Page 60 - งานทดลอง
P. 60
ั
ั
ุ
วารสารวจยและพฒนาดานสขภาพ
ิ
ั
ั
ุ
ั
สานกงานสาธารณสขจงหวดนครราชสมา
ี
ํ
ั
้
ุ
ี
่
ิ
ี
ู
ิ
ี
ี
้
ความดนโลหตสง เบาหวาน เปนตน นอกจากน ฟนเทยมทงปากทมคณภาพดจงจะมประสทธภาพ
ั
ึ
ี
ี
[3]
ิ
ิ
ั
ั
ี
่
ยงสงผลตอภาพลกษณ ความมนใจและและการใช ในการใชงานทีด และคุณภาพทางคลินกของ
่
ั
ี
ั
ั
ึ
่
ั
ื
ี
ู
ี
่
ู
้
้
ึ
ี
ั
ชวตในสงคมของผสงอายุอกดวย อกนยหนงคอ ฟนเทยมทังปากทีดยงขนอยูกบสภาวะชองปาก
ี
ิ
ั
ี
ิ
สงผลกระทบตอการใชชวตประจาวนในทกมต และโครงสรางทางกายภาพของชองปากทเหมาะสม
ิ
่
ุ
ํ
ิ
ี
[4]
สขภาพนันเอง องคกรสหพันธทนตกรรมโลก ดงนนแนวทางในการประเมินความพึงพอใจ
ั
ุ
ั
้
่
ั
(FDI, Federal Dental International) ไดให ตอการใชงานฟนเทียมอาจเลือกประเมินเฉพาะ
นยามสขภาพชองปากวาเปนภาวะทมหลายดาน บางประเด็นหรือประเมินจากความพึงพอใจ
ิ
ี
ุ
่
ี
้
[7,9]
ุ
ทังความสามารถในการกิน เคยว พด หวเราะ และ โดยรวม การวดคณภาพชวตในมตสขภาพ
ั
ู
ั
้
ี
ิ
ี
ุ
ิ
ิ
ึ
ั
่
ี
้
ี
การแสดงอารมณผานทางสหนาไดอยางมนใจ ชองปากสามารถบงชถงผลลัพธของ การรักษา
โดยปราศจากความเจบปวด ความไมสบายและ โรคในชองปากและความสามารถของผูปวย
็
โรคทีเกยวของกับกะโหลกศีรษะและใบหนา ในการจดการกบโรคหรอสภาวะชองปาก รวมทง
ั
ื
้
่
่
ั
ี
ั
เปนองคประกอบหนงของสขภาพทงทางรางกาย การรกษาและการฟนฟสภาวะชองปากทไดรบ
่
ั
้
ั
ุ
ั
ึ
่
ู
ี
้
ี
่
ี
ุ
ี
และจิตใจ อกทงเปนตวสะทอนถึงสภาพรางกาย สการมคณภาพชวตทด ี
ั
ี
ั
ิ
ู
่
ี
ี
ุ
ี
ํ
ิ
จตใจและสงคมทสาคญตอคณภาพชวต ดงนน ในประเทศไทยดัชนทนยมใชประเมิน
[5]
ั
ิ
ั
ิ
ั
่
้
ี
ั
แนวทางในการรกษาฟนฟสขภาพชองปากปจจบน คณภาพชีวตในมตสขภาพชองปากของผูทใช
ั
ุ
ุ
ิ
ู
ิ
ุ
ุ
่
ี
ั
ิ
ิ
ี
ุ
่
ี
ึ
จงมเปาหมายเพือสงเสริมคณภาพชีวตในมต ฟนเทยมทงปาก ไดแก ดชน OHIP–EDENT (Oral
ั
้
ิ
ิ
ั
ี
สขภาพชองปาก (oral Health – related quality Health Impact Profile for Edentulous
ุ
[6]
of Life; OHRQoL) โดยเนนศกษาผลกระทบ Patients) ทพฒนามาจากกรอบแนวความคิดของ
ึ
่
ั
ี
ี
ี
ั
ทเกดจากสภาวะชองปากตอการใชชวตประจาวน Locker และ ดชน OIDP (Oral Impact on Daily
ิ
ิ
ี
่
ํ
ั
่
ู
ั
จากการทีผสงอายุยงคงมีปญหาภาวะ Performance) ทไดกรอบแนวคิดมาจาก WHO’s
ู
ี
่
ี
ไรฟนนามาสความจาเปนในการใสฟนเทยมทงปาก International Classification of Impairment,
ํ
้
ู
ั
ํ
ุ
ั
้
ื
เพอแกปญหาสขภาพชองปากและเพอใหผสงอาย Disabilities and Handicaps พฒนาขึนโดย
ู
่
่
ื
ุ
ู
่
ี
ี
ั
ี
มคณภาพชวตทด ปจจบนมการศกษากนมากขน Adulayanon และ Sheiham ในปค.ศ.1997 [10]
ึ
ี
้
ุ
ุ
ี
ิ
ั
ึ
ั
ึ
ั
ถงปจจยทมอทธพลตอความพงพอใจและคณภาพ ซงไดรบการประเมินความเทียงและความตรงใน
ุ
ี
่
่
ิ
ึ
ี
่
ึ
ิ
ั
้
ู
่
ี
ุ
ู
ั
ี
ี
ิ
ชวตผูสงอายไรฟนภายหลงการใสฟนเทยม ประชากรไทยทงผทใชและไมใชฟนเทยมถอดได [11, 12]
ี
ี
ี
่
ี
ิ
การศกษาทผานมาพบวามปจจยทเกยวของและ โดยวดผลกระทบจากสภาวะชองปากตอการใชชวต
่
่
ี
ั
ี
ั
ึ
ั
มผลกระทบตอความพงพอใจในการใสฟนเทยม ประจาวน 8 กจกรรม ใน 3 ดาน ไดแก
ึ
ี
ํ
ิ
ี
ี
้
้
ทังปากของผสงอายในหลายปจจยดวยกน เชน ดานกายภาพ (การกน/เคยว พด/ออกเสยง และ
ู
ี
ิ
ู
ั
ุ
ู
ั
ี
ี
ํ
ประสบการณการใสฟนเทยม ระยะเวลา หรอ การทาความสะอาดชองปาก/ฟนเทยม) ดานจตใจ
ิ
ื
ิ
้
ํ
จานวนชดฟนเทยมทเคยใชมากอนหนาน (การรักษาอารมณใหปกตไมหงดหงดราคาญงาย
ี
ํ
ี
ี
ุ
ุ
ิ
่
การยดอย ความเสถยร การบดเคยว ความสบาย สามารถยม/หวเราะใหเหนฟนไดโดยไมอาย และ
้
็
ึ
ู
ิ
ั
ี
้
ี
ั
ั
ในการใชงาน การพูดและการสบฟน เปนตน [7,8] การนอนหลบพกผอน) และดานสงคม (การออกไป
ั
60 ปท 6 ฉบบท 2 (กรกฎาคม – ธนวาคม 2563)
ี
่
ั
ั
่
ี
