Page 43 - STAV broj 221-222
P. 43
o državnim preduzećima znamo, do preduzeća u RS-u 2,1 milijardu. Vrijed- Kako navode Parodi i Čegar, po-
sada nismo imali sveobuhvatnu anali- nost imovine koju su te godine posje- slovanje ovih državnih preduzeća čini
zu sektora javnih kompanija u Bosni i dovale javne kompanije iznosila je 30,9 oko petine ekonomije Bosne i Herce-
Hercegovini. Takvu analizu objavili su milijardi maraka, 19 milijardi odnosi govine. Međutim, sektor državnih pre-
nedavno šef misije Međunarodnog mo- se na firme iz FBiH, a 11,9 na firme iz duzeća generira gubitke, a dividende
netarnog fonda (MMF) u BiH Francis- RS-a. Istovremeno, dugovanja javnih koje ostvaruje ono malo profitabilnih
co Parodi i Bobana Čegar. firmi iznosila su 8,1 milijardu mara- preduzeća vrlo su male. Dividende dr-
Javna preduzeća jesu ona u koji- ka. Firme iz Federacije BiH dužne su žavnih preduzeća 2017. godine činile su
ma Vlada na bilo kojem nivou (opći- 5,2 milijarde maraka, dok su firme iz 0,3 posto GDP-a, dok je dobit državnih
na, kanton, entitet, država) ima udio u RS-a dužne 2,9 milijardi. preduzeća bila 0,2 posto GDB-a. U 2017.
vlasništvu od najmanje 50 posto. Treba godini 18 firmi isplatilo je dividende u
napomenuti da su to privredna društva KO ISPLAĆUJE DIVIDENDE ukupnom iznosu od 80,7 miliona KM,
koja prihode ostvaruju na tržištu i ne Rezultate rada javnih preduzeća sva- od čega su 95 posto tog iznosa isplatili
finansiraju se iz budžeta. kako treba uzeti s rezervom zato što 134 “BH Telecom”, “Elektroprivreda BiH”
Ove firme čine veliki dio privrede preduzeća ne podnosi na vrijeme finan- i “Autoputevi RS”.
Bosne i Hercegovine i utječu na makro- sijske izvještaje nadležnim agencijama. “BH Telecom” je isplatio 67,5 mi-
ekonomske rezultate, fiskalnu održivost, Što se tiče vlasničke strukture, u vla- liona KM dividende, “Elektroprivreda
tržište rada i konkurentnost. Prema sništvu općina u Federaciji BiH jeste 156 BiH” 5,11 miliona, JP “Autoputevi RS”
podacima koje su prezentirali Parodi javnih preduzeća, a u RS-u 123, kantoni 4,06 miliona, “Unis Ginex” 1,2 miliona,
i Čegar, u Bosni i Hercegovini danas su vlasnici 32 preduzeća, dok su enti- “Igman” Konjic 1,2 miliona, “Gas-Res”
posluje 548 javnih preduzeća, od toga tetski nivoi vlasti, FBiH i RS, vlasnici 482.767 KM, HE na Trebišnjici 375.188,
ih je 313 u Federaciji BiH, a 235 u en- 48, odnosno 49 preduzeća. No, tih 97 JP Vodovod i kanalizacija Zenica 300.000
titetu Republika Srpska. Ova preduzeća preduzeća na entitetskom nivou u svom KM, “Gas promet” Pale 254.706, JP za
zapošljavaju 80.000 radnika, 52.500 u vlasništvu drži 87 posto ukupne imo- vodovodnu djelatnost Spreča 67.706,
Federaciji BiH, 27.500 u RS-u. vine državnih preduzeća i zapošljavaju HEV a. d. Mrkonjić-Grad 20.043 KM,
Državna su preduzeća, navodi se 58.000 ljudi. U pogledu veličine, najvi- HE na Drini 8.760 i Kulturno-infor-
u analizi, 2017. godine ostvarila pri- še je malih preduzeća – 277, srednjih mativni centar “Prača” 4.850 maraka.
hode u iznosu od 6,7 milijardi mara- 114 i velikih 73. Iako je najviše malih i Ono što je posebno problematično
ka, od toga, preduzeća sa sjedištem u srednjih preduzeća, najveći broj radni- u poslovanju javnih preduzeća jesu
Federaciji BiH 4,6 milijardi maraka, a ka skoncentriran je u velikim. obaveze koje su u stalnom porastu.
Preuzeto od: MMF
STAV 30/5/2019 43