Page 31 - STAV broj 342

MORNARICA U PROCIJEPU IMPERIJA
S obzirom na ograničenja u opremanju
mornarice sa savremenim balističkim i in-
terkontinentalnim raketama, mornarica je u
predvečerje raspada SSSR-a dovedena na rub
egzistencije. Njena prisutnost u toplim mori-
ma bila je sve minornija, sve veći broj plovila
postao je viđeniji u lukama negoli na pučini,
pri čemu je i onaj dio koji je bio angažiran
trpio potrebe racionalizacije potrošnje gori-
va, materijala i resursa. Sovjetska mornarica
sastavljena iz pet flota: Baltičke, Pacifičke,
Sjeverne, Kaspijske i Crnomorske, s malim
eskadrama u Sredozemlju i Tihom okeanu,
praktički je posustajala. Konačnim raspadom,
ruska ratna mornarica teško je podnijela gubi-
tak teritorijalnih voda (s posebnim akcentom
na Krim) koje su sada pripale nacionalnim
državama nastalim disolucijom SSSR-a, ali
povrh svega, nastao je i problem s održava-
njem, proizvodnjom dijelova, fluktuacijom
kadrova te gubitkom luka i plovila koja su
dodijeljena nacionalnim državama.
Mornarica je uglavnom obavljala zadatke
s manjim plovilima, a njena je uloga svedena
na zadatke obalne straže. Uslijedio je težak
period za rusku mornaricu, koja je tek ski-
nula oznake s crvenim zvijezdama, pri čemu
je agonija kulminirala masovnim samouru-
šavanjem preostalog flotnog sastava, dok je
određeni dio podmornica i plovila površin-
ske mornarice prodan ili isječen. Prodan je
čak i nedovršen nosač aviona klase “Admi-
ral Kuznjecov” te preko stotinu dizelskih
električnih, ali i nuklearnih podmornica. Baltičke flote imalo završenu srednju školu! i 120.000 uposlenika na službi u administra-
Procentualno je izvršeno smanjenje sasta- Naravno, loša ekonomska situacija pred- tivnim, tehničkim i ostalim službama pri
va ruske ratne mornarice za oko 50 posto stavljala je snažnu pretpostavku za razne mornarici. Prema mapi puta modernizacije
brodova te 66 posto mornaričke avijacije. protupravne akcije pripadnika ruske ratne ruske mornarice, postoji šest kapitalnih ci-
Kontraadmiral Valerij Aleksin 1997. godi- mornarice, od krađa do povećanog stepena ljeva kojima se inklinira: (1) izgradnja nove
ne iznosi prijedlog o izmjeni flotnog sastava kriminaliteta u ratnoj mornarici. strateške nuklearne podmornice; (2) izgrad-
ruske ratne mornarice. Ukupno bi po nje- nja višenamjenske nuklearne podmornice (s
govom prijedlogu ruska ratna mornarica MODERNIZACIJA DO 2005. GODINE poboljšanjima u pogledu hidrokustične za-
trebala imati između 300 i 320 plovila, od Od početka svoje, sada već možemo reći mjetljivosti motora, instalacijom krstarećih
čega 20 nuklearnih podmornica naoružanih ere Putin je rado viđen gost na ruskim nukle- raketa); (3) izgradnja nove konvencionalne
balističkim raketama (SSBN), 40 konvenci- arnim podmornicama. Početkom ovog sto- dizelske električne podmornice (poboljšanja
onalnih (dizelskih električnih) podmornica, ljeća, preuzimajući poluge vlasti, ispoštovao dometa, izdržljivosti); (4) izgradnja višena-
10-12 savremenih krstarica, 35-40 savreme- je podmornički ritual ispivši čašu morske mjenskog razarača (deplasmana oko 10.000
nih razarača, 40-50 savremenih fregata, 30-40 vode, zalivši time početak jedne nove histo- t, brzine oko 30 čvorova, s pogonom na ga-
amfibijskih plovila, 60 raketnih čamaca, 70 rijske epohe savremene Rusije. Dolaskom sne turbine, dva heliodroma, instalaciju ši-
minolovaca te najmanje jedan nosač aviona. na vlast Putin postavlja admirala Vladimi- rokog spektra borbenih sistema s akcentom
Uvažavajući zaključke Aleksinovog pri- ra Kuroyedova za vrhovnog zapovjednika na protuzračne i protubrodske rakete); (5)
jedloga, 1999. godine admiral Viktor Krav- ruske ratne mornarice. U prvim godinama izgradnja višenamjenskog tipa fregate (depla-
čenko predstavlja program “Svjetski okean”, konsolidacije ruske ratne mornarice akcent smana oko 5.000 t) i (6) izgradnja savreme-
koji bi trebao: (1) etablirati rusku mornaricu je postavljen na izgradnju modularnih, više- ne korvete (deplasmana oko 2.000 t). Prateći
kao drugu najsnažniju u svijetu; (2) omogu- namjenskih, manevrabilnih i savremenim zahtjeve mape puta modernizacije, do kraja
ćiti prisustvo ruske mornarice u strateškim raketnim naoružanjem opremljenih plovi- 2005. godine u izgradnji je bilo oko 30 bro-
pomorskim koridorima. Međutim, provo- la površinske flote s manjim deplasmanom. dova traženih gabarita i sposobnosti. Ruski
đenje svih reformi odbrane Rusije u tom Uporedo se pokreće i postupak profesionali- su inžinjeri, kao proizvod slijeđenja uputa iz
periodu bilo je nemoguće s obzirom na sve zacije personala i ljudstva koje služi u ratnoj mape puta, stvorili klase korvete “Steregush-
rasprostranjenije siromaštvo uvjetovano in- mornarici, a u pogledu tehnologije se inkli- chiy”, klasa desantnog broda “Ivan Gren”,
flacijom i nezaposlenošću, nedovoljno kva- nira kategorizacija plovila na neperspektiv- klasa raketnog čamca “Scorpion”, klasa mi-
litetnim tehničkim uvjetima, te sve većim ne i perspektivne platforme. nolovca “Aleksandrit”, klasa obavještajnog
nedostatkom obrazovanog kadra. Potonji Prema tome, flotni sastav ruske mornarice broda “Yury Ivanov”, klasa fregate “Admiral
od navedenih problema najbolje simplifi- početkom 2003. godine brojao je: 300 plovila, Gorshkov”, klasa dizelske električne podmor-
cira činjenica da je samo 20 posto personala 500 aviona i helikoptera, 150.000 pripadnika nice “Lada” i klasa desantnog broda “Zubr”.

STAV 24/9/2021 31