Page 20 - 8. SINIF AKILLI DEFTER

ünite1 İNSANIN İRADESİ VE KADER

ve kötüyü, doğruyu ve yanlışı birbirinden ayırt ede-
kıs a Allah, insana akıl ve düşünme yeteneği vererek onu iyiyi
kısa
bilecek özellikte yaratmıştır. İslam dinine göre in-
a
kısa
kıs san; düşünce, söz ve davranışlarında özgür bir
varlıktır. İnsan; aklı ve özgür iradesiyle yaptığı
Akıl: Doğru ile yanlışı ayırt davranışlarından sorumlu tutulmuştur. İslam
edebilme kabiliyetidir. dini, söz ve davranışlardan sorumlu tutulmayı
İrade: İnsanın en az iki se- akla ve özgür iradeye bağlı kılmıştır. Akıl ve ira-
çenekten birini tercih etme de sahibi olmayan diğer tüm canlılar, yaptıkları
gücüdür. davranışlardan sorumlu tutulmazlar.
Cüz-i irade: Allah’ın insana İnsan eylemleri zorunlu olan ve seçime bağlı olan ey-
vermiş olduğu seçme ve ter- lemler olmak üzere ikiye ayrılır. Külli irade alanında gerçekleşen olaylarda
cihte bulunma özelliğidir. insan, bir etki sahibi değildir. Bu nedenle insanlar bu eylemlerinden so-
Külli irade: Allah’ın sonsuz ve rumlu tutulmamıştır. İnsan cüz-i irade alanında yer alan, kendi seçimleri
sınırsız iradesidir. doğrultusunda yaptığı her türlü davranıştan ise sorumludur.
Özgürlük: Kişinin baskı ve
zorlama olmadan, kendi isteği Külli irade alanı Cüz-i irade
ve düşüncesiyle karar vere- (İnsanın, gerçekleşmesinde bir (İnsanın kararları sonucunda
bilmesidir. etkisinin olmadığı eylemler) gerçekleşen eylemler)
Sorumluluk: İnsanın seçimleri
neticesinde yaptığı eylemle- Kan dolaşımı Meslek sahibi olmak
rinin sonuçlarını kabul etme-
sidir. Solunum yapmak İnanmak ve ibadet etmek
 İnsanın özgürlüğü sınırsız
değildir. Doğmak ve ölmek İyiyi tercih etmek
 İnsan ancak kendi istek ve
özgür iradesiyle yaptığı ve
gücünün yettiği şeylerden Anne ve babaya sahip olmak Kötü olan şeylerden kaçınmak
sorumludur.
 Allah’ın dilemesi sınırsız- Cinsiyet ve ırka sahip olmak Çalışmak, emek harcamak
dır.
 İnsan iradesi Allah’ın be-
lirlediği sınırlar içinde ger- İnsana düşen temel sorumluluk; kendi özgürlük
çekleşir. alanı içinde Allah’ın gönderdiği bilgileri dikka-
te almasıdır. İnsan, iyi ve güzel olanı yapmalı,
kötü ve yanlıştan uzaklaşmalıdır. “Kaderim böy-
le, ne yapayım?” anlayışına sığınmamalı, sahip
olduğu aklı, iradeyi ve özgürlüğü iyi yönde kul-
lanmalıdır.
Akıl + İrade = Sorumluluk
BİR AYET BİR HADİS

“Kim doğru yolu seçerse bunu ancak kendi iyiliği için
seçmiş olur, kim de doğruluktan saparsa kendi zararına
sapmış olur. Hiç bir günahkâr, başkasının günah yükü-
nü üstlenmez…” (İsrâ suresi, 15. ayet)
Allah insanı seçimlerinde serbest bırakmıştır. İyi ya da
kötü olanı tercih etmekte serbest olan insan, yaptığı se-
çimlerin sonucuna da katlanmalıdır.
20 8. Sınıf Yeni Nesil Akıllı Defter