Page 66 - 8.SINIF ETKİNLİK KİTAP
P. 66
TEKNOLOJİ VE TASARIMIN TEMELLERİ
Ergonomi ve Antropometri
Teknoloji ve Tasarımı Öğreniyorum
Ergonomik veriler İnsanın anatomik, antropometrik, fizyolojik , psikolojik ve biyomekanik özellikle-
rinin bilimsel olarak incelenmesi sonucu elde edilir. İnsanın sahip olduğu sınırlılıkları bilmek elde edilen
verilerden ürün geliştirme , çevre ve iş yapma süreçlerinin daha doğru tasarlanmasını sağlar.
İnsanı merkezine alan ergonominin bizlere sağladığı avantajlar şunlardır.
Bir işi yapma sırasında vücudun doğru duruşları sergilemesi sağlanır. Tekrarlayan hareketler
ve kas-iskelet sisteminde meydana gelen bozukluklar minimize edilir.
Antropometri; “insan” (antropos) ve “ölçüm” (metrikos ) anlamına gelen
ve Yunanca kelimelerinden türemiştir. İlgili alanlarda kullanılmak üzere insan
vücudu parçalarının ölçüm verilerini organize etme, türetme ve analiz etme
bilimidir.
Ergonomik tasarımlarda kullanılmak üzere gerekli antropometrik ölçüler
statik ve dinamik antropometri şeklinde iki farklı başlıkta toplanmaktadır.
Statik Antropometri: insan vücudunun sabit, yani statik pozisyonundan
elde edilen ölçüm sonuçlarıdır. Statik ölçümler , dirsek ve bilek arası ölçümler
ile eklem merkezleri arasında ölçümler gibi insan iskeleti boyutları yanı sıra baş
çevresi, cilt yüzeyi çevre ölçüleri gibi dış hat boyutlarını içermektedir.
Dinamik Antropometri: Bir iş gören, işini yaparken çeşitli yönlere
uzanması, kol, bacak ve gövdesini değişik boyutlarda ve devamlı hareket
ettirmesi nedeni ile çeşitli dinamik ölçülerin bilinmesine ihtiyaç duyulur.
Ürünlerin doğru tasarımı ve insan anatomisine uygunluğu sağlanır.
Sıcak içeceklerin eli yakmadan ve ergonomik açıdan rahat tutulmasını sağlayan aşağıdaki bardak örnekle-
rini inceleyelim. Sizce en ergonomik bardak tasarımı hangisidir ? Fikrinizi açıklayın.
66