Page 521 - เมืองลับแล(ง)
P. 521
๓.๓ อักษรธรรมล้านนา
ื
อักษรธรรมล้านนา เป็นรูปอักษรแบบหนึ่งของภาคเหนือ นิยมเรียกว่า “ตัวเมือง” หรือหนังสอเมืองมี
ลักษณะคล้ายกับอักษรมอญ อักษรพม่า และอักษรธรรมอีสาน ปรากฏในเอกสารโบราณประเภทคัมภีร์ใบลาน
หนังสือสมุดไทย และจารึก เรื่องราวที่ใช้บันทึกส่วนใหญ่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา วรรณกรรมประเภทต่าง ๆ
ตำรายา ตำราโหราศาสตร์ และกฎหมาย ปัจจุบันยังคงมีใช้อยู่หลายจังหวัดในภาคเหนือของประเทศไทย
๓.๓.๑ รูปสระ
รูปสระในอักษรธรรมล้านนาแบ่งออกเป็น ๓ พวก คือ
ั
๓.๓.๑.๑ สระลอย คือ สระที่เป็นใหญ่ในตัวเองและออกเสียงได้โดยไม่ต้องอาศย
พยัญชนะอื่น เมื่อนำไปใช้ในทีทั่วไปแล้ว รูปสระจะคงเป็นรูปเดิมไม่มีการเปลี่ยนแปลง และใช้นำหน้าพยัญชนะ
อื่นเสมอ มีทั้งหมด ๘ ตัว ดังนี้
อ อา อิฯ อีฯ อุฯ อูฯิ เอฯ โอ
อะ อา อิ อี อุ อู เอ โอ
ตัวอย่าง
อ เช่นคำว่า อรหํ อ่านว่า อะระหัง
(แบบเรียนหนังสือภาษาโบราณ, ๒๕๕๓ น. ๑๑๓)
๓.๓.๑.๒ สระจม หรือ สระผสม คือ สระที่ไม่เป็นใหญ่ในตัวเอง ต้องผสมกับ
พยัญชนะจึงออกเสียงได้ตามพยัญชนะนั้น ๆ เหมือนสระในภาษาไทย มีทั้งหมด ๘ ตัว ดังนี้
ะ า ิ ิ ิ ิ ิ ิ
อะ อา อิ อี อึ อื อุ อู
ตัวอย่าง
-ะ เช่นคำว่า ราค อ่านว่า ราคะ (ไม่ประวิสรรชนีย์)
การศึกษาเปรียบเทียบสมมุติฐานเมืองซาก (ทราก) ฯ
หน้า ๓๕