşma
Dinin etkisiyle oluşan örf ve adet- ve yardımlaşma konusundaki tavsiyeleri örf
lerimiz: ve adetlerimizin oluşmasında etkili olmuştur.
 Dini bir gelenek olarak çocu- Örf ve âdetlerimizin oluşmasında dinimizin ilke ve
ğa isim konurken sağ kulağına
ezan, sol kulağına kâmet oku- öğütlerinin önemli ölçüde etkili olduğu görülür. Gelene-
nur. ğimizde kız isteme töreninden gelin getirmeye kadar birçok âdetimizde
dinin izleri açıkça görülür. Örneğin nikâh kıyılırken evlenecek çiftlerin mut-
 Erkek çocuk, belli bir yaşa luluğu için dua edilir. Bu ve benzeri âdetlerimiz tamamen dinî anlayışımız-
geldiğinde törenlerle ve kut- dan kaynaklanmaktadır.
lamalarla sünnet ettirilir.
 Kız istenirken “Allah’ın emri Örf ve âdetlerimizde dinin izlerini taşıyan bir başka örnek de kandil kut-
Peygamber’in kavli” ile istenir. lamalarıdır. Örneğin kandil gecelerinde camide veya evlerde mevlit ve
Kur’an okunur, kandil simitleri dağıtılır, akraba ve komşular aranarak kan-
 Selamlaşırken Peygamberimi- dilleri kutlanır.
zin tavsiyesi olan “Selamüna-
leyküm” “Allah’ın selamı üzeri- Hz. Peygamber’in (s.a.v.) “Küçüklerimize merhamet etmeyen, büyükle-
nize olsun” şeklinde yapılır. rimize saygı göstermeyen bizden değildir” sözü gereği

 Muharrem ayında aşure insanlar büyüklerine saygı göstermiş, küçüklerine
yapılarak çevredeki ev- merhametle yaklaşmış, bu durum zamanla örf ve
lere dağıtılarak hayır adet halini almıştır.
dua alınır.
Kur’an-ı Kerim’de ve hadislerde büyüklere saygı,
 Bayramlaşmalar da küçüklere sevgi, kötü söz ve davranışlardan ka-
örf ve adetlerimiz-
de önemli yer tutar. çınma, iyilik yapma ve iyiliği emretme, komşuya,
akrabaya iyi davranma, paylaşma, yardımlaşma,
hoşgörü, barış, merhamet, selamlaşma vb. dav-
ranışlar emredilmiştir. Bu davranışlar toplumda hu-
zuru ve barışı sağlayan önemli değerlerdir.

BİR AYET BİR HADİS
“Allah’a ibadet edin ve O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın.
Ana babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşu-
ya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya, elinizin
altındakilere iyilik edin.” (Nisa Suresi, 36. ayet)
Örf ve adet halini almış geleneklerimiz-
den biri de askere giden gençlerin du- İslam dininin emri gereği iyilik etmek ve yardımlaşmak ge-
alarla uğurlanmasıdır. Askerlerimize, leneklerimizin oluşmasına katkı sağlamıştır. Bundan dolayı
“Küçük Muhammed” anlamına gelen kültürümüzde evde pişen yemek ve tatlılardan komşulara
“Mehmetçik” adı verilir. da verilir, komşularla iyi geçinmek için gayret edilir ve ge-
rektiğinde onlara yardımcı olunur.
120 6. Sınıf Yeni Nesil Akıllı Defter