Page 137 - DDY 5. SINIF AKILLI DEFTER (BOŞ)
P. 137
ünite5 İslam mimarisinin gelişim sürecine bakıldığında Türklerde mimari yapıların
KÜLTÜRÜMÜZDEN CAMİ ÖRNEKLERİ
rülmektedir. Örneğin, İstanbul’daki Süleymaniye ve Sultan Ahmet Camisi
kıs
kısa zirvesini Osmanlılar döneminde yapılmış olan camilerin oluşturduğu gö-
a
ile Edirne’deki Selimiye Camisi bu eserler arasında yer alır. Cumhuriyet
kıs
a
kısa döneminde yapılan camilere ise Ankara’daki Kocatepe Camisi’ni örnek
gösterebiliriz.
İslam kültür ve medeniyeti: İslam kültürüne bakıldığında ise
Âdem Peygamberden Hz. öne çıkan en önemli cami ör-
Muhammed’e (s.a.v) kadar nekleri arasında Mescid-i Aksa
ve Mescid-i Nebevi’nin olduğunu
gelen vahyin ekseninde söyleyebiliriz. Bu iki ibadethane-
günümüze kadar İslam di- nin önemli olmasının çokça se-
nini kabul eden toplumların bebi vardır.
İslam’ın temel değerlerin-
den hareketle oluşturduk- Mescid-i Aksa Mescid-i Aksa
ları ortak bir medeniyetin
adıdır. Üzeri altın kaplamalı kubbesi
olan Kubbet-üs Sahra, türbeler ve dinî amaçlı yapıların bir arada bulundu-
İslam medeniyetini di- ğu büyük araziden oluşan kutsal bir bölgedir. Buraya “Harem-i Şerif” de
ğerlerinden ayıran husus denilmektedir. Hz. Süleyman yaklaşık kırk yıl hüküm sürdükten sonra öm-
bundaki vahiy-akıl yürütme, rünün sonlarına doğru Kudüs’te bir mabet yaptırmaya karar verdi. Mes-
madde-mana, akıl-duygu ve cid-i Aksâ adında bir mabet yaptırdı. Mescid-i Aksa’nın (Beytü’l-Makdis)
estetik arasındaki birlik ve yapımını uzunca bir sürede tamamladı. Mescid-i Aksa’nın, Müslümanların
bütünlüktür. ilk kıblesi olmasından dolayı önemlidir. Peygamberimiz ve arkadaşları İs-
lam’ın başlangıç yıllarında Kabe’ye değil de Mescid-i Aksa’ya doğru dö-
İslam medeniyeti bünyesin- nerek namazlarını kılarlardı.
de inşa edilen ibadethane-
ler mimarinin gelişmesinin Mescid-i Nebevi Mescid-i Nebevi
yanında sanatın gelişmesine 622 yılında Müslümanların Mekke’den Me-
de ışık tutmuştur. Böylelik- dine’ye hicret etmesinden sonra inşa edilen
le Türk mimarisinde yapılan ilk mescittir. İslam alemi için önemli olması-
eserlerde estetiğine de nın yanında Mescid-i Nebevi içerisinde Hz.
önem verilmiştir. Örneğin, Muhammed’in kabri de burada bulunmak-
camilerin içi ayet ve hadis- tadır.
lerle süslenmiştir.
Mimari eserlerde estetiğe önem verilmesi
sonucunda gelişen sanat dalları şunlardır:
Tezhip Ahşap Oymacılığı Çini
Taş Oymacılığı Ebru Hat
Cami duvarları Kelime-i
Tevhid, Kelime-i Şehâ-
det, besmele ve ayet BİR AYET
yazılı olan şekillerle süs- BİR HADİS
lenmiştir. Bu tür süsle- Peygamberimiz bir hadisinde dinî amaçla yeryüzünde
meler sonucu ayrı bir sa- yalnızca üç mescide özel olarak ziyarette bulunmaya
nat dalı olan “hat sanatı” izin vermiştir. Bunlar, Mescid-i Aksa, Mescid-i Haram
doğmuştur.
(Kabe), Mescid-i Nebi’dir.
136 5. Sınıf Yeni Nesil Akıllı Defter