Page 4 - เล่ม 1
P. 4
ในแนวราบ
ู
็
ิ
จัดการปกครองแบบพ่อปกครองลูก กล่าวคือผ้ปกครองจะมีความใกล้ชดกับประชาชน ให้ความเปนกันเองและ
้
็
ความยุติธรรมกับประชาชนเปนอย่างมาก เมื่อประชาชนเกดความเดอดรอนไม่ได้รับความเปนธรรม สามารถ
ิ
ื
็
ี
ิ
่
ึ
ิ
ั
ี
่
ี
ี
่
รองเรยนกับพ่อขุนโดยตรงได้ โดยไปส่นกระด่งทแขวนไว้ทหน้าประตทประทับ ดังข้อความในศลาจารกปรากฏ
้
ู
ว่า "…ในปากประตูมีกระด่งอันหนงไว้ห้น ไพรฟาหน้าใส…" นั่นคือเปดโอกาสใหประชาชนสามารถมาส่น
่
ั
ิ
้
้
ั
่
ึ
ิ
ื
่
้
ิ
กระด่งเพอแจ้งข้อรองเรยนได้
ี
ในแนวดิ่ง
็
ได้มีการจัดระบบการปกครองขึ้นเปน 4 ชนชั้น คือ
ู
่
็
่
่
ี
่
พอขุน เปนชนชั้นผ้ปกครอง อาจเรยกชออย่างอืน เชน เจ้าเมือง พระมหาธรรมราชา หากมีโอรสก็จะ
ื
เรยก "ลูกเจ้า"
ี
็
ิ
่
่
ลุกขุน เปนข้าราชบรพาร ข้าราชการที่มีต าแหนงหน้าที่ชวงปกครองเมืองหลวง หัวเมืองใหญ่น้อย และ
้
ิ
ุ
ุ
ั
ิ
็
ุ
่
ี
ี
่
ิ
่
ภายในราชส านัก เปนกลุมคนทใกล้ชดและได้รบการไว้วางใจจากเจ้าเมืองใหปฏบัตหน้าทบ าบัดทกข์บ ารงสขแก่
ไพรฟา
่
้
่
้
ี
ื
่
่
่
ไพรหรอสามัญชน ได้แก่ราษฎรทั่วไปทอยูในราชอาณาจักร (ไพรฟา)
็
่
ทาส ได้แก่ชนชั้นทไม่มีอิสระในการด ารงชวตอย่างสามัญชนหรอไพร (อย่างไรก็ตามประเดนทาสน้ยังคง
ี
ี
ิ
ี
่
ื
ื
ถกเถียงกันอยู่ว่ามีหรอไม่)
่
ความสมพันธกับตางชาติ
ั
์
จักรวรรดิมองโกล
็
ี
กองทัพจักรวรรดมองโกลแผแสนยานภาพโดดเดนทสดเปนชวงเดยวกับการตั้งกรงสโขทัย ในป พ.ศ.
ุ
ุ
ุ
ุ
ี
ี
ิ
่
่
่
่
ึ
็
ั
่
ิ
็
1800 (ค.ศ. 1257) ซงเปนอาณาจักรของตนอย่างแท้จรงเปนคร้งแรก
่
ุ
่
่
่
หลักฐานส าคัญในพงศาวดารหงวนฉบับเก่า เล่มท 2 แปลเรองราวการตดตอระหวางอาณาจักรสโขทัย
ื
ี
ิ
ี่
ุ
ู
ี
ึ
กับราชวงศ์มองโกล ได้สรปไว้ว่ากุบไลข่านทรงปรกษาขุนนางข้าราชการระดับสงเกยวกับการเตรยมทัพไป
่
่
่
๋
ื
่
ี
่
็
ุ
่
ุ
ปราบปรามแคว้นตางๆ ทางใต้ มีสโขทัย ละโว้ สมาตรา และอืนๆ เปนเมืองขึ้น ปรากฏวาขุนนางชอ เจย หลู นาตา
่
ไม่เหนด้วยและได้กราบบังคมทูลเสนอแนะใหทรงชักชวนใหผ้น าดนแดนตางๆ อ่อนน้อมยอมสนับสนนก่อน
้
ุ
็
ู
้
ิ
่
หากไม่ยอมจงยกกองทัพไปโจมตี นคือเหตุผลประการหนงที่กุบไลข่านทรงสงคณะทูตไปเจรญสัมพันธไมตร ี
ึ
่
ิ
ึ
ี่
่