Page 120 - DDY 11. SINIF SORU BANKASI
P. 120
Yahudilik ve Hristiyanlık
2. HRİSTİYANLIK
Kudüs bölgesinde ortaya çıkan ve günümüzde yaşayan dinlerden biridir. Hristiyan kelimesi, Hz. İsa’ya bağlı ve onun yo-
lunda giden anlamlarına gelir.
Hristiyanlığın Tarihî Gelişimi: Kudüs bölgesinde ortaya çıkmıştır. Hz. İsa, Yahudi kültürünün hâkim olduğu bir ortamda
dünyaya gelmiştir. Hristiyan inancına göre Hz. İsa, bozulan Musa şeriatını tekrar tesis etmeye çalışmıştır. Buna karşı Ya-
hudi din adamları ise beklenen mesihin Hz. İsa olmadığını iddia ederek Hz. İsa’ya ve öğretilerine karşı düşmanca hareket
etmişlerdir. Yahudi din adamlarının bu tutumu Roma İmparatorluğu’nun Hz. İsa’yı çarmıha germesine neden olmuştur.
Havari, Hz. İsa’nın, kendisine yardımcı olarak seçtiği, İncil’in içerisindeki hükümleri ve öğütleri insanlara bildirmekle gö-
revlendirdiği on iki kişiden her biridir. Pavlus, Hz. İsa’nın tanrı olduğunu savunarak Hristiyan tanrı inancı olan teslisin
temellerini oluşturmuştur. Pavlus, bu görüşlerini yaymak için seyahatler yapmış ve bazı yerlere de mektuplar göndermiştir.
Hristiyanlığın kutsal kitabı olan Kitab-ı Mukaddes’in Yeni Ahit bölümünün yaklaşık üçte birinin Pavlus’un mektuplarından
oluşması, onun günümüz Hristiyanlığının kurucusu sayılmasını sağlamıştır.
Hristiyanlığın İnanç Esasları: Hz. İsa zamanında Hristiyanlığın belirlenmiş inanç esasları yoktur. Günümüz Hristiyanlığı-
nın inanç esasları, Hz. İsa’dan sonra Pavlus tarafından belirlenmiştir. Hristiyan inanç esaslarının en önemlisi teslis inancı-
dır. Üçleme anlamına gelen teslis, terim olarak Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’tan meydana gelen Hristiyan tanrı düşüncesini
ifade eder. Baba, mutlak güç sahibi olan tanrıdır. Oğul, tanrının oğlu olarak kabul edilen Hz. İsa, Kutsal Ruh ise ruhları
idare eden tanrı gücüdür.
Hristiyanların kutsal kitabı olan Kitab-ı Mukaddes, Ahd-i atik (Eski söz) ve Ahd-i ceditten (Yeni söz) oluşur. Ahd-i cedidin
içinde Matta, Markos, Luka ve Yuhanna İncilleri, Pavlus’un Mektupları, Diğer Mektuplar ve Yuhanna’nın Vahyi bölümleri
bulunur. Hz. İsa’nın sözleri, o hayatta iken yazıya geçirilmemiştir. Hristiyanlara göre Hz. İsa, tanrının sözü ve vahyin ken-
disidir. Bu nedenle Hristiyanlar, Hz. İsa’nın tanrıdan vahiy aldığına inanmazlar. Ancak Hz. İsa’dan önce gönderilmiş olan
peygamberlere inanırlar.
Hristiyanlığın temel inançlarından biri de Âdem ve Havva’nın cennette işlediği günah nedeniyle dünyaya gelen her
insanın günahkâr olarak doğduğu düşüncesidir. Hristiyan inancına göre Hz. İsa, tüm insanlık için işlenen günahların kefa-
retini ödemek üzere kendi canını feda etmiştir.
Hristiyanlığın Ritüelleri: Hristiyanlıkta günlük, haftalık ve yıllık ritüeller vardır. Zorunlu olmamakla beraber günlük ritüeller,
sabah ve akşam vakitlerinde kilisede yapılır. Günlük ritüellerde Hristiyanlığın kutsal kitab olan Kitab-ı Mukaddes’ten bö-
lümler okunur ve bununla beraber ilahiler söylenir. Haftalık ritüeller ise pazar günü sabah ve akşam yapılır. Hristiyanlıkta
ayrıca bu ritüellerin yanında Noel, Paskalya, Meryem Ana Günü ve Haç Yortusu gibi yıllık yapılan bazı ritüeller de vardır.
Vaftiz: Hristiyan inancına göre her doğan çocuk günahkâr olarak dünyaya gelir. Hristiyanlar, çocuğun günahlarından vaf-
tizle temizleneceğine inanırlar. Ekmek Şarap Ayini: Hz. İsa’nın havarileri ile yediği son yemeğin anısına ekmeğin şaraba
batırılarak yenildiği ayindir. Günah İtirafı: Bir Hristiyanın işlemiş olduğu günahları, papaza itiraf edip tövbe etmesidir.
Hristiyanlığın Sembolleri ve Kutsal Mekânları: Bu sembollerden en önemlisi haçtır. Hz. İsa’nın haç şeklindeki çarmıha
gerilerek öldürüldüğüne olan inanç zamanla haçı, Hristiyanlığın kutsal sembolü hâline getirmiştir. Ayrıca çan da dinî
bir sembol olarak kabul edilir. Kilise, Hristiyanlar için kutsal mekânlardan biridir.
Hristiyan Gruplar: Katoliklik, görüşlerini Hz. İsa’nın vekili olarak kabul ettikleri Petrus’a dayandırırlar. Bu grupta din
adamları bekâr olmak zorundadır. Katolik inancına göre yanılmaz bir otoriteye sahip olan papa, Hz. İsa’nın vekili ve
Petrus’un varisidir. Ortodoksluk: Müstakil kiliseler hâlinde varlığını devam ettiren Ortodoksluğun başında patrik yer alır.
Üst düzey din adamlarının evlenmesi yasak iken rahiplerin evlilik konusunda serbest olduğunu savunurlar.
Protestanlık:16. yüzyılda Martin Luther tarafından başlatılan reform hareketleri sonucunda ortaya çıkmıştır. Sadece vaftiz
ve ekmek şarap ayinini kabul ederler.
120 11. SINIF KONU ANLATIMLI SORU BANKASI